Türk Bitig: Odgurmış'ın Hastalanarak Öğdülmiş'i Çağırdığını Söyler
Baş Kutadgu Bilig

Odgurmış'ın Hastalanarak Öğdülmiş'i Çağırdığını Söyler

  1. Odgurmış İglig Bolup Öğdülmişni Ündemişin Ayur
    Odgurmış'ın Hastalanarak Öğdülmiş'i Çağırdığını Söyler
  2. Bu künlerde bir tün bu ögdülmiş e, turup yatğalır erdi yastap baş a
    Günlerden bir gün Öğdülmiş başını yatağa koyup, uyumak üzere iken,
  3. Kapuğda ün itti bedük ündedi, kişi ıdtı tavrak baka kör tedi
    Birinin kapıda gürültü ettiğini ve yüksek sesle bağırdığını duydu ve "Git, bak!" diye, acele birini gönderdi.

    Oğlan cevabı Öğdülmişke
    HİZMETÇİNİN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABİ
  4. Yumuşçı bakıp aydı bir er-turur, sözüm bar tuşayın teyü yol kolur
    Hizmetçi baktı: —Bir adam gelmiş, söylenecek sözüm var diye, yanınıza girmek istiyor — dedi.

    Öğdülmiş suali Oğlanka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN HİZMETÇİYE SUÂLİ
  5. Yana aydı barğıl ayıtğıl sözi, ne ermiş negü ter kim ermiş özi
    Öğdülmiş : — Git, sor, sözü ne imiş, kim imiş, ne söyleyecekmiş — dedi.

    Oğlan suali yumuşçıka
    HİZMETÇİNİN HABERCİYE SUÂLİ
  6. Yana çıktı oğlan ayıttı sözin, kayun kelmişin hem tilekin özin
    Hizmetçi tekrar çıktı ve gelene nereden geldiğini, kim olduğunu, arzusunun ne olduğunu sordu.

    Yumuşçı cevabı Oğlanka
    HABERCİNİN HİZMETÇİYE CEVABI
  7. Bu er aydı odğurmış ıdtı meni, sözüm bar kadaşın köreyin kanı
    O— Beni Odgurmış gönderdi, bir sözüm var, haydi, kardeşini göreyim — dedi.

    Oğlan cevabı Öğdülmişke
    HİZMETÇİNİN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
  8. Ukup kirdi aydı negü aymışın, kadaşı anıñdın yumuş ıdmışın
    Hizmetçi geri dönüp, onun dediklerini ve kardeşinin onun vasıtası ile bir haber göndermiş olduğunu söyledi.

    Öğdülmiş suali yumuşçıka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN HABERCİYE SUÂLİ
  9. Kopa keldi terkin añar kıldı yol, bu er kirdi ötrü selâm kıldı ol
    Öğdülmiş derhâl yerinden kalkıp, onu içeri almalarını söyledi, adam bunun üzerine girip, selâm verdi.
  10. Ayıttı kayudın kelir sen teyü, tilekiñ ne erki sözüg ay bügü
    Öğdülmiş ona: -—Nereden geliyorsun— diye sordu —arzun ve sözün nedir, ey hakîm, söyle — dedi.

    Yumuşçı cevabı Öğdülmişke
    HABERCİNİN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
  11. Bu aydı meni ıdtı odğurmışa, saña aydı kelgil maña bir tuşa
    Haberci : — Beni buraya Odgurmış gönderdi, senin için, gelsin, onu bir göreyim, dedi.
  12. Ağır boldı köñli yatur ınçıkın, tegip tuş añar bir ay köñli yakın
    Artık ağırlaştı, bitkin bir hâlde yatıyor, ey gönülü yakın, gidip onu bir görün — dedi.

    Öğdülmiş cevabı yumuşçıka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN HABERCİYE CEVABI
  13. Yanut berdi ögdülmiş aydı kel e, negü erse yegil baralım bile
    Öğdülmiş cevap verdi: — Gel, bir şeyler ye, beraber gideriz—dedi.

    Yumuşçı cevabı Öğdülmişke
    HABERCİNİN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
  14. Unamadı aydı kadaşıñ hâlı, yavuzrak ay bilgem köner teg yolı
    Haberci bunu kabul etmedi ve: — Kardeşinin hâli çok ağırdır, ey bilginim, yolcu gibi görünüyor.
  15. Men aşnu barayın seniñdin oza, sen akru udu kel ay kılkı tüze
    Ben acele önceden gideyim, ey temiz kalpli insan, sen yavaşça arkadan gel — dedi.
  16. Kapuğdın yana evre yandı ive, eñip kaldı ögdülmiş elgin ova
    Kapıdan tekrar koşarak geri döndü, Öğdülmiş ellerini ovuşturarak, şaşırmış bir hâlde kaldı.
  17. Turup evke kirdi idi kadğuluğ, sevinç kitti boldı sakınçı uluğ
    Kalkıp, derin kaygı içinde eve girdi, neşesi kaçtı, büyük bir yeise kapıldı.
  18. Yatu kördi ança usı kelmedi, tüni boldı yılça yitip bolmadı
    Bir müddet yattı, baktı ki, uykusu gelmiyor, gecesi yıl kadar uzadı, bitmek bilmedi.
  19. Közin yumdı erse udımak tilep, usı uçtı bardı közindin yırap
    Uyumak arzusu ile gözlerini kapamak istedi, fakat gözünden uykusu uçup gitti.
  20. Yana turdı ança bu oldurdı a, sarığ tañ ata keldi oñdurdı a
    Tekrar kalkıp, bir parça oturdu, sarı tan atmağa başladı ve yayını kurdu.
  21. Çeçeklikte sandvaç ünün sumlıdı, üdiklig eşitti köñül yelgüdi
    Bahçede bülbül yabancı bir dilde bir şeyler söyledi, bunu duyan sevdâlının gönlü tutuştu.
  22. Atın mindi bardı kadaşı tapa, tegip kirdi tuştı elig yüz öpe
    Atına bindi ve kardeşine doğru gitti, varıp girdi, el ve yüzünü öperek, onunla buluştu.
  23. Kadaşını kördi uzatu yatur, çögesin töşenmiş yiñin yastanur
    Kardeşine baktı, uzanarak yatmış, abasını döşenmiş ve başını yenine yaslamıştı.

