Codex Cumanicus Tam Metni

Codex Cumanicus Kuman Türkleri Dili ─ Aslı Italyada, bir kısmı Almanyada bulunan Kuman Türklerinin Sözlüğüdür.

Kumanlar, 11. yüzyıl ile 14. yüzyıl arasında Doğu Avrupa’da (Karadenizin kuzeyinde) yaşamış bir Türk halkıdır. Tarihte Kıpçaklar, Kuman-Kıpçak (Deşt-i Kıpçak) hanlığını kurmuşlardır.

---

Sayfa: 1A

1. eziturmen: eşitürmen işitirim
2. esitursen: eşitürsen işitirsin
3. esitur: eşitür işitir
4. esiturbis: eşitürbiz işitiriz
5. esitursis: eşitürsiz işitirsiniz
6. esiturlar: eşitürlär işitirler
7. esituredim: eşitür - edim işitirdim
8. esitureding: eşitür - eding işitirdin
9. esituredi: eşitür - edi işitirdi
10. esitureduc: eşitür - edük işitirdik
11. esituredingis: eşitür - edingiz işitirdiniz
12. esiturlaredj: eşitürlär - edi işitirlerdi
13. esitim: eşit[t]im işittim
14. esiting: eşit[t]ing işittin
15. esitti: eşitti işitti
16. esittic: eşittik işittik
17. esittingis: eşittingiz işittiniz
18. esitilar: eşit[t]ilär işittiler

Sayfa: 1B

1. esituredi: eşitür - edi ‣ eşittim - edi işittim idi
2. esitturedi: eşittür - edi ‣ eşitting - edi işittin idi
3. esittedi: eşitt[i] - edi işitti idi
4. esitucedi: eşit[t]ik - edi işittik idi
5. esitungusedi: eşit[t]üngüz - edi işittiniz idi
6. esitularedi: eşit[t]ülär - edi ‣ eşit[t]ilär - edi işittiler idi
7. esitcaymȇ: eşitkäymen işiteceğim
8. esitkaysen: eşitkäysen işiteceksin
9. esitkay: eşitkäy işitecek
10. esitkaybis: eşitkäybiz işiteceğiz
11. esitkaysis: eşitkäysiz işiteceksiniz
12. esitkaylar: eşitkäylär işitecekler
13. esit: eşit işit
14. esitinglar: eşitinglär işitin
15. esitsin: eşitsin işitsin
16. chescha esitkaedim: keşkä eşitkä - edim keşke işitecek olsaydım
17. c[hescha] esitkaedin: k[eşkä] eşitkä - edin keşke işitecek olsaydın
18. c[hescha] esitkaedj: k[eşkä] eşitkä - edi keşke işitecek olsaydı
19. c[hescha] esitkaedic: k[eşkä] eşitkä - edik keşke işitecek olsaydık
20. c[hescha] esitkaedingis: k[eşkä] eşitkä - edingiz keşke işitecek olsaydınız
21. c[hescha] esitkaylaredj: k[eşkä] eşitkäylär - edi keşke işitecek olsaydılar

Sayfa: 2A

1. c esitmisbolgayedim: k[eşkä] eşitmiş - bolgay - edim keşke işitmiş olacak olsaydım
2. c esitkaeding ‹vel ezitmizbolg[…]di[...]›: k[eşkä] eşitkä - eding veya eşitmiş - bolg[ay - e]di[ng] keşke işitmiş olacak olsaydın
3. c esitmisbolgayedi: k[eşkä] eşitmiş - bolgay - edi keşke işitmiş olacak olsaydı
4. c esitmis bolgayedic: k[eşkä] eşitmiş bolgay - edik keşke işitmiş olacak olsaydık
5. c esitmis bolgaedig̑is: k[eşkä] eşitmiş bolga - edingiz keşke işitmiş olacak olsaydınız
6. c esitmis bolgaedj ‹ylar›: k[eşkä] eşitmiş bolga - edi ilär ‣ bolga - edilär keşke işitmiş olacak olsaydılar
7. c esitchaymȇ: k[eşkä] eşitkäymen keşke işitecek olsam
8. c esitchaysen: k[eşkä] eşitkäysen keşke işitecek olsan
9. c esitchay: k[eşkä] eşitkäy keşke işitecek olsa
10. c esitchaybis: k[eşkä] eşitkäybiz keşke işitecek olsak
11. c esitchaysis: k[eşkä] eşitkäysiz keşke işitecek olsanız
12. c esitchaylar: k[eşkä] eşitkäylär keşke işitecek olsalar
13. esittimessa: [neçik ki] eşittim - essä işittim ise
14. nezic chi esitȋ gassæ: neçik ki eşit[t]ing - ässä nasıl ki işittin ise
15. n chi esitese: n[eçik] ki eşitt[i] - ese nasıl ki işitti ise
16. n chi esitic: n[eçik] ki eşittik [ese] nasıl ki işittik ise
17. n chi esitingis: n[eçik] ki eşittingiz [ese] nasıl ki işittiniz ise
18. n chi esittilar: n[eçik] ki eşittilär [ese] nasıl ki işittiler ise
19. esittimrsa: eşittim - [e]rsä işittim ise
20. esittingersa: eşitting - ersä işittin ise
21. esitiersa: eşit[t]i - ersä işitti ise

Sayfa: 2B

1. esitticersa: eşittik - ersä işittik ise
2. esitingersa: eşit[t]ing[iz] - ersä işittiniz ise
3. esittilarersa: eşittilär - ersä işittiler ise
4. esatimaga ‹yzitmaga›: eşätimägä, işitmägä işitmeye, işitmek için
5. esattan (esatcan?): eşättän ‣ eşitkän işiten
6. esitmaga cuyga: eşitmägä küygä[n?] işitmek için bekleyen

Sayfa: 3A

1. søuarmen: sövärmen severim
2. søuarsem: sövärsem ‣ sövärsen seversin
3. souarol: sövär - ol sever o
4. soudum: sövdüm sevdim
5. sougul: sövgül sev
6. souus: sövüş seviş, arkadaş, dost
7. soumac: sövmäk sevmek, sevmek, sevgi
8. alurmȇ: alurmen alırım
9. aldum: aldum aldım
10. algil: algıl al
11. yandurumen: yandurumen yandırırım, yakarım
12. yandurdum: yandurdum yandırdım, yaktım
13. yandur: yandur yandır, yak
14. øuranurmen: övränürmen öğrenirim
15. øurandum: övrändüm öğrendim
16. øurangil: övrängil öğren
17. agenurmȇ ‹agmanirmȇ vel minermȇ›: agınurmen, agmanırmen veya minermen ağarım, çıkarım, tırmanırım
18. agendum: agındum ağdım, (yukarı) çıktım
19. agen: agın (yukarı) çık
20. boluzurmȇ: boluşurmen yardım ederim
21. boluztum: boluştum yardım ettim
22. bolus: boluş yardım et
23. bolusmac: boluşmak yardım

Sayfa: 3B

1. cønydurumȇ: ⁶⁹ köydürümen (köndürümen) yakarım ⁶⁹ Yukarıdaki üç kelime cøndur- olarak yazılmış, ancak sonra ‘n’ harfinin altına ‘y’ çizilmek suretiyle cøydur olarak değiştirilmiştir.
2. cønydurdum: köydürdüm (köndürdüm) yaktım
3. cønydur: köydür (köndür) yak
4. conaclarmȇ ‹vel condurumen›: konaklarmen veya kondurumen ağırlarım, misafir ederim
5. conaclardum: konaklardum ‣ konakladım ağırladım, misafir ettim
6. conacla: konakla ağırla, misafir et
7. bozsaturmȇ: boşşaturmen, boşatırım affederim, bağışlarım, azat ederim (Lat. absoluere)
8. bosatim: boşattım affettim, bağışladım, azat ettim
9. bosat: boşat affet, bağışla, azat et
10. bosatmac: boşatmak azat etmek
11. yazsirumȇ: yaşşırumen saklarım
12. yazsirdim: yaşşırdım sakladım
13. yazsir: yaşşır sakla
14. yazsirmac: yaşşırmak saklamak
15. corunurmȇ: körünürmen görünürüm
16. corundum: köründüm göründüm
17. corungil: körüngil görün
18. corunmac: körünmäk görünmek, görüntü
19. yetarmȇ: yetärmen, yeterim eklerim, katarım, ilave ederim, bağlarım (Lat. adiungere)
20. yethim: yet[t]im ekledim, kattım, ilave ettim, bağladım
21. yetchil: yetkil, yet ekle, kat, ilave et, bağla
22. azçarmȇ: açarmen açarım

