@𝕏
Bu dünyâda yaratılğan mahlûklarğa
HİKMET-111
Bu dünyâda yaratılğan mahlûklarğa
Bu dünyada yaratılan mahluklara
Emdi bildim tiriklik bolmaz ermiş
Şimdi bildim, dirilik olmaz imiş.
Bu ölümning şerbetidür aççığ şarab
Bu ölümün şerbetidir acı şarap
Cümle âlem içmey andın kalmaz ermiş
Bütün alem içmeyip ondan kalmaz imiş
Yolğa kadem koysang dostlar azuk alıp
Yola adım atsan dostlar, azık alıp,
Ecel kelse azık kelmez sakal yolup
Ecel gelse, azık gelmez, sakal yolup;
Bu dünyânı mâllarını hâzır kılıp
Bu dünyanın mallarını hazır eyleyip
Rüşvet berseng melekü'l-mevt almaz ermiş
Rüşvet versen, "ölüm meleği" almaz imiş.
Kervân eger köçer bolsa azuk alur
Kervan eğer göçer olsa, azık alır
Sud u ziyân bolğanını anda bilür
Kâr ve zarar olduğunu orada bilir;
Azıksızın yolğa kirgen yolda kalur
Azıksız yola giren yolda kalır
Yükün yüklep yolğa kirgen kalmaz ermiş
Yükünü yükleyip yola giren kalmaz imiş.
Yükün yüklep yolğa kirgen merdân bolur
Yükünü yükleyip yola giren yiğit olur;
Kılavuzsız yolğa kirgen hayrân bolur
Kılavuzsuz yola giren şaşkın olur
Yol başçısı yolnı körgen kervân bolur
Yolbaşçısı, yolu gören kervan olur;
Yolnı körmey kervân kadem koymaz ermiş
Yol görmeden kervan adım atmaz imiş.
Ecel kelse azık kelmes sakal yolsang
Ecel gelse, azık gelmez, sakal yolsan,
Ong u solga cânıng pâre pâre berseng
Sağa-sola canını parça parça versen,
Dünyâ üçün azîz ömrüng edâ kılsang
Dünya için aziz ömrünü tamam eylesen
Melekü'l-mevt kelse fursat koymaz ermiş
"Ölüm meleği" gelse fırsat koymaz imiş
Bu dünyâda pâdşâhmen dep kögsin kergen
Bu dünyada padişahım"deyip göğsünü geren
Hem aldıda kürsi koyup hayme urğan
Hem önüne kürsü koyup hayme vuran
Nece yıllar hayl u heşem çerik salğan
Nice yıllar hayl u haşem, çeri salan,
Ecel kelse biri vefâ kılmaz ermiş
Ecel gelse biri vefa eylemez imiş.
Neçe mingler çerik yığğan hanlar kanı
Nice binlerle çeri yığan hanlar hani,
Bu sözlerning her birisi manâ kânı
Bu sözlerin her birisi mâna hazinesi
Vefâsı yok bî-vefâdur dünyâ tanı
Vefası yok, vefasızdır dünya, tanı;
Gafil âdem körüp ibret almaz ermiş
Gâfil insan görüp ibret almaz imiş.
Bu dünyâda yügrik atka mingüvçiler
Bu dünyada yörük ata biniciler,
Harb künide mübârizlik kılğuvçılar
Savaş gününde yiğitlik eyleyiciler,
Elmas polâd kılıç kurnı çapkuvçılar
Elmas-çelik kılıç kuşağını kuşanıcılar,
Ecel kelse beg ü hannı koymaz ermiş
Ecel gelse, beğ ve hanı koymaz imiş.
Bu dünyâda tabibmen dep davâ kılğan
Bu dünyada tabibim deyip iddia eyleyen,
Davâları bâtıl erür sözü yalğan
İddiaları yanlıştır, sözü yalan;
Halâyıklar illetige dârû kılğan
Ahalinin hastalığına derman eyleyen
Ecel kelse dârûsını bilmez ermiş
Ecel gelse, dermanını bilmez imiş.
Bende neçe yaş yaşasa ölmegi bar
Kul nice yaş yaşasa, ölmesi var;
Körer közge bir kün tufrak tolmagı bar
Görür göze bir gün toprak dolması var;
Bu dünyâda sefer kılğan kelmegi bar
Bu dünyada sefer kılanın gelmesi var;
Ahiretge sefer kılğan kelmez ermiş
Ahirete sefer kılan gelmez imiş.
Triglikde din nevbetin yahşi urğıl
Dirilikte din nevbetini iyi vur
Ahiretning esbâbını munda kurğıl
Ahiretin gereğini burada hazırla
Kul Hâce Ahmed imân üzre tâyib bolğıl
Kul Hoca Ahmed iman üzere tayyib ol
İmân birle barğan kullar ölmez ermiş
İman ile varan kullar ölmez imiş.