Türk Bitig: Ay-Toldı'nın Oğlu Öğdülmiş'e Nasihat Verdiğini Söyler

Baş Kutadgu Bilig

Ay-Toldı'nın Oğlu Öğdülmiş'e Nasihat Verdiğini Söyler

Aytoldı Oğlı Öğdülmişke Pend Bermişin Ayur
Ay-Toldı'nın Oğlu Öğdülmiş'e Nasihat Verdiğini Söyler
Bir ök oğlı erdi bu ay toldınıñ, kiçig erdi yaşı uş ol oğlınıñ
Bu Ay-Toldı'nın bir tek oğlu vardı bu çocuğun yaşı henüz küçük idi.
Atı erdi ögdülmiş aslı arığ, yüzi körklüg erdi me kılkı arığ
Adı Ögdilmiş idi, soyu temiz, yüzü güzel ve huyu iyi idi.
Okıdı bu oğlın öziñe yakın, tutup kuçtı közde akıttı akın
Oğlunu yanına çağırdı, tutup kucakladı ve gözünden sel gibi yaş akıttı.
Ayur emdi oğlum barır-men munu, saña kaldı ornum barı neñ unu
işte, oğlum—dedi—şimdi ben gidiyorum, bak, evim-barkım, malım-mülküm sana kalıyor.
Sen erdiñ maña köz yarukı tükel, barır-men seniñdin esen edgü kal
Sen benim gözümün nuru idin, şimdi senden ayrılıyorum, sen sağ ve esen kal.
Yeme yakşı aymış bu türk buyrukı, körür köz yarukı oğul kız okı
Bir türk veziri de çok güzel söylemiş:— Oğul-kız, hakikatte, gören gözün nurudur — demiştir.
Oğul kız sakınçı bu tüpsüz teñiz, oğul kız sarığ kıldı kızğu meñiz
Oğul-kız derdi dipsiz bir denizdir, oğul-kız al yanağı soldurur.
Kimiñ boldı erse oğul kız kisi, negü teg kelir ol kişiniñ usı
Bir kimsenin karısı ve oğlu-kızı varsa, o adam nasıl rahat uyuyabilir.
Oğul kızda ötrü ata yer etin, oğul kız atamaz atası atın
Oğul-kızdan dolayı baba dâima eziyet çeker, fakat oğul-kız babasının adını dahi anmaz.
Bu ay toldı aydı eşit ay oğul, sözümni unıtma maña tut köñül
Ay-Toldı dedi :— Ey oğul, sözümü unutma, bunu can kulağı ile dinle.
Meni kör ata erdim emdi saña, atım erdi ay toldı bak kör maña
Dikkat et, ben senin baban idim, adım Ay-Toldı idi, şimdi hâlime bak.
Tirigliki toldı bu ay toldınıñ, ökünçün ulır kör asığ yok anıñ
Ay-Toldı'nın artık hayatı doldu, bak, şimdi nedametle inliyor, fakat bunun faydası yoktur.
Süçig bu tiriglik açığ bu ölüm, anundı kanı emdi kaçğu yolum
Bu hayat tatlı idi, ölüm acıdır, ölüm yakaladı, bundan kaçış yolu nerede.
Avındım bu dünyâka köñlüm berip, vefâ kılmadı kör meniñdin irip
Bu dünyaya gönülümü vererek, avundum, bak, o benden usandı, bana vefa göstermedi.
Meni ardı dünyâ okıdı seve, köñül berdim erse irikti ive
Dünya beni aldattı, severek, yanına çağırdı, ona gönül verdim, fakat benden çabuk bıktı.
Cefâ kıldı dünyâ karıdı bu kut, seni armasunı munu sözke büt
Dünya cefa etti, bu saadet ihtiyarladı, bu söze inan, seni de aldatmasın,
Kereklig işim barça yerde kodup, kereksizni kıldım havâka udup
Bütün lüzumlu işleri olduğu yerde bıraktım, nefse uyarak, lüzumsuz işler ile uğraştım.
Tüpi yel keçer teg tiriglik keçip, asığsız ulır-men özümke açıp
Hayat, bir kasırga gibi, geçti, gitti, şimdi hâlime acıyarak, boş yere inliyorum.
Orunçun ya mâlın itilmez işim, elig tuttaçı yok bu kün bir kişim
Rüşvet veya mal ile işim düzeltilemez, bugün elimden tutacak kimsem yoktur.