Sayfa: 4A

1. azarme, azçtim: açarım, açtım açtım
2. aztin, azçchil: açkıl ~ açḫıl aç
3. chelturmȇ: keltürmen geldiririm > getiririm
4. chelturdum: keltürdüm geldirdim > getirdim
5. cheltur: keltür > geldir getir
6. cuzarmȇ: kuçarmen kucaklarım, sarılırım
7. cuztun: kuçtun ‣ kuçtum kucakladım, sarıldım
8. cuz.chul: kuçkul kucakla, sarıl
9. iragirmen: ıraḫırmen (‣ ıratırmen ⁷⁰) (ırak > uzak) uzaklaştırırım ⁷⁰ Krş. DLT yırat- uzaklaştırmak
10. bosattȋ: boşattım serbest bıraktım, azat ettim
11. jarat et: ⁷¹ yarat et serbest bırak, azat et ⁷¹ Krş. Kar. yarayd özgür, serbest. Ko. Wb. bu kelimeyi yarac, yaraq olarak okumuştur.
12. custunarmȇ: kustunarmen ⁷² iç geçiririm, ah çekerim (Lat. alenare, ‹suspirare›) ⁷² Krş. Kar. k’o’ztun- ~ kistun- iç geçirmek, ah çekmek.
13. custȗdum: kustundum iç geçirdim, ah çektim
14. custȗgil: kustungıl iç geçir, ah çek
15. custȗmac: kustunmak iç geçirme, ah çekme
16. asat etarmȇ: azat etärmen azat ederim
17. asat ettim: azat ettim azat ettim
18. asat et: azat et azat et
19. asat kisi: azat kişi özgür kişi
20. sabȃ surarmȇ: saban sürärmen saban sürerim
21. sabȃ surdum: saban sürdüm saban sürdüm
22. sabȃ sur: saban sür saban sür
23. casganurmȇ: kazganırmen kazanırım

Sayfa: 4B

1. caxgandum: kazgandum kazandım
2. caxgangil: kazgangıl kazan
3. ydis: ıdış giriş; (giriş için) izin
4. ydimen: ıdı[r]men ‣ ıyı[r]men gönderirim
5. ydim: ıdım gönderdim
6. ymaga: ımaga göndermek için; içeri almak için
7. sagetlanurmȇ: sagıtlanurmen silahlanırım
8. sagetlȃdum: sagıtlandum silahlandım
9. sagetlangil: sagıtlangıl silahlan
10. sȯunçlarmen: sö[v]ünçlärmen sevindiririm, müjdelerim; haber veririm, bildiririm (Lat. annunco)
11. zagarmȇ: çaḫarmen dava ederim, şikayetçi olurum (Lat. accusare)
12. zagatim: çaḫtım dava ettim, şikayetçi oldum
13. zackil: çakkıl dava et, şikayetçi ol
14. zacmach: çakmak dava, şikayet
15. ouraturmȇ ‹sagȋdiremȇ›: övrätürmen, sagındıremen ‣ sagındıramen öğretirim, nasihat ederim (Lat. admonere)
16. ouratȗ ‹sagindum›: övrät[t]üm sagın[dır]dum öğrettim, nasihat ettim
17. ourat ‹sagingil›: övrät sagın[dır]gıl öğret, nasihat et
18. ouratimac ‹saganmac memoria›: övrätimäk öğretme, saganmak hafıza, bellek
19. saget: sagıt silah
20. kamlik etermȇ: kamlık etermen kehanette bulunurum (Lat. adiuinare)
21. ranzilic etarmȇ: rançılık etärmen kehanette bulunurum
22. ranzilic ettin: rançılık ettin ‣ ettim kehanette bulundum
23. ranzilic ethil: rançılık ethil ‣ etkil (?) kehanette bulun
24. kam katun kisi dir: kam katun kişi dir (o bir) kadın şamandır

Sayfa: 5A

1. ‹eregirmen›: eregirmen ‣ erekirmen iğrenirim, tiksinirim
2. ‹eriktim›: eriktim iğrendim, tiksindim
3. ‹unarmen›: unarmen ⁷³ kabullenirim, razı olurum, itaat ederim (Lat. aquiesco) ⁷³ Krş. KMT una- kabul etmek, razı olmak.
4. ‹undim›: un[a]dım kabullendim, razı oldum, itaat ettim
5. yzarmȇ: içärmen içerim
6. iztum: içtüm içtim
7. iz: iç iç
8. caynaturmȇ: kaynaturmen kaynatırım
9. caynatim: kaynat[t]ım kaynattım
10. ‹caynatur›: kaynatur ‣ kaynat kaynat
11. beyrmȇ: be[y]irmen ⁷⁴ biylerim > oynarım, dans ederim (Lat. ballare, ‹plaudere›; Far. raks) ⁷⁴ CC beyi- < *böyi- < ET bödi- dans etmek (KM böci- < *bödi- biylemek > oynamak, dans etmek).
12. beyrdim: be[y]irdim ‣ be[y]idim biyledim > oynadım, dans ettim, alkışladım
13. beygil: be[y]igil biyle > oyna, dans et, alkışla
14. køron: körön ‣ körüm ⁷⁵ ~ körön ‣ koron ⁷⁶ dans (Lat. hostande) ⁷⁵ Radloff II 1258 (Kar.) körüm a vision (in the night), EDPT 745. Ayrıca krş. CC körümli güzel, gösterişli (Ko. Wb. 155). ⁷⁶ Krş. TT horon < Gr. khorous.
15. us etarmȇ vel iuunurmȇ: us ⁷⁷ etärmen veya yu[v]unurmen yünerim, yıkanırım (Lat. balneare) ⁷⁷ Krş. KMT ushar- sulamak, ıslatmak < *us+gar-.
16. us ettim vel men iuundȗ: us ettim veya men yu[v]undum yündüm, yıkandım
17. us et vel iuungul: us et veya yu[v]ungul yün, yıkan
18. yssi su: issi su ⁷⁸ ısı > sıcak su, banyo, hamam ⁷⁸ Krş. Gülistan Tercümesi ılı-suv ılı su, banyo, hamam.
19. cagirmȇ: kaḫırmen kızarım, öfkelenirim (Lat. blasmare, Alm. scȃpin)
20. cagidim: kaḫıdım kızdım, öfkelendim
21. cagigil: kaḫıgıl kız, öfkelen
22. cachimac: kaḫımak kızmak, öfkelenmek

Sayfa: 5B

1. sockarmȇ: sökärmen söverim
2. søctum: söktüm sövdüm
3. søchul: sök[k]ül söv
4. søcmac: sökmäk sövmek
5. yaraᶻsuirmȇ: yaraşşırmen yaraşırım > uyarım; hemfikirim (Lat. concordare)
6. yarastim: yaraştım uydum, hemfikirdim
7. yarasztirgil: yaraştırgıl yaraş > uy, uygun ol
8. yarasmac: yaraşmak uygunluk
9. yaĩlurmȇ: yarılurmen yarılırım
10. yaĩldum: yarıldum yarıldım
11. yarelgil: yarılgıl yarıl
12. yaĩlmac: yarılmak yarılmak
13. chezchiruirme | […]: kıçkırırme[n] hıçkırırım, bağırırım, seslenirim
14. chezchirdun: kıçkırdun ‣ kıçkırdum hıçkırırım, bağırdım, seslendim
15. chezchir: kıçkır hıçkır, bağır, seslen
16. chezchirmac: kıçkırmak hıçkırmak, bağırmak, çağırmak
17. buxarmȇ: buzarmen bozarım, yıkarım (Lat. destruere)
18. buxdum: buzdum bozdum, yıktım
19. busgil: buzgıl boz, yık
20. azsarmen: aşşarmen aş/yemek yerim
21. azsardim: aşşardım ‣ aşşadım aş/yemek yedim
22. assa: aşşa aş/yemek ye
23. as: aş aş, yemek