    Öğdülmiş suali Odgurmışka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A SUÂLİ
  24. Ayıttı ne boldı özüñ ay kadaş, seni kördüm emdi köñül boldı baş
    Öğdülmiş:—Ey kardeş, sana ne oldu, seni böyle görünce, gönülüm yaralandı — dedi.

    Odgurmış cevabı Öğdülmişke
    ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
  25. Ayur ay kadaşım yolum köñelir, ölüm tutğakı tuttı öz barğalır
    Odgurmış cevap verdi : — Ey kardeşim, yolum göründü, ölüm öncüsü yakaladı, artık gitmek üzereyim,
  26. Seniñ bir yüzüñni köreyin teyü, saña tegdi emgek okıdım berü
    Yüzünü bir defa daha göreyim diye seni buraya çağırdım, sana zahmet oldu — dedi.

    Öğdülmiş cevabı Odgurmışka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
  27. Yanut berdi ögdülmiş aydı ay cân, tirig bolsa yalñuk yorır ig toğan
    Öğdülmiş cevap verdi : —Ey canım, insan hayatta oldukça, acılara ve hastalığa mâruz kalabilir — dedi —
  28. Yavuz kılma könlüñ tiliñni yığ a, yazukka kefâret bolur ig toğa
    Gönülüne fena şeyler getirme, böyle şeyler söyleme, ağrı ve hastalık günahlara kefaret olur.
  29. Negü ter eşitgil biliglig sözi, bilig ol kiterdeçi köñül tozı
    Bilgilinin sözü ne der, dinle, gönülün tozunu gideren bilgidir.
  30. Yazukka kefâret ig ol kör saña, yazuksuz kişi kim ayu ber maña
    Senin için bu hastalık günahların kefaretidir, günahsız kim var, bana söyle.
  31. Kişi iglese barça töklür yazuk, yazuk tökse kutlur kişi ay toña
    İnsan .hastalanırsa, onun bütün günahları dökülür, ey kahraman, günah dökülünce, insan kurtulur.
  32. Kişi barça yazuk kılur az üküş, yazuksuz kişi bu ajunda küsüş
    Her insan az-çok günah işler, günahsız insan bu dünyada nâdirdir.
  33. İgiñ edgü bolğa esen bolğa sen, yazukuñ arığay muyan bulğa sen
    Hastalığın iyileşecek ve sen de sıhhate kavuşacaksın, günahın temizlenecek ve sevaba nail olacaksın.
  34. Nelük tilde körksüz yorıtur sen söz, ölürüñ ne bildiñ ayâ köñli tüz
    Niçin böyle fena-fena sözler söylüyorsun, ey temiz kalpli insan, öleceğini neden anladın.

    Odgurmış cevabı Öğdülmişke
    ODGURMIŞ'IN ÖĞDÜLMİŞ'E CEVABI
  35. Yanut berdi odğurmış aydı sebeb, ölümüg tüşümde yaruk kıldı rab
    Odgurmış cevap verdi : — Sebebi şudur, rabbim rüyamda bana ölümü gösterdi — dedi —
  36. Tüşedim tüşümdin açıldı maña, ölürüm ukuldı maña ay toña
    Rüya gördüm, rüyamda bu bana belli oldu ve öleceğim anlaşıldı, ey kahraman.
  37. Bayat edgü isiz yorıtsa kazâ, yorıtur anı yatsa tünle uda
    Tanrı, iyi veya kötü, kazasını bildirmek isterse, bunu gece yatarken, uykuda bildirir.

    Öğdülmiş cevabı Odgurmışka
    ÖĞDÜLMİŞ'İN ODGURMIŞ'A CEVABI
  38. Yanut berdi ögdülmiş aydı bu söz, yeme edgü ermez ayâ köñli tüz
    Öğdülmiş cevap verdi : — Ey temiz kalpli insan, bu söz de iyi değildir — dedi —-
  39. Ölür erse iglep kişi tegme ig, kişi kalmağay erdi yerde tirig
    İnsan her hastalıktan Ölse idi, yer yüzünde canlı kimse kalmazdı.
  40. Tirig yalñuk oğlı igin igler ök, kamuğ ig ölüm birle kesmez bu kök
    Hayatta insan-oğlu her vakit hastalanabilir, fakat her hastalık bu kökü ölümle kesmez.
  41. Tüşer ök kişi tüş udısa yatıp, anı yörgüçiler yörer uz itip
    insan yatıp, uyursa, rüya görür, ancak tâbirciler onu iyi bir şekilde yorabilir.