Negü ter eşitgil odulmış kişi, ölümüg ukup yetrü bilmiş kişi
Gaflet uykusundan uyanmış ve ölümün ne olduğunu iyice anlamış olan insan ne der, dinle.
Bügü bilgi kitti ölümüg körüp, ukuşluğ ögi yitti ögsüz bolup
Ölümü görünce, hakimin bilgisi gitti, akr Ilının aklı kayboldu ve akılsız kaldı.
Ne yavlak neñ ol bu ölüm tarmakı, ne yavlak erür bu kişig urmakı
Bu ölüm pençesi ne kötü bir şeydir, onun insana çarpması ne kadar fena oluyor.
İtiglig sarâyığ buzuğlı ölüm, kamuğ yumğılarığ saçığlı ölüm
Süslü ve mâmur sarayları viraneye çeviren ölümdür, bütün cemiyetleri darma-dağın eden ölümdür.
Muñar meñzetü aydı şir ayğuçı, okığıl munı sen ayâ bilgüçi
Şâir buna benzer bir söz söylemiştir, ey anlayan insan, sen bunu oku.
Negü bar ajunda añar hilesiz, negü hile bar kim añar çâresiz
Dünyada ne var ki, ona karşı bir tedbir bulunmasın, ne tedbir var ki, ona karşı bir çâre bulunmasın.
Kamuğ neñke hile itig çâre bar, meger bu ölümke ölüm hilesiz
Her şey için bir tedbir, usûl ve çâre vardır, fakat ölüme karşı yoktur, ölüm çaresizdir.

Öğdülmiş suali Aytoldıka
ÖĞDÜLMİŞ'İN AY-TOLDI'YA SUÂLİ
Eşitti oğul kör atası sözin, til açtı ataka evürdi yüzin
Oğlu babasının sözünü dinledikten sonra, yüzünü ona doğru çevirerek, söze başladı.
Ayur ay atam bir sözüm bar saña, anı aytayın men ayu ber maña
Ey baba — dedi—sana bir suâlim var, onu sorayım, sen cevâbını bana ver.
Bu dünyâ içinde tirildiñ üküş, bilig bildiñ erdem okıdıñ ukuş
Bu dünyada çok yaşadın, bir çok bilgi edindin, fazilet ve meziyetler elde ettin.
Ayıttuñ eşittiñ yeme ögrenü, sınayu tirildiñ kamuğnı körü
Sordun, öğrendin, her şeyi görüp anlayarak, tecrübe ederek yaşadın.
Negü erse barmu ölümke itig, anı utru tutğıl ay bılge tetig
Ölüme karşı her hangi bir çâre var mı? eğer varsa, ey zeki âlim, ölüme karşı o çâreye baş vur.
Eger hile çâre yok erse adın, kamuğ neñ hazine ülegil barın
Eğer başka bir tedbir ve çâre yoksa, bütün malını ve hazîneni, hepsini dağıt.
Hazine bu neñ bola başka yuluş, esen bol yana bolğa altun kümüş
Hazîne ve mal baş için fidye olabiliyorsa, sen sağ ol, altın-gümüş tekrar yerine gelir.
Negü ter eşitgil közi tok kişi, tuz etmek idisi akı er başı
Gözü tok, başkaları üzerinde tuz-ekmek hakkı olan, cömertlerin namlısı ne der, dinle.
Üle neñ kişike yitür hem içür, seni neñ keçürgey sen anı keçür
Malını insanlara dağıt, yedir ve içir, mal seni kullanacağına, sen onu kullan.
Esenlik kerek erke neñ eksümez, tiriglik kerek kuşka meñ eksümez
İnsana esenlik gerek, mal eksik olmaz, kuş için hayat gerek, yem eksik olmaz.
Tirig bolsa yalñuk tileki anuk, et öz baş esen bolsa ârzû yağuk
insan hayatta oldukça, dileğini elde edebilir, başı, vücûdu sağ oldukça, her isteğine kavuşabilir.

Aytoldı cevabı Öğdülmişke
AY-TOLDI'NIN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
Yanut berdi ay toldı aydı oğul, eşitgil sözümni bu iştin tüñül
Ay-Toldı cevap verdi:— Ey oğul, sözümü dinle bu işten vaz geç.
Ölümke asığ kılmaz altun kümüş, ölümüg tıdumaz bilig ya ukuş
Ölüme karşı altın-gümüş fayda etmez, ölüme bilgi ve akıl da mâni olamaz.