Sayfa: 6A

1. saclarmȇ: saklarmen saklarım, korurum (Lat. custodire)
2. saclardum: saklardum ‣ sakladum sakladım, korudum
3. sacla: sakla sakla, koru
4. saclamac: saklamak korumak
5. saclanurmȇ: saklanurmen saklanırım (Lat. cauere)
6. saclandum: saklandum saklandım
7. saclan: saklan saklan
8. tuzarmȇ vel gigkilurmȇ: tüşärmen veya yıkılurmen (cıkılurmen?) düşerim, yıkılırım
9. tustum vel gigkildum: tüştüm veya yıkıldum (cıkıldum?) düştüm, yıkıldım
10. tus vel gigil ‹slese lube lete›: tüş veya yıḫıl düş, yıkıl
11. yugururmȇ: yügürürmen hızlı yürürüm, koşarım
12. yugurdȗ: yügürdüm hızlı yürüdüm, koştum
13. yugur: yügür hızlı yürü, koş
14. yugurmac: yügürmäk yüğürmek > koşmak
15. yrlarmȇ: ırlarmen yırlarım, şarkı söylerim
16. yrladim: ırladım yırladım, şarkı söyledim
17. yrlagil: ırlagıl yırla, şarkı söyle
18. yr: ır yır, şarkı
19. yusxaclarmȇ: yuzzaklarmen kilitlerim
20. yuxacladum: yuzakladum kilitledim
21. yuxacla: yuzakla kilitle
22. yusxac: yuzzak kilit
23. azchuz: açkuç açıcı > anahtar
24. ayltartarmȇ: a[y]ıl - tartarmen kolan takarım
25. ayltartȗ: a[y]ıl - tart[t]um kolan taktım
26. ayl vel colan: a[y]ıl veya kolan kemer, kolan

Sayfa: 6B

1. cȏgul azarmȇ: köngül açarmen gönül açarım, avuturum
2. congul azatim: köngül açatım ‣ açtım gönül açtım, avuttum
3. congul az: köngül aç avut, yatıştır
4. congul azmac: köngül açmak gönül açmak, avutmak
5. chengas berumȇ: kengäş berümen keneş > öğüt veririm
6. chengas berdum: kengäş berdüm keneş > öğüt verdim
7. chengas ber: kengäş ber keneş > öğüt ver
8. chengas: kengäş keneş > ögüt
9. tamam etarmen: tamam etärmen tamam ederim, tamamlarım
10. tamam ettim: tamam ettim tamam ettim, tamamladım
11. tamam ethil: tamam etkil tamam et, tamamla
12. tamam: tamam tamam
13. bizsuiturmȇ: bişşitürmen ‣ bişşirürmen pişiririm Bkz. (53), DRIMBA, 25-26 bu kelimeyi (ouruin: ) owruyın okumuştur.
14. bisuirdum: bişirdüm pişirdim
15. bisuir: bişir pişir
16. bagerzi: baḫırçı aşçı
17. as̸ bisurgȃ eu: aş bişürgän ev aş pişirilen ev, mutfak
18. tigilurmȇ: tıyılurmen son bulurum, kesilirim, dinerim
19. tigildum: tıyıldum son buldum, kesildim, dindim
20. tigil: tıyıl son bul, kesil, din
21. jurȗlarmȇ: curumlarmen ceza veririm, hüküm vermek
22. jurȗladum: curumladum ceza verdim
23. jurȗla: curumla ceza ver
24. jurȗ: curum ceza
25. etic cheyarmȇ: etik keyärmen pabuç/ayakkabı giyerim
26. etic cheydim: etik keydim pabuç/ayakkabı giydim
27. etic chey: etik key pabuç/ayakkabı giy
28. etic: etik pabuç/ayakkabı

Sayfa: 7A

1. tutarmȇ: tutarmen tutarım
2. tutum: tut[t]um tuttum
3. tut: tut tut
4. tutchum: tutkum ‣ tutkun esir, hapis
5. sagenurmȇ: sagınurmen özlerim, düşünürüm
6. sagendum: sagındum özledim, düşündüm
7. sangȇgil: sangıngıl ‣ sagıngıl özle, düşün
8. sagenz: sagınç özlem, düşünce
9. ulgay[.]uirmȇ: ulgayırmen büyürüm
10. ulgaydum: ulgaydum büyüdüm
11. ulgaygil: ulgaygıl büyü
12. alisirmȇ ‹yest minayiu›: alışırmen alışmak > değiş tokuş ederim, takas ederim
13. alistum: alıştum alıştım > alış-veriş, takas ettim
14. alischil ‹mineyse›: alışḫıl alış-veriş, takas et
15. alisturmac: alışturmak alıştırmak > alış-veriş, takas
16. zourayururmȇ: çövrä - yürürmen çevresinde yürürüm, dönerim
17. zoura yururdum: çövrä yürürdüm ‣ yürüdüm çevresinde yürüdüm, döndüm
18. zoura ẓụṛ iurgil: çövrä yürgil çevresinde yürü, dön
19. zoura: çövrä çevre, dolay
20. yaxuc: yazuk yazık > suç, günah
21. yaxuclamis: yazuklamış yazıklamış > günah işlemiş
22. inanurmȇ: ınanurmen inanırım
23. inȃdum: ınandum inandım
24. inȃgil: ınangıl inan
25. inȃmac: ınanmak inanmak, inanç
26. inȃgaan: ınangaan inanan, inançlı
27. gichrarberurmȇn: yikrar - berürmen itiraf ederim
28. gicrar berdim: yikrar berdim itiraf ettim

Sayfa: 7B

1. yichrar bergil: yikrar bergil itiraf et
2. ỵ c̣aṛ ̣ ‹gichrar berdi›: yikrar berdi itiraf etti
3. tanirmȇ: tanırmen tanırım, bilirim
4. tanidum: tanıdum tanıdım
5. tanigil: tanıgıl tanı
6. tanimac: tanımak tanımak
7. zan: çan ‣ gam endişe, kaygı, tasa (Lat. cura, Far. gan ‣ gam)
8. congul açirgamach: köngül açırgamak pişmanlık
9. yaparmȇ: yaparmen kaparım > örterim
10. yaptim: yaptım kapattım > örttüm
11. yapchil: yapḫıl kapa, ört
12. yapchiz: yapḫıç kapak, örtü
13. ‹usattirmen›: uzattırmen uzatırım > veririm
14. ‹usattim›: uzattım uzattım > verdim
15. oguturmȇ: oḫuturmen ⁷⁹ eğitirim, yetiştiririm ⁷⁹ EDPT, bu kelimeyi oqıt- madde başı altında ogut- olarak vermektedir.
16. oguttum: oḫuttum eğittim, yetiştirdim
17. ogutchil: oḫutḫıl eğit, yetiştir
18. souascurmȇ: sovaşkurmen ‣ sovaşurmen savaşırım, kavga ederim
19. jolga jururmȇ: yolga yürürmen yola yürürüm, yola çıkarım
20. jolga jurdȗ: yolga yürdüm yola yürüdüm, yola çıktım

