Odgurmış Öğdülmiş'e Dünyanın Kusurlarını Söyler

Kutadgu Bilig Metni

	Eski Türkçe aslı	Günümüze aktarımı
XLII	Odgurmış Öğdülmişke Dünyâniñ Ayıbların Ayur	Odgurmış Öğdülmiş'e Dünyanın Kusurlarını Söyler
3512	Yanut berdi odğurmış aydı özüm,  sözüñni eşitti eşitgil sözüm	Odgurmış cevap verdi ve : — Ben senin sözlerini dinledim, şimdi sen de benim sözlerimi dinle — dedi —
3513	Bu dünyâ özin ked sevitmiş saña,  kamuğ aybı erdem körünmiş saña	Bu dünya kendisini sana çok sevdirmiş; onun bütün kusurları sana fazilet gibi görünmüş.
3514	Tañ ermez seniñdin meselde kelir,  kayu neñ sevüg bolsa aybı barır	Sana hayret etmem; meselde de vardır : hangi şey sevilirse, onun kusurları görünmez.
3515	Sevitmiş üçün dünyâ aybı kamuğ,  saña bolmış erdem ay ilde uluğ	Ey memleketin büyüğü, dünya kendisini sevdiği için, onun bütün kusurları sana fazilet gibi gelmiş.
3516	Negü ter eşitgil bu sevmiş kişi,  sevügke sevüg aybı erdem başı	Sevmiş insan ne der, dinle; seven nazarında sevgilinin kusuru en büyük fazilettir.
3517	Sevüglüg nişânı bu ol belgülüg,  sevüg aybı erdem bolur ay külüg	Ey şöhretli, sevgilinin nişanı, hakikatte şudur: sevilenin kusuru fazilet olur.
3518	Özüñ dünyâ sevmiş nişânı bu ol,  kamuğ aybın erdemke tutmış köñül	Senin dünyayı sevdiğinin alâmeti budur; onun bütün kusurlarını gönlün fazilet gibi kabul etmiş.
3519	Negü teg öger sen bu dünyâ maña,  anıñ aybını men ayayın saña	Bu dünyayı sen bana nasıl öğersin; onun kusurlarını sana ben söyleyeyim.
3520	Apa yazdı erse bayat kınadı,  bu dünyâğ tünek kıldı erklig idi	Adem günah işleyince, Tanrı onu cezalandırdı; kadir Tanrı bu dünyayı ona zindan yaptı.
3521	Tünekte ne ârzû tiler sen tilek,  tilek uçmak içre bolur kut yölek	Zindanda ne gibi arzu ve dilek ararsın; dilek, arzu ve saadet cennet içinde bulunur.
3522	Apa uçmak içre yedi kör evin,  arıñu kılındı bu dünyâ evin	Adem cennet içinde buğday tanesi yedi; bu dünya evi ona bir temizlenme yeri olarak yaratıldı.
3523	Bayat yirmişi ol bu yek sevmişi,  takı artukı ol sevüp salmışı	Bu şeytanın sevdiği Tanrının yerdiğidir; Tanrının sevip bıraktığını ise, o daha çok sever.
3524	Üdürse bayat bir tilemiş kulın,  añar dünyâ bermez arıtur yolın	Tanrı her hangi bir kulunu seçerse, ona dünya malı vermez; bu sûrede onun yolunu temizler.
3525	Ayı edgü ermez bu dünyâ kutı,  bayattın yıratur bu ol din yutı	Bu dünya saadeti hiç de iyi bir şey değildir, insanı Tanrı'dan uzaklaştırır; din için asıl felâket budur.
3526	Bayat-men tegüçi kişi telvesi,  ajun koldı bardı uş ol itesi	-Tanrıyım— diye böbürlenen insan dünyaya hâkim olmak istedi ve köpek gibi, geberip-gitti.
3527	Bayusa bolur ol bodun kötkisi,  çığaylık bile ol köñül kodkısı	insan zenginleşirse, aşağılık olur; alçak gönüllülük ancak fakirlik ile mümkündür.
3528	Yalıñ toğmış er kör yalıñ barğu ol,  nelük dünyâ termek yana kodğu ol	Çıplak doğmuş olan insan çıplak gidecektir; dünya malını toplamak neye yarar, tekrar bırakılacak olduktan sonra.