Ölümüg tıdar erse dünyâ neñi, yulup ölmegey erdi begler begi
Ölümü dünya malı önleyebilse idi, beylerin beyi ölmez idi.
Hakimlerke hikmet asığ kılmadı, bügülerke bilgi elig tutmadı
Hakimlere hikmetleri fayda etmedi, bilginlere bilgileri yardım etmedi.
Ölümke asığ kıldı erse ot em, otaçı turu kalğay erdi ulam
Ölüme karşı ilâç ve deva fayda etse idi, tabipler ebediyen hayatta kalırlardı.
Ölüm yüz kılur erdi erse körüp, ağır savcılar kalay erdi turup
Ölüm karşısındakilere göre muamele etse idi, mübarek peygamberler ölmemiş olurlardı.
Toğuğlı tirigler ölümke sanı, ölümke toğuğlı tirig kim kanı
Doğan her canlıyı ölecek bil, ölmek için doğanlardan diri kalan hani, kim var.
Tüşün ol bu dünyâ keligli keçer, yegen yel büke teg yer erken açar
Bu dünya bir konak yeridir, gelen geçer, o her şeyi yiyen büyük bir ejderha gibi, yedikçe acıkır.

Öğdülmiş cevabı Aytoldıka
ÖĞDÜLMİŞ'İN AY-TOLDI'YA CEVABI
Eşitti kör ögdülmiş aydı ata, idi ked ukulmış ölümüg yete
Öğdülmiş dinledi ve : — Ey baba — dedi — ölümün dâima seni takip ettiğini iyice bildiğin hâlde,
Negülük usandıñ tiriglik ıdıp, negüke ilenür sen emdi ulıp
Niçin ona göre hareket etmedin ve neden şimdi inleyerek, onu çekiştiriyorsun ?
Nelük tirdiñ erdi bu kalğu neñiñ, negüke ülemediñ artğu neñiñ
Geride kalması mukadder olan malı niçin topladın, ihtiyacından artan malı niçin başkalarına dağıtmadın?
Tirilse osal bolsa yalñuk özün, ökünsü öziñe ilensü sözün
însan gaflet içinde yaşarsa, peşıman olması ve kendisini suçlu bulması lâzımdır.
Bu kün öknüp asğı negü ay ata, başın yerke çalsa ulıp miñ kata
Ey baba, bugün peşiman olmanın ve inleyerek, başını yerden-yere vurmanın ne faydası var?

Aytoldı cevabı Öğdülmişke
AY-TOLDI'NIN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
Bu ay toldı aydı ay oğlum eşit, meni kör usanma yarınlık iş et
Ay-Toldı dedi : — Ey oğlum, dinle, bana bak, sen gafil davranma, âhiret işini yoluna koy.
Osallık meni alktı öknür özüm, odunğıl osal bolma körklüg yüzüm
Gaflet beni mahvetti, ben peşimanım, sen uyanık dur, gafil olma, ey güzel yüzlüm!
Toğuğlı neçe tuğdı ölgü üçün, neçe barmasa eltür âhır küçün
Ne kadar doğan varsa, ölmek için doğmuştur, ne kadar dirense de, sonunda zorla götürürler.
Ölügli kişi barça üdke tutuğ, yetilse üdi kör mañıtmaz butuğ
Ölecek insanların hepsi zamana rehindir, vakti gelince, bak, bir adım bile atamaz.
Muñar meñzetü aydı şâir tili, tükel söz-turur bu ukulsa kalı
Şâirin buna benzer bir sözü vardır, eğer anlaşılırsa, mükemmel bir sözdür.
Kamuğ neñke vakt ol küni belgülüg, nefes tın tokırka sanı belgülüg
Her şeyin bir vakti vardır, günü bellidir, nefes alıp-vermenin sayısı bellidir.
Yıl ay kün keçer teg tiriglik keçer, keçer kün keçürgey seni belgülüg
Yıl, ay ve gün nasıl geçiyorsa, hayat da öyle geçer, geçip-giden günler seni de muhakkak alıp-götürecektir.
Yana aydı ay toldı kör ay oğul, ne hâlin barır-men meni kör odul
Ay-Toldı sözüne devam etti ve: — Ey oğul — dedi — ben ne hâlde gidiyorum, beni gör ve uyan.
Sen ök sen sakınçım barır-men muñun, kiçiglikte minsiz kalır sen bu kün
Tek düşüncem sensin, bu endişe ile gidiyorum, sen bugün küçük yaşta, bensiz kalıyorsun.