Sayfa: 8A

1. jolga jur: yolga yür yola yürü, yola çık
2. jol: yol yol, yolculuk
3. issinurmen: issinürmen ısınırım
4. issilic: issilik sıcaklık
5. tanlarmȇ: tanlarmen ⁸⁰ ‣ tanglarmen seçerim (Lat. cernere) ⁸⁰ Krş. KMT tangıla- ~ tangla- seçmek, ayıklamak.
6. tanladȗ: tanladum ‣ tangladum seçtim
7. tanla: tanla ‣ tangla seç
8. ticharmȇ: tikärmen dikerim
9. tictim: tiktim diktim
10. tichil: tik[k]il ~ tikhil dik
11. tichmac: tikmäk dikmek (elbise)
12. izsanurmȇ: işşänürmen ⁸¹ güvenirim, inanırım ⁸¹ Krş. Kar. işan- inanmak < işen-. Benzer bir örnek, Kar. biyan- < CC biyen- < T begen- değişimde de görülmektedir. Bu yüzden Ko. Wb.’in Kar. şekli öne sürerek ışan- okuması kabul edilemez.
13. izzandum: işşändüm güvendim, inandım
14. izzangil: işşängil güven, inan
15. izsanmac: işşänmäk güvenmek, inanmak

Sayfa: 8B

1. susarmȇ ‹ich sye›: süzärmen süzerim
2. suxdum ‹ich sey›: süzdüm süzdüm
3. ascaundarmȇ: aşka - ündärmen aşa / yemeğe çağırırım
4. toyga undadȗ: toyga ündädüm toya > düğüne, şölene çağırdım
5. toyga unda: toyga ündä toya > düğüne, şölene çağır
6. toy: toy şölen, şenlik
7. ‹sohlanirmȇ›: sohlanırmen arzularım
8. yaratchan: yaratḫan yaradan
9. yaratmac: yaratmak yaratma
10. esich[..] 82 japarmȇ: eşik[ni] yaparmen kapıyı kapatırım ⁸² -ni hecesi siliktir.
11. esichnj japtim: eşikni yaptım eşiği > kapıyı kapattım
12. esichnj jap: eşikni yap eşiği > kapıyı kapat
13. zoplarmȇ: çöplärmen ⁸³ toplarım ⁸³ Krş. Kar. çöple- toplamak. Ko. Wb. çopla- okumuştur. Ko. Wb.’in varsaydığı t- » ç- değişimini, Codex Cumanicus’ta başka örneği olmadığı için kabul edemiyoruz.
14. zopladum: çöplädüm topladım
15. zopla: çöplä topla
16. cuyrug: kuyruḫ kuyruk
17. boyn: bo[y]ın boyun
18. bisuirmis: bişirmiş pişmiş
19. ‹batirrimȇ›: batırrımen gömerim, saklarım
20. ‹batirdim›: batırdım gömdüm, sakladım
21. ‹batirmaga›: batırmaga gömmeye, saklamaya, saklamak için
22. ‹yiarmȇ jomdarimȇ›: yı[y]armen yığarım, toplarım, yomdarımen toplarım
23. ‹iydim jomdardim›: yıdım ⁸⁴ yığdım, yomdardım topladım ⁸⁴ CC yı(y)- ( < ET yıg-) fiili, geniş zaman çekiminde yıy-, geçmiş zaman çekiminde yı- şeklindedir.
24. ‹boyiow›: boyow boya (Alm. varbe)
25. ‹iycharmȇ ich velle›: yıkarmen yıkarım
26. ‹iomucti jildi›: yomuktı yığıldı, bir araya geldi, yığıldı yığıldı, toplandı
27. ‹iychte vellete›: yıktı yıktı, devirdi

Sayfa: 9A

1. berumȇ: berümen veririm
2. berdum: berdüm verdim
3. ber: ber ver
4. bageslarmȇ: bagışlarmen bağışlarım, hediye ederim
5. bagesladum: bagışladum bağışladım, hediye ettim
6. bagesla: bagışla bağışla, hediye et
7. bages: bagış bağış, hediye
8. ouratũmȇ: övrätürmen öğretirim
9. ouratum: övrät[t]üm öğrettim
10. ourat: övrät öğret
11. osta: osta usta
12. coarmen: ko[y]armen koyarım, bırakırım
13. coydum: koydum koydum, bıraktım
14. coygil: koygıl koy, bırak
15. coygan chisi: koygan kişi koyup bırakan kişi
16. uiurmȇ: uyurmen uyurum
17. uyurdum: uyurdum ‣ uyudum uyudum
18. uyugil: uyugıl uyu
19. yarasur: yaraşur yaraşırım, uygunum, layıkım
20. yarasti: yaraştı yaraştı, uydu
21. agrurmem: agrurmen ağrırım, ağrım var

Sayfa: 9B

1. agerdum: agırdum ‣ agrıdum ağrıdım, agrım vardı
2. agremac: agrımak ağrı, acı çekmek
3. yuctusururmȇ: yük-tüşürürmen yükümü indiririm
4. yuctusurdum: yük-tüşürdüm yükümü indirdim
5. enarmȇ: enärmen inerim
6. endim: endim indim
7. engil: engil in
8. elturmȇ: eltürmen götürürüm
9. elttim: elttim götürdüm
10. eltchil: eltkil götür, ilet
11. ulasurmȇ: üläşürmen üleşirim, paylaşırım
12. ulastum: üläştüm üleştim, paylaştım
13. ulaschil: üläşkil üleş, paylaş
14. ulasmac: üläşmäk üleşmek, paylaşmak
15. esiturmȇ: e[k]sitürmen eksiltirim
16. ecsittim: eksittim eksilttim
17. ecsit: eksit eksilt
18. ecsuc: eksük eksik

Sayfa: 10A

1. sesarmȇ: şeşärmen çözerim
2. sestum: şeştüm çözdüm
3. seschil: şeşkil çöz
4. ayturmȇ: ayturmen ayıtırım > söylerim
5. aytım: ayt[t]ım ayıttım > söyledim
6. ayt: ayt ayıt > söyle
7. toxarmȇ: tözärmen dözerim > dayanırım, katlanırım
8. toxdum: tözdüm dözdüm > dayandım
9. toxgil: tözgil döz > dayan
10. tiarmȇ: tı[y]armen engellerim
11. tyidun: tıydun ‣ tıydum engelledim
12. tyimac: tıymak engel
13. tinimdam chrarmȇ: tınımdam k[e]rärmen ‣ tınımdan ⁸⁵ k[e]çärmen huzursuz olmak (Lat. desperare) ⁸⁵ Buradaki kelime, Codex Cumanicus’un Almanca kısmında arı - tindän gibi ince ünlülü yazımları mevcut olan tin ruh değildir. Bu kelime, Almanca kısmında tın- dinlenmek, istirahat etmek olarak geçen fiilden F.Đ.Y - Im ekiyle türemiş bir isim olmalıdır. Krş. KMT tınım huzur.
14. tinimdam cheztim: tınımdan keçtim huzursuz oldum
15. tanȋdı ̑ chezmac: tanımdın keçmäk ‣ tınımdın keç huzursuz ol
16. tinȋdı ̑ chezmac: tınımdın keçmäk huzursuzluk

Sayfa: 10B

1. karisurmȇ vel abrarmȇ: karışurmen veya abrarmen korurum, savunurum
2. kaĩstim vel abradum: karıştım veya abradum korudum, savundum
3. karis vel abra: karış veya abra koru, savun
4. kaĩsmac vel abramac: karışmak veya abramak koruma
5. nacs larmȇ: nakşlarmen nakışlarım, resimlerim
6. nacs ladum: nakşladum nakışladım, resimledim
7. nacs la: nakşla nakışla, resimle
8. nacs: nakş nakış, resim
9. ziray: çıray suret
10. cusanurmȇ: küsänürmen arzularım
11. cusandum: küsändüm arzuladım
12. c: k[üsängil] arzula
13. cusamac: küsä[n]mäk arzu
14. bernalurmȇ ‹bernelimȇ›: bernälür - men ‣ bernälü - men, verecekliyim, borçluyum
15. bernalu boldum: bernälü boldum verecekli oldum, borçlandım
16. borz: borç borç
17. borzli: borçlı borçlu
18. aldarmȇ: aldarmen aldatırım
19. aldadum: aldadum aldattım
20. alda: alda aldat
21. aldamac: aldamak aldatmak, kandırmak
22. sozulurmȇ vel çuçulurmȇ: soçulurmen veya çuçulurmen soyunurum
23. sozuldum: soçuldum soyundum
24. suzul: suçul soyun