3529	Nelük arsıkar sen ayâ öldeçi,  özüñ iki künlük konuk boldaçı	Ey fânî, niçin kendini aldatıyorsun; sen burada iki günlük misafirsin.
3530	Bilir sen tiriglik ölümke-turur,  anundı ölüm uş üdiñe küdür	Bilirsin ki, hayat ölmek içindir; ölüm hazırlanmıştır, sâdece vaktini bekliyor.
3531	Kapuğ açtı dünyâ takı bir kapuğ,  ölüm kapğı açlur kirür halk kamuğ	Bir kapı açıldı — dünya kapısı; bir kapı daha açılır, o kapı ölüm kapısıdır ve her kes oraya girer.
3532	Özüñ iki künlük avınğu üçün,  körürde küyürme özüñni küçün	iki günlük avunma için, kendini bile-bile zorla âteşe atma.
3533	Yayığ dünyâ irsel kutı evrülür,  negü berdi erse yana terk alur	Dönek dünya vefasızdır, saadeti kararsızdır; ne verdi ise, yine çabucak alır.
3534	Adırmaz kişisin kuluğ ya begig,  üdürmez talusın yavuz ma yegig	insanları kul veya bey diye ayırmaz; bu daha iyi veya daha kötüdür diye, ayırt etmez.
3535	Birig beglenür kör takı bir begin,  okıyu-turur tegme künde öñin	Birini kendisine bey olarak seçer; fakat bakarsın, her gün başka bir beyi çağırmakta devam eder.
3536	Körü barsa dünyâ kölike sanı,  ederse kaçar kaçsa edrer seni	Dikkat edersen, dünya gölge gibidir, takip edersen, kaçar; kaçarsan, o senin peşine düşer.
3537	Muñar meñzer emdi körü bar bu söz,  munıñ manisi uk ayâ köñli tüz	Dikkat et,-imdi şu söz buna benzer; ey hâlis yürekli, bunun mânasını anla.
3538	Bu dünyâ kaçar kim ederse anı,  kalı kaçsa andın ederür seni	Kim kendisini kovalarsa, bu dünya ondan kaçar; eğer ondan kaçarsan, bu defa o seni kovalar.
3539	Yana dinka öçlüg bu dünyâ neñi,  yese dünyâ din yer baka kör munı	Bir de bu dünya malının dine karşı kini vardır; dünyaya nail olunca, din ihmâl edilir; buna dikkat et.
3540	Bezenip bu dünyâ özin körkitür,  itinmiş kelin teg köñül yilgitür	Bu dünya insanın karşısına süslenerek çıkar; süslü bir gelin gibi, gönülü heyecanlandırır.
3541	Köñül berse kurtğa bolur bir turı,  yaka yeñ tutar künde kesmez urı	Gönül verirsen, huysuz bir acuze olur; yaka ve yene yapışır, dırdırının ardı-arkası kesilmez.
3542	Yana kılkı irsel kılınçı yayığ,  begi birle turmaz tükel üç ayığ	Tavır, hareketi de vefasız ve dönektir; kocası ile doğru-dürüst üç ay bile geçinmez.
3543	Kim erse köñül badı erse añar,  yava kıldı isiz tiriğlik muñar	Bir kimse ona gönül bağlarsa, yazık, hayatını boşuna ona feda etmiş demektir.
3544	İdi kız erür bu tiriglik küni,  yava işke işletse bolmaz müni	Bu hayâtın her günü çok kıymetlidir, bunu boş yere sarf etmek doğru olmaz.
3545	Tiriglik mün ol kör kamuğ edgüke,  yava kılmağıl sen anı ay böke	Hayat her türlü iyilik için bir sermâyedir; ey kuvvetli insan, sen onu boşuna harcama.
3546	Bu üçte adın yok bu dünyâ neñi,  halâl ol ya şübhe harâm ol öñi	Bu dünya malının yalnız üç vasfı vardır: o ya helâl ya şüpheli yahut haramdır.
3547	Halâlka sakış ol harâmka ma kın,  kalı şübhe erse yeme ked sakın	Helâl için hesap, haram için ceza vardır; eğer şüpheli ise, bundan da çok sakın.