Negü teg bolur sen meniñde kedin, meniñ yok sakınçım munıñda adın
Benden sonra ne olacaksın, benim bundan başka bir düşüncem yoktur.
Ata emgeki bolsa oğlı öze, ol oğlı bilir ötrü kılk yañ tüze
Baba oğlunun yetişmesi için emek sarfederse, oğlu o terbiye altında, iyi olarak yetişebilir.
Kısa tutsa oğlın kör edgü bolur, atası anası yaruğu bolur
Baba çocuğunu sıkı bir terbiye altında yetiştirirse, annesi ve babası bundan dolayı saadet duyar.
Kalı kıstaçı bolmasa ol oğul, yava boldı sen ol oğuldın tüñül
Eğer onu sıkı bir terbiye altında yetiştirecek biri bulunmazsa, o çocuk heder olur, sen artık ondan ümidini kes.
Oğulluk ata bolsa bilge tetig, kısa tutğu tutçı emi bu itig
Çocuk babası âlim ve zeki ise, oğluna dâima sıkı bir terbiye vermelidir, bunun usûlü, çâresi budur.
Negü ter eşitgil oğulluğ kişi, başında keçürmiş yetilmiş yaşı
Tecrübeli, yaşını başını almış ve çocuk sahibi insan ne der, dinle.
Kimiñ oğlağu bolsa oğlı kızı, añar yığlağu boldı muñluğ özi
Kimin çocukları nâz içinde yetiştirilirse, o kimseye ağlamak düşer, keder ona mukadderdir.
Kiçigde ata ıdsa oğlın yava, oğuldın yazuk yok atadın cefâ
Baba çocuğunu küçüklüğünde başı-boş bırakırsa, kabahat ve suç çocukta değil, babadadır.
Oğul kız isiz bolsa kılkı yañı, ol isiz ata kıldı ıdtı oñı
Çocukların tavrı, hareketi kötü ise, o kötülüğü baba yapmıştır, çocuğu iyi olmaktan mahrum eden odur.
Kısa tutsa oğlın ata ögretü, uluğ bolsa sevnür oğul kız yetü
Baba çocuğunu sıkı bir terbiye altına alıp, ona her şeyi öğretirse, çocuğu yetişip-büyüyünce, sevinir.
Oğuluğ kısa tut ata bolğuçı, saña külmesüni kedin kelgüçi
Ey baba olan, çocuğunu sıkı terbiye et, arkadan gelenler sana gülmesinler.
Oğul kızka ögretgü erdem bilig, bu erdem bile bolsu kılkı silig
Çocuklara fazîlet ve bilgi öğretmeli ki, onlar iyi ve güzel yetişsinler.

Öğdülmiş cevabı Aytoldıka
ÖĞDÜLMİŞ'İN AY-TOLDI'YA CEVABI
Yanut berdi ögdülmiş aydı ata, seniñ kadğuñı yep küyer-men tüte
Öğdülmiş cevap verdi ve : — Ey baba, senin kaygım ile yanıp- tutuşuyorum — dedi —
Seniñde kedin men tirig turmayın, seniñ kadğularıñ közün körmeyin
Ne olurdu, senden sonra yaşamasa idim ve senin bu ıstıraplarına şahit olmasa idim.
Seniñ cânıñı bir bağırsak idi, maña bersü kadğun meni kodmadı
Bir de merhametli rabbim, senin yerine, benim canımı alsa idi de, bana bu acıyı göstermese idi.
Kalı bermez erse yetilse ecel, bitilmiş bolur bu ecelke ezel
Eğer senin yerine benim canımı almaz ve ecel sana gelirse, demek bu ecel ezelden mukaddermiş.
Nerek kadğurar sen nerek bu sığıt, bayat hükmi keldi sığıtnı ağıt
Niçin kederleniyorsun, bu ağlama niçin, gelen Tanrı emridir, ağlamağı bırak.
Kalı dünyâ devlet kalırı üçün, sığıt kılsa kılma bu bolmaz küçün
Eğer dünya ve devlet arkada kaldığı için ağlıyorsan, ağlama, zorla bunun önüne geçilmez.
Kalı bu tü nimet kalırka yeme, özüñ yığlar erse yorı yığlama
Eğer sen bu çeşitli mimetler arkada kadığı için ağlıyorsan, bırak, bunlar da ağlamağa değmez.