Sayfa: 11A

1. bay: bay zengin, varlıklı
2. baylic: baylık zenginlik
3. ya̱zanurmȇ: yaçanurmen utanırım, çekinirim
4. ya̱zandum: yaçandum utandım, çekindim
5. ya̱zam: yaçam ‣ yaçan utan, çekin
6. ya̱zȃmac: yaçanmak utanç, çekince
7. girtarmȇ: yırtarmen (cırtarmen?) yırtarım
8. girttum: yırttum yırttım
9. girtchil: yırtḫıl yırt
10. girtmac: yırtmak yırtma
11. ‹tabuschirmen›: tabuşırmen tartışırım
12. ‹tabuschtim›: tabuştım tartıştım
13. ‹kym maga bersa mendagar beraym kym maga bermassa mendagar berman›: kim maga bersä mend[ä] - agar berä[y]im kim maga bermäzsä mend[ä] - agar bermän kim bana verirse ben de ona veririm, kim bana vermezse bende ona vermem
14. satum alurmȇ: satum ⁸⁶ alurmen satın alırım ⁸⁶ Satun olarak da okunabilir.
15. satum adum: satum a[l]dum satın almak
16. satum algil: satum algıl satın al
17. satum almac: satum almak satın alma
18. cuyarmȇ: küyärmen beklerim, sabrederim
19. cuydum: küydüm bekledim, sabrettim
20. cuygil: küygil bekle, sabret

Sayfa: 11B

1. atlanurmȇ: atlanurmen atlanırım, ata binerim
2. atlandum: atlandum atlandım, ata bindim
3. atlan: atlan atlan, ata bin
4. sondururmȇ: söndürürmen söndürürüm
5. sondurdȗ: söndürdüm söndürdüm
6. sondur: söndür söndür
7. çigharmȇ: çıḫarmen çıkarım
8. zigtum: çıḫtum çıktım
9. zigchil: çıḫkıl çık
10. tastin: taştın dış, dışarı
11. zigarurmȇ: çıḫarurmen çıkarırım
12. zigardun: çıḫardun ‣ çıḫardum çıkardım
13. zigargil: çıḫargıl çıkar
14. tanlasurmȇ: tanlaşurmen incelerim (Lat. examinare)
15. tanlastin: tanlaştın ‣ tanlaştım inceledim
16. tanlas: tanlaş incele
17. coparurmen: koparurmen kurarım, inşa ederim (Lat. edificare)
18. cobardun: kobardun ‣ kobardum kurdum, inşa ettim
19. cobar: kobar kur, inşa et
20. cobarmac: kobarmak inşa
21. cutulurmȇ: kutulurmen kurtulurum
22. cutuldum: kutuldum kurtuldum
23. cutulgil: kutulgıl kurtul
24. cutulmis: kutulmış kurtulmuş

Sayfa: 12A

1. cutulmac: kutulmak kurtuluş
2. bosanurmȇ: boşanurmen boşanırım, serbest kalırım
3. bosandum: boşandum boşandım, serbest kaldım
4. bosan: boşan serbest kal
5. bosanmac: boşanmak serbest kalmak
6. charg etarmȇ: ḫarc etärmen harcarım
7. charg ettin: ḫarc ettin ‣ ḫarc ettim harcadım
8. charg et: ḫarc et harca
9. yayarmȇ: yayarmen yayarım
10. yaydum: yaydum yaydım
11. yaygil: yaygıl yay
12. arinurmȇ: arınurmen arınırım
13. arindum: arındum arındım
14. aringil: arıngıl arın
15. arȋmac: arınmak arınma
16. arinmaga: arınmaga arınmaya, arınmak için
17. congul izinda aiturme[.]: köngül içindä ayturme[n] gönül içinde > (bir şey üzerine) düşünüp taşınırım, bir şey için karar veririm
18. congul izinda aytum: köngül içindä ayt[t]um (bir şey üzerine) düşünüp taşındım
19. congul da ayt: köngüldä ayt (bir şey üzerine) düşünüp taşın
20. congul izinda aitmac: köngül içindä aytmak (bir şey üzerine) düşünüp taşınma
21. bacha ururmen: baḫa ururmen paha vururum, değer biçerim
22. bacha urdun: baḫa urdun ‣ baḫa urdum paha vurdum, değer biçtim
23. bacha ur: baḫa ur değer biç
24. bacha: baḫa paha, değer

Sayfa: 12B

1. tusaturmȇ: tüzätürmen düzeltirim
2. tuxattum: tüzättüm düzelttim
3. tuxat: tüzät düzelt
4. tux: tüz düz, doğru
5. tusacmis: tüzäkmiş ‣ tüzätmiş düzeltilmiş
6. etarmȇ: etärmen yaparım, ederim
7. etim: et[t]im yaptım, ettim
8. etchil: etkil yap, et
9. us: us ⁸⁷ (?) gerçek, hakikat, olgu, vakıa (Lat. factum) ⁸⁷ Ko. Wb. bu kelimeyi uz maddebaşı altında vermiş ve Latince ‘factum’un yanına bir soru işareti koymuştur.
10. bolurmȇ: bolurmen olurum
11. boldum: boldum oldum
12. boldumedi: boldum - edi oldum idi
13. berchiturmȇ ‹vel berketerm̄ ›: berkitürmen veya berk - etermen sağlamlaştırırım
14. berchittun: berkittün ‣ berkittüm sağlamlaştırdım
15. berchitchil: berkitkil sağlamlaştır
16. berch: berk sağlam
17. azturmȇ: aç - turmen açım

Sayfa: 13A

1. aztim: açtım acıktım
2. az bol: aç bol aç ol, acık
3. az: aç aç
4. ussurmȇ: üşşürmen üşürüm
5. usidum: üşidüm üşüdüm
6. saoc: savok soğuk
7. egirurme ‹vel jirimen›: egirürme[n] veya i[y]irimen ⁸⁸ ip eğiririm ⁸⁸ Ko. Wb. bu kelimeyi yir- olarak okumuştur.
8. egirdum ‹jirdim›: egirdüm, i[y]irdim ip eğirdim
9. egirgil ‹jirgil›: egirgil, i[y]irgil ip eğir
10. yp: ip ip
11. chazarmȇ: kaçarmen kaçarım
12. chaztum: kaçtum kaçtım
13. chazchil: kaçḫıl kaç
14. sindururmȇ: sındururmen kırarım
15. sindurdum: sındurdum kırdım
16. sindur: sındur kır
17. sindurmac: sındurmak sındırmak, kırmak
18. yangilurmȇ: yangılurmen yanılırım, hata ederim
19. yangildum: yangıldum yanıldım, hata ettim
20. yangilmac: yangılmak yanlış, hata
21. ogrularmȇ ‹ogurlarm̄ ›: ogrularmen, ogurlarmen çalarım, hırsızlık yaparım
22. ogrulardum: ogrulardum ‣ ogruladum çaldım, hırsızlık yaptım
23. ogrula: ogrula çal, hırsızlık yap
24. ogrulamac: ogrulamak hırsızlık