3548	Sevitse kimi dünyâ âhır sürer,  avıtsa erej birle terkin irer	Dünya önce kendisini sevdirir, fakat sonra seveni kovar; huzur içinde avutur, fakat çabucak ondan bıkar.
3549	Sevinç birle igdıp tükel semritür,  sakınç kadğu birle yana yavrıtur	Güler yüzle onu besler, iyice semirtir; fakat türlü endişe ve kaygılar ile onu tekrar zayıflatır.
3550	Sevinçin körü barsa âhır sakınç,  sakınçın tirilse bolur kin sevinç	Sevincine dikkat edersen, sonu endişedir; endişe ile geçen hayâtın sonu da sevinçtir.
3551	Uçı nimet erse tüpi mihnet ol,  başı mihnet erse soñı nimet ol	Tepesi nîmet ise, dibi minnettir; başı mihnet ise, sonu nimettir.
3552	Negü ter eşitgil sakınuk oduğ,  yırak tur bu dünyâ tegürgme yoduğ	Takva sahibi ve uyanmış olan insan ne der, dinle; uzak dur, bu dünya malının sana zararı dokunur.
3553	Seniñ baylıkıñ kör çığaylık-turur,  saña kim çığay erse baylık-turur	Senin zenginliğin, bak, fakirliktir; senin nazarında kim fakir ise, asıl zengin olan odur.
3554	Seni kim yese yer sen âhır etin,  öçüñni alır sen kara yer katın	Seni kim yerse, sonunda sen onun etini yersin; kara toprağın altında öcünü alırsın.
3555	Buzulğu-turur bu itilmişleriñ,  saçılğu-turur bu yumıtmışlarıñ	Sağladığın bu nizam bozulacaktır; bu topladıkların tekrar dağılacaktır.
3556	Barığlı-turur bu ajun terk üdün,  keligli-turur ol ajun ked odun	Bu dünya kısa bir zamanda gidecek, öbür dünya gelecektir; çok uyanık ol.
3557	Barığlı barur künde sendin yırar,  keligli kelir terk saña öz ular	Gidecek olan gider, gün geçtikçe senden uzaklaşır, gelecek olan gelir, kısa bir zamanda sana ulaşır.
3558	Barığlıka bermez biliglig köñül,  keliglike itnür ukuşluğ amul	Bilgili insan fânî olana gönül vermez; akıllı ve ağır-başlı insan gelecek, olana hazırlanır.
3559	Ölümüg biligli sevinmez özün,  ölürüg körügli avınmaz uzun	Ölümü bilen insan dünya saadetine kapılmaz; öleni gören insan da uzun müddet avunmaz.
3560	Yorığlı kişi yolda itmez evin,  köçügli kişi evde kodmaz neñin	Yola çıkan insan yol üzerinde evini yapmaz; göç eden kimse de eşyasını evde bırakmaz.
3561	Konuk sen bu dünyâ saña bir tüşün,  tüşünde sakınç tutma artuk uzun	Sen misafirsin, bu dünya sana bir misafirhanedir; misafirhanede çok fazla şey aranmaz.
3562	Ayı edgü ermez bu dünyâ neñi,  kimiñ bolsa evrer kılınçı yañı	Bu dünya malı hiç de iyi bir şey değildir; o kendisine sahip olanın tavır ve hareketini değiştirir.
3563	Bedel kıldı ebdâl neñin hem mâlın,  bakıp kodtı zâhid bu dünyâ ulın	Tarikat ehli malını-mülkünü hakka verdi; zâhid, esassız olduğunu anlayarak, bu dünyayı terketti.
3564	Körünmez teg ol bu tuzakçı saña,  bu dünyâ neñi ol saçılmış meñe	Tuzak kuran her ne kadar sana görünmezse de, onun saçtığı yem bu dünya malıdır.
3565	Usayuk bu yalñuk idi suk közi,  kalı torka kirmez bu yalñuk özi	însan gafildir ve gözü de çok haristir; böyle olan insan nasıl tuzağa düşmez.
3566	Negü ter eşitgil sakınuk başı,  bu dünyâ işindin sakınmış kişi	Dinle, takva sahibi ve bu dünya işlerinde ihtiyatlı davranan insan ne der.
3567	Tuzakçı körünmez meñin körkitür,  bezenmiş kelin teg köñül yilgitür	Tuzak kuran görünmez, yalnız yemini gösterir; süslenmiş bir gelin gibi, gönülü çeler.
