Çiftçiler İle Münâsebeti Söyler

Baş Kutadgu Bilig

---

Çiftçiler İle Münâsebeti Söyler

1. Tarığçılar Birle Katılmaknı Ayur
   Çiftçiler İle Münâsebeti Söyler
2. Tarığçı-turur kör takı bir kotu, kereklig kişiler-turur bu botu
   Başka bir zümre de çiftçilerdir, bunlar da lüzumlu insanlardır.
3. Bularnıñ bile sen katıl hem karıl, boğuzdın sıñar sen sakınçsız tiril
   Sen bunlar ile de temas et, münâsebet kur ve böylece boğazın hususunda endişesiz yaşa.
4. Kamuğ teprenürke bulardın asığ, tözüke tegir yem içimdin tatığ
   Her canlı bunlardan istifâde eder, yemek-içmek zevkini her kese bunlar verir.
5. Tüzü tın tokığlı açıp todğuçı, muñar boldı muñluğ tirig bolğuçı
   Bütün canlılar, acıkan ve doyanlar, bütün yaşayanlar bunlara muhtacdırlar.
6. Saña ma seziksiz kerek bu kişi, itilse anın ötrü boğuzuñ işi
   Boğazının ihtiyâcını te'min etmek için, şüphesiz, sana da bunlar lâzım olacaktır.
7. Bularnıñ bile me katıl ay kadaş, arığ bolğa boğuzuñ halâl bolğa aş
   Ey kardeş, bunlar ile de temas et ve münâsebette bulun, boğazın temiz kalır ve yiyeceğin halâl olur.
8. Negü ter eşitgil sakınuk başı, kamuğ törlüg iştin sakınmış kişi
   Her işinde tedbirli hareket eden, takva sahiplerinin ileri gelenlerinden olan insan ne der, dinle.
9. Köni yol tutayın tese yinçgelig, boğuzuğ arıtğu ay kılkı silig
   Çok ince olan bu doğru yolda yürümek istersen, ey temiz kalpli insan, önce yediğinin halâl olmasına dikkat et.
10. Sakınuk bolayın tese belgülüg, boğuzka eginke halâl bir ülüg
    Gerçekten takva sahibi olmak istersen, boğazının ve sırtının nasibi halâl olmalıdır.
11. Çığay bolmayın bay bolayın tese, zinâ kılma hergiz katığlan usa
    Fakirliğe düşmemek ve dâima zengin kalkmak istersen, hiç bir vakit zina etmemeğe gayret et.
12. Ağırlık bulayın tese sen özün, fesâdka katılma ay kılkı tüzün
    Kendin dâima itibarda kalmak istersen, ey yumuşak tabiatlı insan, hiç bir vakit fesada karışma.
13. Fesâd ol buzuğlı tüpüg yıldızığ, fesâd ol buzuğlı bu edgü ızığ
    Her şeyin aslını, esasını bozan fesaddır, her iyi izi ortadan silen fesaddır.
14. Fesâddın kürer ol bulunmış kutuğ, fesâd tamdurur ol udunmış otuğ
    Saadeti bulan kimse fesada yaklaşmaz, sönmüş olan ateşi fesad tutuşturur.
15. İdi yakşı aymış kılınçı silig, bilig birle işke yetürmiş elig
    işe bilgi ile el uzatan, temiz kalpli insan çok iyi söylemiş.
16. Fesâd tegre turma yorıma yağuk, fesâd kayda bolsa uçuzluk anuk
    Fesad etrafında dolaşma, ona yakın gitme, nerede fesad varsa, orada itibarsızlık hâzırdır.
17. Fesâd birle devlet turumaz kaçar, kalı tursa tañ yok tünerçe konuk
    Saadet fesad ile bir arada duramaz, kaçar, onun ancak bir gecelik misafir olmasına hayret etmemelidir.
18. Tarığçı kişiler bolur elgi keñ, bayat bermişindin tutar köñli keñ
    Çiftçilerin elleri geniş olur, Tanrının verdiğini geniş gönülle sarf ederler.
19. Kamuğ teprenigli tüzü yer oñı, yorığlı aşı ol uçuğlı meñi
    Her mahlûk kendi nasibini alır, yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar.
20. Bularka katılğıl karılğıl özüñ, tilin yakşı sözle açuk tut yüzüñ
    Sen de bunlara katıl ve münâsebet kur, onlara tatlı söz söyle ve güleryüz göster.