Sayfa: 13B

1. zizac: çiçäk çiçek
2. yemis: yemiş meyve
3. buniat etarmȇ: bunyat etärmen kurarım, tesis ederim
4. buniat etis: bunyat etiş ‣ ettüm kurdum, tesis ettim
5. buniat echil: bunyat e[t]kil kur, tesis et
6. buniat: bunyat temel, esas
7. berchiturmȇ: berkitürmen berkitirim, sağlamlaştırırım
8. berchittim: berkittim berkittim, sağlamlaştırdım
9. berchit: berkit berkit, sağlamlaştır
10. cun: kün ⁸⁹ güç, kudret, kuvvet ⁸⁹ Krş. KMT kün güç, kuvvet, kudret. Ko. Wb. kun okumuştur.
11. rox ‹vel orozun›: roz veya orozun şans, talih (Far. bachat)
12. maana vel turlij: maana veya türliy tür, tabiyat, yaradılış, nitelik (Lat. Forma)
13. maana: maana tür, tabiyat, yaradılış, nitelik (Lat. modus)
14. urmach: urmak kamçı, kırbaç
15. tutum: tütün duman
16. tesich: teşik delik, açıklık
17. temir: temir demir
18. ‹bollach›: bollaḫ kaynak
19. ‹ochus›: öküz ‣ ögüz nehir, akıntı
20. ogri: ogrı hırsız
21. ‹kassirmen›: kaşşırmen sürterim
22. ‹kassadim›: kaşşadım sürttüm

Sayfa: 14A

1. souunurme ‹bieni[rmen]›: sövünürme[n], bi[y]eni[rmen] sevinirim
2. souundum ‹biendi[m]›: sövündüm, bi[y]endim sevindim
3. souungil: sövüngil sevin
4. souunmac: sövünmäk sevinç
5. ‹byenip biip schrekinv (? de)›: bi[y]enip sevinerek bi[y]ip ⁹⁰ dans ederek ⁹⁰ CC beyi- ~ biyi- < *böyi- < ET bödi- dans etmek
6. casirmȇ: kaşırmen sürterim, kaşırım
7. casidun: kaşıdun ‣ kaşıdum sürttüm, kaşıdım
8. casigil: kaşıgıl sürt, kaşı
9. yage: yagı kavga, savaş (Far. jank)
10. tatarmȇ: tatarmen tadarım
11. tattin: tattın ‣ tattım tattım
12. tatchil: tatkıl tat
13. tatmac: tatmak tat, lezzet

Sayfa: 14B

1. agerlarmȇ: agırlarmen hürmet ederim (Lat. honorare)
2. agerladun: agırladun ‣ agırladum hürmet ettim
3. agerladum: agırladum ‣ agırla hürmet et
4. ager: agır saygı, hürmet
5. yuclarmȇ: yüklärmen yüklerim
6. yucladun: yüklädün ‣ yüklädüm yükledim
7. yucla: yüklä yükle
8. yuc: yük yük
9. yylarmȇ: yılarmen ⁹¹ koklarım ⁹¹ Yıla- [yı ̄la-] < *yıyla- < ET yıd+la-; krş. BM, TA yile- koklamak. Ko. Wb. bu kelimeyi ıyla- olarak okumuştur. Kendisinin burada bir y- düşmesi varsaydığını zannediyoruz: ıyla- < yıyla- < ET yıd+la-.
10. jyladum: yıladum kokladım
11. jylagil: yılagıl kokla
12. jylamac: yılamak koku, koku duyusu
13. mulcrarmȇ: mülkrärmen miras alırım
14. mulcradȗ: mülkrädüm miras aldım
15. mulcri: mülkri ‣ mülkrä (?) miras al
16. mulclamac: mülklämäk ‣ mülkrämäk (?) miras

Sayfa: 15A

1. mendabar: mendä-bar benimdir, bende var
2. tegdj: tegdi sahiptim, benimdi (Lat. habuj)
3. sagabolsȗ: saga - bolsun senindir, sana aittir (Lat. habeas)
4. youaslic: yovaşlık alçakgönüllülük, tevazu
5. ‹condurimȇ›: kondurımen misafir ederim, ağırlarım (Lat. hospito)
6. baslarmȇ: başlarmen ^{92 92} Buraya yanlışlıkla oruç tutarmen yerine başlarmen yazılmıştır.
7. ‹oruz tutarirmen tutȗ›: oruç tutarmen (tutırmen) oruç tutarım, [oruç] tut[t]um oruç tuttum
8. ‹oruz tut›: oruç tut oruç tut
9. ‹oruz›: oruç oruç
10. baslarmȇ: başlarmen başlarım
11. basladum: başladum başladım
12. baslagil: başlagıl başla
13. bas: baş baş, başlangıç, üst taraf
14. anglarmȇ: anglarmen anlarım
15. angladȗ: angladum anladım
16. anglagil: anglagıl anla
17. anglamac: anglamak akıl, zeka (Lat. intellectus)

Sayfa: 15B

1. buiuramȇ: buyuramen emrederim, buyururum
2. buiurdun: buyurdun ‣ buyurdum emrettim, buyurdum
3. buiur: buyur emret
4. yetarmȇ: yetärmen bağlarım, birleştiririm
5. yettim: yettim bağladım, birleştirdim
6. yetchil: yetkil bağla, birleştir
7. cheyarmȇ: keyärmen giyerim
8. cheydȗ: keydüm giydim
9. cheygil: keygil giy
10. ton vel oprac: ton veya oprak giysi, kıyafet
11. opchalarmȇ: öpkälärmen kızarım, öfkelenirim
12. opchaladun: öpkälädün ‣ öpkälädüm kızdım, öfkelendim
13. opchala: öpkälä kız, öfkelen
14. opcha: öpkä öfke
15. yarig etarmȇ: yarıḫ etärmen aydınlatırım
16. yrig: ırıḫ ‣ y[a]rıḫ ışık, aydınlık
17. tartinurmȇ: tartınurmen hayal ederim, tasavvur ederim
18. tartindum: tartındum hayal ettim, tasavvur ettim
19. tartingil: tartıngıl hayal et, tasavvur et
20. ixdarmȇ: izdärmen ararım
21. ixdardin: izdärdin ‣ izdädim aradım
22. ixdagil: izdägil ara
23. ixdamac: izdämäk aramak

Sayfa: 16A

1. sorarmȇ: sorarmen sorarım
2. sordun: sordun ‣ sordum sordum
3. sorgil: sorgıl sor
4. yara etarmȇ: yara etärmen yaralarım
5. yara ettin: yara ettin ‣ yara ettim yaraladım
6. yara etchil: yara etkil yarala
7. eliclarmȇ: eliklärmen alay ederim
8. elicladum: eliklädüm alay ettim
9. eliclagil: eliklägil alay et
10. eliclamac: eliklämäk alay, istihza
11. sisarmȇ: şişärmen şişerim
12. sistin: şiştin ‣ şiştim şiştin
13. sistchil: şiştkil şiş
14. sismac: şişmäk şişme, şişkinlik
15. yaturmȇ: yaturmen yatarım
16. yattun: yattun ‣ yattum yattım
17. yatchil: yatkıl yat ‹jargularmȇ
18. tørulermȇ›: yargularmen, törülermen yargılarım, hüküm veririm ‹iarguladim
19. tøruladim›: yarguladım, törülädim yargıladım, hüküm verdim

Sayfa: 16B

1. ‹juuãmen›: yuvarmen yıkarım
2. ‹juudun›: yuvdun ‣ yuvdum yıkadım, yudum
3. ‹ju›: yu ⁹³ yıka ⁹³ Çekimli kök yuv-, emir kökü ise yu- olmalıdır.
4. oynarmȇ: oynarmen oynarım
5. oynardum: oynardum ‣ oynadum oynadım
6. oynagil: oynagıl oyna
7. oyn: o[y]ın oyun
8. soslarmȇ: sözlärmen konuşurum
9. sosladum: sözlädüm konuştum
10. soslagil: sözlägil konuş
11. soslamac: sözlämäk konuşma, sohbet