3568	Közi suk serimsiz usayuk özüñ,  meñin tattıñ erse adak berkitür	Gözün harîs, kendin sabırsız ve gafilsin; yemini tadarsan, ayağın bağlanır.
3569	Kamuğ dünyâ birke yumıtsa bütün,  erej birle miñ yıl tirilse kutun	Bütün bu dünya nimetleri bir kimsede toplansa ve o huzâr ve saadet içinde bin yıl yaşasa bile,
3570	Negü asğı âhır kara yer koyı,  anıñ tüşneki ol yağız yer oyı	Ne fayda, sonunda onun da gireceği yer bu kara toprağın altı, bu yağız yerin çukurudur.
3571	Keçürmiş tiriglik saña bolğa tüş,  negü kıldıñ erse yanut kelge tuş	Geçirdiğin hayat sana bir rüya olacak; ne yaptınsa, bunun karşılığını göreceksin.
3572	Uş ol kün ökünse ökünç asğı yok,  negü kıldıñ erse yıl ay kün tanuk	O gün peşiman olursan, bunun faydası yoktur; ne yaptınsa, yıl, ay ve gün buna şahittir.
3573	Ajun tatğı barça bu üç neñ-turur,  üçegü tatığları tüz teñ-turur	Bütün dünya zevki şu üç şeydir; her üçünün tadı da birbirine müsavidir.
3574	Yemek içmek ol kör bu üçte biri,  takı bir tişi ol avıtsa eri	Bu üçün biri yemek-içmektir; biri de erkeği avutan kadındır.
3575	Üçünçi esenin tiriglik-turur,  bu üçte bu bir ked kereklig-turur	Üçüncüsü ise, sıhhatte yaşamaktır; bu üç şeyden en lüzumlu olanı da budur.
3576	Bu üç neñ sevinçi tatığı kamuğ,  adın üçke tegmez ay ilde uluğ	Bu üç şeyin bütün neş'e ve zevki, karşılığında yapılması icap eden diğer üç şeye değmez, ey memleketin büyüğü.
3577	Yemek içmek ol bir tatığ ay kadaş,  yanutı çıkarda yavuz ay adaş	Ey kardeş, zevkin biri yemek-içmektir; ey arkadaş, buna mukabil bunlar çıkarken fenadır.
3578	Bu tatğıñ üç ernek boğuzka-turur,  anıñda naru barsa karnıñ tolur	Bu zevkin üç parmaklık boğaz içindir; ondan öteye giderse, karına,dolar.
3579	Kalı siñmese aş tadu artatur,  tadu artasa er kör iglep yatur	Eğer yemek hazım edilmezse, esas unsurları bozar; unsurlar bozulursa, insan hastalanıp, yatağa düşer.
3580	İg ol aşnu erke ölüm tutğakı,  ölümde tatığ yok ayâ er sakı	însan için hastalık, her şeyden önce, ölüm habercisidir; ey insanların ihtiyatlısı, ölüm zevkli bir şey değildir.
3581	Takı bir tatığ tu tişi tatğı ol,  soğuk suvka yunmak anıñ yañı ol	Başka bir zevk da kadın zevkidir; buna mukabil soğuk su ile yıkanmak vardır.
3582	Anıñda basa kör oğul kız-turur,  oğul kız yükin yüdmek emgek erür	Ondan sonra çoluk-çocuk dünyaya gelir; onların yükünü yüklenmek zahmetli bir iştir.
3583	Negü ter eşitgil bu beyt ayğuçı,  tişi hem oğul kız üzer er küçi	Bu beyti söyleyen ne der, dinle; kadın ve çocuklar erkeğin kuvvetini keser.
3584	Tişi birle şuhbet idi ked tatığ,  soğuk suvka yunmak yanutı katığ	Kadm ile beraber bulunmak çok güzel bir zevktir; fakat buna karşılık soğuk su ile yıkanmak zordur.
3585	Tatığ kayda erse tatığsız bile,  süçig kayda erse soñında açığ	Zevk nerede ise, mihnet de beraberdir; tatlı nerede ise, orada acı vardır.
3586	Tiriglik tatığı bu erse kalı,  tatığsız-turur dünyâ mihnet yolı	Hayâtın zevki eğer bu ise, dünya tatsız bir mihnet yoludur.