Telim dünyâ yegli seniñde oza, kodup bardı barça bu ınçık öze
Senden önce dünyanın zevkini tadan çok kimse, ah-vah ederek, onu bırakıp gitti.
Bilir erdiñ emdi cefâçı ajun, cefâ kılğusın sen usandıñ özün
Sen şimdi bu zâlim dünyanın sana cefa edeceğini biliyordun, kendin gafil davrandın.
Kamuğ dünyâ bolsa biregüke tüz, kalır dünyâ ülgi tegir iki böz
Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalır, onun kısmetine ancak iki bez düşer.
Tiriglik üçün öknür erse özüñ, ökün tutçı yığla kurıtma közüñ
Eğer sen geçirdiğin hayat için peşiman oluyorsan, haklısın, durmadan ağla, göz yaşın kurumasın.
Yana yañu ermez keçürmiş künüñ, negü kıldıñ erse anundı tünüñ
Fakat geçirdiğin günler bir daha geri gelmez, ne yaptınsa-yaptın, artık karanlık âlemi seni bekliyor.
Maña erse emdi bu kadğu sakınç, sakınç kılma kılğıl sen emdi sevinç
Bu kaygı ve endişe benim için ise, hiç endişe etme, bilâkis, müsterih ol.
Törütülmiş erdiñ törügli ölür, törügli ölür ol törütgen kalur
Sen yaratılmış idin, her yaratılan ölür, yaratılan ölür, ama yaratan kalır.
Atam erdiñ artuk bağırsak akı, seniñde bağırsak törütgen takı
Sen benim için çok merhametli ve cömert bir baba idin, fakat yaratan senden daha merhametlidir.
Seni ol törütti saña berdi kut, maña bermegeymü munu sözke büt
Seni o yarattı, o sana saadet verdi, bana da vermeyecekmi, buna iman et.
Uçuzka ağırlık anıñdın tegir, kiçigke uluğluk ol ıdsa kelir
Değersize değer ondan gelir, küçük büyüklüğü onun ihsanı ile bulur.
Muñar meñzeyür körse öglüg sözi, bu öglüg sözi ol kör ögsüz közi
Dikkat edersen, akıllı insanın buna uygun bir sözü vardır, akıllı insanın sözü akılsız için gözdür.
Aziz ol aziz kim azizlarka iz, anıñdın tegir iz aziz emdi kız
Gerçek aziz o azizdir ki,.azizlere izzet ondan gelir, izzet ve aziz şimdi nâdirdir.
Uçuzka ağır ol kiçigke uluğ, yavuzka yöleki bedükke ediz
Değersize kıymet, küçüğe büyüklük, büyüğe yükseklik ve ikbâl veren odur, kötüler ona sığınırlar.
Eşitti kör ay toldı oğlı sözin, kötürdi elig kökke tikti közin
Ay-Toldı oğlunun sözlerini dinledi, elini kaldırdı, gözünü göğe dikti.
Bayatka şükür kıldı artuk üküş, bayat bermişiñe oğulka ukuş
Oğluna akıl verdiği için, Tanrıya çok-çok şükür etti.

Aytoldı cevabı Öğdülmişke
AY-TOLDI'NIN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
Ayur oğluma boldı köñlüm bütün, bayat fazlı birle tirilgil kutun
Ay-Toldı dedi: —Ey oğlum, şimdi içim rahat etti, Tanrının fazlı ve keremi ile, saadet içinde yaşa.
Çın aymış ukuşluğ körü bar bu söz, anıñ manisi bil yiti kıl bu köz
Akıllı bir insan, dikkat edersen, şu sözü çok doğru söylemiş, onun mânasını bil ve iyice dikkat et.
Bayat kimke berse ukuş ög bilig, kamuğ ârzûlarka yetildi elig
Tanrı kime akıl, anlayış ve bilgi verirse, o bütün arzularına nail olur.
Kimiñ kılkı edgü kılınçı oñay, tilek buldı barça yaruttı kün ay
Kimin tavrı iyi ve hareketi uslu-başlı olursa, o bütün dileklerine kavuşur, güneşi ve ayı parlak olur.
Kamuğ edgüke mün bu edgü kılınç, kılınç edgü bolsa bolur miñ sevinç
Bu iyi davranış bütün iyilikler için bir sermâyedir, hareketi iyi olursa, insan bin türlü sevince kavuşur.
Bu ay toldı elgin kötürdi yana, bayatığ üküş ögdi kıldı senâ
Ay-Toldı tekrar elini kaldırdı, Tanrıya çok hamd ve sena etti.