Sayfa: 17A

1. giltradi: yıltradı (cıltradı?) şimşek çaktı
2. giltãr: yıltrar (cıltrar?) şimşek çakar
3. giltramac: yıltramak (cıltramak?) şimşek
4. yarmȇ: ı[y]armen gönderdim, salıverdim
5. yydun: ıydun ‣ ıydum gönderdim, salıverdim
6. yygil: ıygıl gönder, salıver
7. elzi: elçi elçi
8. tururmȇ ‹vel calirmȇ›: tururmen veya kalırmen kalırım
9. turdun ‹caldim›: turdun ‣ turdum kaldım, kaldım kaldım
10. turgil ‹calgil›: turgıl, kalgıl kal
11. yurt: yurt mesken
12. alisurmȇ: alışurmen değiş tokuş ederim, takas ederim
13. alistun: alıştun ‣ alıştum değiş tokuş ettim, takas ettim
14. techsir: teksir değiş tokuş
15. alsturmac: al[ı]şturmak değiş tokuş, takas

Sayfa: 17B

1. olarmȇ: ölärmen ölürüm
2. oldum: öldüm öldüm
3. olum: ölüm ölüm
4. tanglarmȇ: tanglarmen şaşarım, şaşırırım
5. tangladȗ: tangladum şaşırdım
6. caristururmȇ: karıştururmen karıştırırım
7. bulgasturdun: bulgaşturdun ‣ bulgaşturdum karıştırdım
8. caristur bulgastur: karıştur veya bulgaştur karıştır
9. zaynarmȇ: çaynarmen çiğnerim, kemiririm
10. zaynadun: çaynadun ‣ çaynadum çiğnedim
11. zianagil: ⁹⁴ çanagıl ‣ çaynagıl çiğne ⁹⁴ Zainagil yerine bir yazım yanlışı olmalıdır.
12. sachex: sakız sakız
13. bisturumȇ: biştürümen olgunlaştırırım
14. bisurtim: bişürtim olgunlaştırdım
15. olzarmen: ölçärmen ölçerim
16. olzttum: ölçttüm ‣ ölçtüm ölçtüm
17. olzchil: ölçkil ölç
18. olza: ölçä ölçü, ölçek
19. batarmȇ: batarmen batarım
20. battim: battım battım
21. jilek: yilek ‣ yilik ilik

Sayfa: 18A

1. tislarmȇ: tişlärmen ısırırım
2. tisladun: tişlädün ‣ tişlädüm ısırdın
3. tisla: tişlä ısır
4. tislamac: tişlämäk ısırık
5. ‹ongarmȇ valwit›: ongarmen (sararıp) solarım
6. ‹ondim›: ondım ‣ ongdım (sararıp) soldum
7. ottalarmȇ: ottalarmen iyileştiririm, tedavi ederim
8. ottaladum: ottaladum iyileştirdim, tedavi ettim
9. ottala: ottala iyileştir, tedavi et
10. ot: ot em, ilaç
11. eygirac etarmȇ: eygiräk etärmen daha iyi duruma getiririm
12. eygirac ettim: eygiräk ettim daha iyi duruma getirdim
13. eygirac et: eygiräk et daha iyi duruma getir
14. tergirman ‹tãtarm›: tergirmän ‣ tegirmän tartarm[en] değirmeni döndürürüm
15. tegirmȃ ‹tartim›: tegirmän tart[t]ım değirmeni döndürdüm
16. tegirmȃ ‹tart›: tegirmän tart değirmeni döndür
17. tegirmȃ: tegirmän değirmen
18. tegirmȃzi: tegirmänçi değirmenci
19. tepraturmȇ: teprätürmen hareket ettiririm
20. teprattin: teprättin ‣ teprättim hareket ettirdim
21. tepratchil: teprätkil hareket ettir
22. tepratmac: teprätmäk hareket
23. corgusurmȇ: körgüzürmen gösteririm
24. corguxdun: körgüzdün ‣ körgüzdüm gösterdim
25. corguxgil: körgüzgil göster
26. corguxmac: körgüzmäk gösterme, işaret etme
27. otunzcha berumȇ: ötünçkä berümen ödünç veririm
28. otunzcha berdȗ: ötünçkä berdün ‣ berdüm ödünç verdim
29. otunzcha ber: ötünçkä ber ödünç ver
30. otȗz: ötünç ödünç
31. ‹tagz›: tagıç (?) dağ
32. ‹tagellar›: tagıllar ‣ taglar dağlar, sıra dağ
33. ‹ianirmȇ ich drowe›: yanırmen tehdit ederim
34. ‹ianadim›: yanadım tehdit ettim

Sayfa: 18B

1. tengisda yururmȇ: tengizdä yürürmen yelkenliyle denizde giderim
2. tengisda yurdum: tengizdä yürdüm yelkenliyle denizde gittim
3. tengisda yurugil: tengizdä yürügil yelkenliyle denizde git
4. tengisda yurugan: tengizdä yürügän gemici, denizci
5. tilaman: tilämän istemiyorum (Lat. nolo)
6. tilamadum: tilämädüm istemedim
7. ‹tillemagil›: tillemägil isteme
8. habar: habar haber
9. aser: aşır düğün
10. bestlarmȇ: bestlärmen beslerim
11. ‹senig søsini bestlermȇ nȏ curo vba tua›: sening sözini bestlermen senin sözüne değer veriyorum
12. bestladun: bestlädün ‣ bestlädüm besledin
13. bestlagil: bestlägil besle
14. bestlamac: bestlämäk gıda, besin
15. bogulurmen | ‹bugulurmȇ›: bogulurmen, bugulurmen (suda) boğulurum
16. boguldum: boguldum (suda) boğuldum
17. bogulmac: bogulmak boğulma
18. tanarmȇ: tanarmen inkar ederim
19. tandum: tandum inkar ettim
20. tangil: tangıl inkar et
21. sanarmȇ: sanarmen sayarım
22. sanadum: sanadum saydım
23. sanagil: sanagıl say
24. san: san sayı
25. yuxarmȇ: yüzärmen yüzerim
26. yuxardum: yüzärdüm ‣ yüzdüm yüzdüm
27. yuxgil: yüzgil yüz
28. yxganchisi: y[ü]zgän - kişi yüzücü

Sayfa: 19A

1. ‹tuarmȇ›: tu[v]armen doğarım
2. togarmen: togarmen doğarım
3. togdum: togdum doğdum
4. toggil: toggıl doğ
5. togmac: togmak doğum, doğma
6. tougam: tovgam ‣ tovgan doğan, doğmuş olan
7. kar yagar: kar yagar kar yağar
8. kar yagdi: kar yagdı kar yağdı
9. kar: kar kar
10. burzac: burçak dolu (Far. toolu)
11. atagirmȇ: at - [t]aḫırmen isim veririm
12. atagdim: at - [t]aḫdım isim verdim
13. attagil: attagıl ‣ at - taḫ[k]ıl isim ver
14. at: at ad, isim
15. xian etarmȇ: zi[y]an etärmen zarar veririm
16. xian ettin ‹izan et›: zi[y]an ettin ‣ ettim, izan et[tim] zarar verdim
17. xian etchil: zi[y]an etkil zarar ver

Sayfa: 19B

1. jarastururmȇ: yaraştururmen düzenlerim, tertip ederim
2. jarastirdȗ: yaraştırdum düzenledim, tertip ettim
3. jarastur: yaraştur düzenle, tertip et
4. jarasturmac: yaraşturmak düzen, tertib
5. unuturmȇ: unuturmen unuturum
6. unuttum: unuttum unuttum
7. unutchil: unutkıl unut
8. unutmac: unutmak unutmak, unutkanlık
9. unutcham: unutkam ‣ unutkan unutan, unutkan
10. yolugurmȇ: yoluḫurmen karşılaşırım
11. yolugttun: yoluḫttun ‣ yoluḫtum karşılaştım
12. yolugchil: yoluḫkıl karşılaş
13. corgusurmȇ: körgüzürmen gösteririm, işaret ederim
14. corgxdum: körg[ü]zdüm gösterdim, işaret ettim
15. corgux: körgüz göster, işaret et
16. oparmȇ: öpärmen öperim
17. optum: öptüm öptüm
18. opchil: öpkil öp
19. opmac: öpmäk öpücük