3587	Süçig bu tatığlığ tiriglik künüm,  tatığsız kılur âhır açığ ölüm	Bu zevk içinde geçen günler tatlıdır; fakat sonunda acı ölüm bunu tatsızlaştırır.
3588	Bu üç neñ-turur dünyâ tatğı bütün,  yanutı eşittiñ ay kılkı tüzün	Dünyanın bütün zevki bu üç şeydir; ey yumuşak huylu, bunları takip eden mihnetleri duydun.
3589	Bu dünyâ yağı ol et öz bir yağı,  bu iki yağınıñ yadığlığ ağı	Bu dünya bir düşman, vücut ise, başka bir düşmandır; bu iki düşmanın ağı her tarafa yayılmıştır.
3590	Üçünçi yağı yek bu din oğrısı,  tegürmesü teñri bularnıñ yası	Üçüncü düşman şeytan, bu din hırsızıdır; Tanrı bunların şerrinden muhafaza etsin.
3591	Bularda idi sarp bu yavlak yağı,  et özdin tegir ol üküşrek çoğı	Bunlar arasında en sert ve kötü düşman vücuttur, en çok gürültü de ondan çıkar.
3592	Bayat atı aysa tezer yek barır,  kodu barsa dünyâ seniñdin kalır	Tanrı adını zikredersen, şeytan kaçar, gider; dünyayı bırakıp gidersen, ondan kurtulursun.
3593	Et özni negü teg kitergü bolur,  meger kim ölüm tutsa kalsa kalur	Fakat vücûdu nasıl bırakırsın; onu ancak ölüm senden ayırabilir.
3594	İdi yakşı aymış biliglig bügü,  biliglig bügüler sözin tıñlağu	Bilgili hakîm çok güzel söylemiş; bilgili hakimlerin sözünü dinlemek lâzımdır.
3595	Meni muñka tegrür et öz emgetür,  ara küldürür kör ara yığlatur	Bana vücûdum ıztırap ve zahmet çektirir; bâzan güldürür, fakat bâzan da ağlatır.
3596	Ajun tezginür-men tilekin udu,  ara aç yatur-men arala todu	Onun arzusuna uyarak, dünyayı dolaşırım; bâzan aç yatarım, bâzan da tok.
3597	Bir ârzû yitürse takı bir kolur,  takı birni bulsa tükel beg bolur	O bir arzusuna kavuşursa, bir başkasını ister; onu da bulursa, artık insana tamamen hâkim olur.
3598	Basumaz özüm bu et özni utup,  basa bir bağırsak idim sen tutup	Ben bu vücûdu yenip, ona hâkim olamıyorum; merhametli rabbim, sen ona hâkim ol.
3599	Bu yavlak osuğluğ-turur bu et öz,  semiz tutsa artuk bolur bu yavuz	Bu vücût böyle kötü bir tıynettedir; onu kuvvetlendirirsen, daha çok kötüleşir.
3600	Bulak semrise kör munar hem azar,  idisin çalar yerke andın tezer	Haşarı at semirirse, kudurur ve azar; sahibini yere vurur ve ondan kaçar.
3601	Tükel avçı ıt teg et özke bakın,  semiz bolsa bilmez idisi hakın	Vücûda bak, tam bir av köpeği gibidir; semirirse, sahibinin hakkını tanımaz.
3602	Karın todsa avka yügürmez bolur,  idisi tilekinçe barmaz-turur	Karnı doyarsa, ava koşmaz olur; sahibinin arzusuna göre hareket etmez, yerinde durur.
3603	Kiçig oğlan özlüg et öz meñzegi,  boğuz todsa yügrür tiler öz tiki	Vücût küçük çocuğa benzer; karnı doyarsa, koşar, akranlarını arar.
3604	Karın todsa et öz bolur ermegü,  tilekçe tilese tilek bermegü	Karın doyarsa, vücût tembelleşir; arzu ettiğin gibi olmasını istersen, onun istediğini vermemelisin.
3605	Tiriglik tükeli tükel üç kün ol,  anıñda narusı neçe tüş tün ol	Hayat tamâmı-tamâmına üç gün sürer; bundan ötesi bir kaç rüya ve gecedir.