Ayur ay idim sen törüttüñ tözüg, yemi birle igdür sen sansız özüñ
-Ey rabbim, sen her şeyi yarattın, sayısız mahlûkların rızkını ihsan edersin — dedi —
Törüttüñ meni sen kötürdüñ kutun, yazukluğ kuluñ men tapuğsuz otun
Beni yarattın ve saadet içinde yükselttin, ben senin kusurlu, günahkâr ve âsî bir kulunum.
İdi edgü tuttuñ bu üdke tegi, kamuğ ârzû berdiñ bu dünyâ yegi
Bu zamana kadar sen bana çok lütuf ve ihsanda bulundun, bütün arzularımı yerine getirdin, dünyanın en iyi nimetlerini bana verdin.
Tüzü ârzû nimet tükel men yedim, sevinçlig men sendin ay edgü idim
Bütün arzu ve nimetlere tamamen nâil oldum, ey iyi rabbim, sen beni her bakımdan sevindirdin.
Maña tegdi hükmüñ barur-men munu, bir ök oğlum erdi kodur-men unu
Hükmün bugün bana ulaştı, işte gidiyorum, bir tek oğlum vardı, onu da şimdi bırakıyorum.
Ata erdim emdi ölür bu ata, idim sen tirig sen añar bir kut a
Baba idim, şimdi bu baba ölüyor, ey rabbim, sen dirisin, ona saadet ver.
Erejke yakın tut yırak tut belâ, ikigün ajunda munı sen yul a
Onu refaha yakın ve belâdan uzak tut, her iki dünyada onun yardımcısı ol.
İsizdin küdezgil ula edgüke, muñadturmağıl sen yegü kedgüke
Kötülükten koru, iyiliğe ulaştır, onu yiyecek ve giyeceğe muhtaç etme.
Köñüldin berü kıldı edgü duâ, ay edgü duâ sen belânı yığa
Gönülden gelen iyi dualar etti, ey iyi duâ, sen bütün belâları defet.
Negü ter eşitgil sakınuk kişi, sakınuk kişi ol kişiler başı
Dinle, takva sahibi ne der, takva sahibi olan kimse insanların başıdır.
Bayat kimke kılsa inâyet basut, ikigü ajunda bu er buldı kut
Tanrı kime inayet ve yardım ederse, o kimse her iki dünyada mes'ûd olur.
Kayu kulka bolsa bayattın yölek, bu buldı ikigün ajunda tilek
Tanrı hangi kula muzaheret ederse, o her iki dünyada dileğine kavuşur.
Bayat fazlı bolsa kim erse öze, kamuğ ârzû nimetke tegdi tüze
Tanrının fazlı kimin üzerine olursa, o bütün arzu ve nimetlere erişir.
Muñar meñzetü aydı öglüg kişi, kim öglüg sözi tutsa itlür işi
Akıllı insan buna uygun bir söz söylemiştir, kim akıllı insanın sözünü tutarsa, işi iyi gider.
Küdezildi kimni küdezse idi, tilek buldı nimet talusın yedi
Tanrı kimi gözetirse, o gözetilir, dileğini bulur ve nimetin iyisine nâil olur.
Kayu kul bayatka ınansa turup, belâ kadğu kapğın öziñe tudı
Hangi kul Tanrıya inanırsa, kendisine belâ ve kaygı kapılarını kapamış olur.
Yana aydı ay toldı uk ay oğul, ölümüg unıtma öyü tur odul
Ay-Toldı devam etti ve:— Ey oğul, anla— dedi— ölümü unutma, onu dâima düşün ve uyanık bulun.
İnanma tiriglikke yil teg keçer, usanma bu dünyâdın öz terk köçer
Hayata inanma, yel gibi geçer, gafil olma, bu dünyadan çabuk göçersin.
Bayatka tutuzdum seni men katığ, tilese küdezgey yitürgey tatığ
Ben seni tamamiyle Tanrıya emânet ettim, o dilerse, gözetir ve nimetini tattırır.
Munu adrılur-men seniñdin bu kün, ökünçün sığıt birle yığlap ögün
Bu düşünceler içinde peşimanlıkla ağlayıp-sızlayarak, işte bugün senden ayrılıyorum.
Meniñde kedin sen negü kılğuñı, ayayın eşitgil ukulmış teñi
Benden sonra ne yapacağını sana anlatabildiğim kadar söyleyeyim, dinle.