3606	Birisi yarın ol biri keçti tün,  yarınka tegirmü tiriglik bu kün	Bu üç günden biri — yarındır; biri — dün geçti; bugünkü hayat acaba yarına ulaşacakmı.
3607	Anıñda narukı tiriglik neçe,  tiriglikke tutma söz aydım aça	Bundan başka daha ne varsa, onu hayat telâkki etme; sana bunları izah ettim.
3608	Tişi suhbeti me bu erlik otın,  öçürmek üçün ol birer sâatın	Kadın ile bulunmak da ancak bâzı anlarda erkeklik âteşini söndürmek içindir.
3609	Bu otuğ negü teg öçürse öçer,  kerek erse körklüg ya körksüz kuçar	insan bu âteşi nasıl söndürse olur; ister güzel, ister çirkin olsun, sırası geldikçe kucaklar.
3610	Boğuz tatğı barça karın todmak ol,  karın todsa artuk asığ kodmak ol	Bütün boğaz zevkleri karnın doymasıdır;' karın doyunca, en faydalı olanı yemekten el çekmektir.
3611	Karın todsa arpa ya halvâ bir ol,  kalur barça artıp tolur kirgü yol	Karın doyarsa, arpa veya helva birdir; hepsi artar, kalır; gireceği yol tıkanır.
3612	Şeker halvâ yegli ya arpa üyür,  todup yatsa tañda yana aç-turur	îster şeker, helva, ister arpa, darı yemiş olsun, doyup yatan sabah tekrar aç kalkar.
3613	Negü ter eşitgil sakınuk çığay,  çığay erse neñke közi köñli bay	Dinle mal bakımından yoksul olduğu hâlde, gözü ve gönülü zengin olan, takva sahibi fakir ne der.
3614	Şekerlig yidiñ sen ajun nimeti,  kavuk yür yedim men özüm tâkatı	Sen tatlı dünya nimetleri yedin; ben ise, ancak kudretimin yettiği kepek ve darı yedim.
3615	İkigün todup teñ keçe yattımız,  keçip bardı kelmiş künüm sâatı	Her ikimiz aynı derecede doyup akşam yattık; günüm geçti, gitti.
3616	Ajunuğ neçe terse öz ölgülüg,  iki böz tegir ol saña belgülüg	Dünyayı ne kadar toplarsan-topla, senin bundan muhakkak olarak beraber götüreceğin ancak iki bez parçasıdır.
3617	Çığay bay ikigün ölümde kedin,  yana tüz bolurlar kara yer katın	Fakir ve zengin, ölümden sonra, her ikisi de kara toprağın altında tekrar müsavi olur.
3618	İki künki erter erejke bolup,  nelük arsıkar sen tiriglik bulup	Hayatta iki günlük geçici huzur için neden kendini aldatıyorsun.
3619	Özüñ suklanur sen ajun tergeli,  ölüm suklanur kör seni tutğalı	Sen dünya malını toplamak için can atıyorsun; ölüm ise, seni yakalamak için can atıyor.
3620	Tiriglik barır künde sendin kaçar,  yavuz bu ölüm kör uluñnı bıçar	Hayat geçer ve her gün senden bir az daha uzaklaşır; bu ölüm fenadır senin kökünü kazır.
3621	Seziksiz ölür kör tirig boldaçı,  kayu kün ölürüg yok ol bildeçi	Diri olan, şüphesiz, ölür; fakat hangi gün öleceğini bilen yoktur.
3622	Kiçig erse umnur sakal öñüke,  sakal önse umnur ürüñ bolğuka	Küçük iken, insan sakal çıkmasını bekler; sakal çıkınca, beyaz olmasını bekler.
3623	Sakalıñ ürüñ bolsa keldi ölüm,  ölümke asığ kılmaz ok ya tolum	Sakalın beyazlaşınca, ölüm geldi demektir; ok-yay, silâh ölüme karşı fayda etmez.
3624	Körürde küyürme özüñni küçün,  özüñ otka atma bu dünyâ üçün	Kendini göz göre-göre zorla yakma; bu dünya için, kendini âteşe atma.
3625	Açığ suv teg ol kör bu dünyâ neñi,  neçe içse kanmaz ölimez eñi	Bu dünya malı acı su gibidir; insan ne kadar içse, kanmaz; damağı bile nemlenmez.
3626	Kuruğ kumka okşar bu yalñuk özi,  ögüz kirse todmaz bu sukluk közi	Bu insan kuru kuma benzer; onun tamahkâr gözü derya girse, doymaz.
3627	Sakığ>	Bu dünya seraptır, gözünden uçar; ne kadar takip edersen, o kadar kaçar.
3628	Et öz ârzû sürgen tapuğka tezig,  körünmez yağıka bu bermez kezig	Nefsinin arzularını kendisinden uzaklaştıran ve ibâdete koşan kimse, gizli düşmana fırsat vermez.
3629	Et özke alık berme egme boyun,  avınçı sakınç ol tileki oyun	Vücûda tâviz verme ve ona boyun eğme; onun avutması ıztırap, ettiği de hava ve hevestir.
3630	Keçürmiş tiriglik barır kelgüsüz,  neçe ol bu kalmış yeme belgüsüz	Geçen hayat bir daha dönmemek üzere gider; geri kalanı ne kadar sürer, bu da belli değildir.
3631	Bu bolmış künüñ barı kılma yava,  ölümke anunğıl tapuğ kıl ive	Bari elde bulunan bugünü başına geçirme; ölüme hazırlan, ibâdete koş.
3632	Negü ter eşitgil odunmış kişi,  kamuğ bulğanuktın süzülmiş kişi	Uyanmış ve bütün bulanıklıklardan süzülmüş olan insan ne der, dinle.
3633	Keçürdüñ keçigli bu tünki tünüñ,  keçermü siziklig keligli künüñ	Dün geceni geçirdin, gelen gününün geçeceğinden şüphemi ediyorsun.
3634	Keçürmiş keçürgü ara bir tüşün,  tiriglikke munça bedütme ünüñ	Geçmiş ile geçecek arasında ancak bir konak vardır; bir konaklık hayat için, bu kadar gürültü etme.
3635	Büte boldı munda tiriglik yedim,  üd üdlek ıdıp nefs butını sıdım	Epiyi bir zaman oldu, hayatımı burada geçirdim; zamanla nefsin belini kırdım.
3636	Bu kün kend uluşka okır sen meni,  bulun kılsa nefsim yuluğlı kanı	Bugün sen beni kasabaya ve şehre çağırıyorsun; orada nefsimin esiri olursam, beni kurtaracak bulunurmu.
3637	Et öz bir yağı ol idi sarp yağı,  kamuğ yerde yadmış tuzakı ağı	Bu vücut bir düşmandır ve çok çetin bir düşmandır; o her yere tuzak ve ağını yaymıştır.
3638	Tilekinçe ıdma katığlan tiren,  et öz ülgi bermez ukuşluğ eren	Onu arzusuna bırakma, gayret et, mukavemet göster; akıllı insanlar vücûda tâviz vermezler.
3639	Negü ter eşitgil özin basmış er,  havâ boynı yençip özin tutmış er	Hava ve hevese gâlip gelerek, nefsine hâkim olmuş insan ne der, dinle.
3640	Et özke bulun bolma bilgi uluğ,  et öz bulnasa kör kolur din yuluğ	Ey büyük bilgi sahibi, vücûdun esiri olma; vücût seni esir ederse, fidye olarak, dinini ister.
3641	Biliglig tese bolmağay ol kişig,  havâsı udu kılsa barça işig	Her işi hava ve hevese uyarak yapan adama bilgili demek caiz değildir.
3642	Ukuşluğ tese bolmağay ol erig,  et öz bulnı bolsa ay köñli tirig	Ey diri gönüllü, vücûdun esiri olan adama akıllı demek mümkün değildir.
3643	Biligsiz kişi ol bolur belgülüg,  et özke berür bolsa tutçı ülüg	Vüvcûda dâima tâviz veren insan, gerçekten, bilgisiz insandır.
3644	Ukuşsuz kişiler ol ol ay kadaş,  havâ ârzûlarka özin kılsa baş	Ey kardeş, kendilerini hava ve heveslerine baş yapanlar akılsız kimselerdir.
3645	Munukı bu yañlığ-turur bu ajun,  münin barça aydım sen ukğıl özün	İşte bu dünya böyledir; onun bütün kusurlarını söyledim, artık sen düşün.