Sayfa: 20A

mecunem (Far.)
1. octundum: öktündüm gücendirdim, rencide ettim
2. octunguil: öktüngüil ‣ öktüngil gücendir, rencide et
3. cotunmac: kötünmäk ‣ öktünmäk hakaret, tahkir
4. ‹sijermen›: siyermen işerim
5. ‹sijdum›: siydüm işedim
6. ‹sijgil›: siygil işe
7. ‹szi›: szi ‣ si ⁹⁵ sidik, idrar ⁹⁵ Ko. Wb. bu kelimeyi siy olarak okuyor. Kelime, ET sig idrar kelimesinin gelmektedir.
8. cherac tur: keräk tur gereklidir
9. cherac edi: keräk edi gerekliydi
10. ys: iş iş (Lat. opus)

Sayfa: 20B

1. kuzun ietar: küçün ‣ küçüm yetär gücüm yeter, muktedirim (Lat. possum)
2. kuzun ietti: küçün ‣ küçüm yetti gücüm yetti, muktedirdim (Lat. possuj)
3. kuzun: küçün ‣ küçüm yapabilme, gücü yetme, muktedir olma
4. colarmȇ: kolarmen rica ederim, isterim
5. coldum: koldum rica ettim, istedim
6. colgil: kolgıl rica et, iste
7. colmac: kolmak rica
8. anuclarmȇ: anuklarmen hazırlarım
9. anucladum: anukladum hazırladım
10. anuclagil: anuklagıl hazırla
11. anuclamac: anuklamak hazırlık
12. elturmem: eltürmem ‣ eltürmen taşıyıp götürürüm
13. eltum: elt[t]üm taşıyıp götürdüm
14. limen: limen liman (Far. limanj)
15. asarmen ‹vel ylermen›: asarmen veya ilermen asılırım, sarkarım
16. astum ‹ildim›: astum, ildim asıldım, sarktım (Far. asstu)
17. aschil ‹ilgil›: askıl, ilgil asıl, sark (Far. aschil)

Sayfa: 21A

1. yglarmen: ıglarmen ağlarım
2. ygladum: ıgladum ağladım
3. yglagil: ıglagıl ağla
4. yglamac: ıglamak ağlama
5. yarasurmȇ: yaraşurmen hoşa giderim, beğenilirim
6. yarastin: yaraştın ‣ yaraştım hoşa gittim, beğenildim
7. yarasmis: yaraşmış iyilik, lütuf, hatır ⁹⁶ (Lat. placitun) ⁹⁶ Yaraşmış’ın sıfat olması beklenirdi. Belki de Lat. placitun ‣ placitus hoşa giden olmalıdır.
8. sasirmȇ: sasırmen çürürüm
9. sasidum: sasıdum çürüdüm
10. buyurumȇ: buyurumen emrederim (Lat. praecipere)
11. buyurdun: buyurdun ‣ buyurdum emrettim
12. buyurgil: buyurgıl emret
13. buyuruc: buyuruk emir, talimat
14. yamgur yagar: yamgur yagar yağmur yağar
15. yamgur yagdi: yamgur yagdı yağmur yağdı
16. yamgur: yamgur yağmur
17. as berumen: aş berümen beslerim, yemek veririm
18. as berdum: aş berdüm besledim, yemek verdim
19. bestla: bestlä besle, yemek ver
20. sanzarmȇ: sançarmen saplarım
21. sanztim: sançtım sapladım
22. sanzchil: sançkıl sapla
23. sanzmac: sançmak saplama, delme

Sayfa: 21B

1. sagenurmȇ: sagınurmen düşünürüm, zannederim, kastederim, inanırım (Lat. putare)
2. sangedum: sangı[n]dum ‣ sagındum düşündüm, zannettim, inandım
3. sangengil: sangıngıl ‣ sagıngıl düşün, zannet, inan
4. sagenmac: sagınmak düşünme, düşünce, fikir
5. pesmȃ bolurmȇ: peşman bolurmen pişman olurum
6. pesmȃ boldum: peşman boldum pişman oldum
7. pesmȃ: peşman pişman
8. pesmȃ bogil: peşman bo[l]gıl pişman ol
9. tarac ticarmȇ: täräk tikärmen ağaç dikerim
10. terac tictim: teräk tiktim ağaç diktim
11. terac tich: teräk tik ağaç dik
12. terac tichmac: teräk tikmäk ağaç dikme
13. chochumt ̃: köküm - tur dahilim, aidim (Lat. ptineo, Far. ches em)
14. ururmȇ: ururmen vururum
15. urdum: urdum vurdum
16. ur: ur vur
17. tanuc luc berumȇ: tanukluk berümen tanıklık ederim
18. chemisurmȇ: kemişürmen (kenara) atarım
19. chemistin: kemiştin ‣ kemiştim (kenara) attım
20. chemischil: kemişkil (kenara) at

Sayfa: 22A

1. ‹jaxoc›: yazok günah
2. ‹elelic›: elelik ‣ ellik barış
3. ‹jon›: yon ⁹⁷ saç ⁹⁷ Ko. Wb. bu kelimeyi yun olarak okumuştur fakat krş. Kzk. jon saç.
4. chorcharmȇ: korkarmen korkarım
5. chortun: kor[k]tun ‣ kor[k]tum korktum
6. chor chil: kor[k]kıl kork
7. chormac: kor[k]mak korku
8. charau: karav mükafat, ödül
9. baclurarmen: baklurarmen ‣ baluklarmen balık tutarım
10. balucladȗ: balukladum balık tuttum
11. balucra: balukla balık tut
12. baluc: baluk balık
13. coyarmȇ: koyarmen koyarım
14. coydum: koydum koydum
15. coygil: koygıl koy
16. bulczi: bulkçı ⁹⁸ ‣ balukçı balıkçı ⁹⁸ Gabain, bu kelimeyi bolqčı okumakta ve *bolukçı ( < balukçı) şeklinden geliştiğini düşünmektedir. Bizce bu kelime yalnızca bir yazım yanlışıdır.
17. ‹jarle›: yarlı fakir, muhtaç
18. ‹iarlelik›: yarlılık fakirlik
19. ‹bitirrimȇ›: bitirrimen bitiririm, tamamlarım
20. ‹bitirdim›: bitirdim bitirdim, tamamladım
21. ‹bitirmak volbrengūge›: bitirmäk tamamlama, sonuçlandırma, nihayete erdirme

Sayfa: 22B

1. ‹tinglarmen›: tınglarmen dinlenirim
2. ‹tingladun›: tıngladun ‣ tıngladum dinlendim
3. ‹tingla›: tıngla dinlen
4. tinglamac: tınglamak dinlenme, istirahat, sükunet, sessizlik, huzur
5. ‹ysdermen›: isdermen ararım, araştırırım, incelerim, sorarım
6. yxdarmȇ: izdärmen ararım, araştırırım, incelerim (Lat. quaerere)
7. yxdadum ‹ysdedum›: izdädüm, isdedüm aradım, araştırdım, inceledim
8. yxdagil ‹ysdegil›: izdägil, isdegil ara, araştır, incele
9. yxdamac ‹ysdemek›: izdämäk, isdemek arama, inceleme, araştırma, sorgu
10. daaue ‹daw›: daavı ~ daave, daw arama, inceleme, araştırma, sorgu
11. tafs etarmȇ: tafş etärmen vazgeçerim, bırakırım (Lat. quito)
12. tafs etum: tafş et[t]üm vazgeçtim, bıraktım
13. tafs et chil: tafş etkil vazgeç, bırak
14. tafs etmac: tafş etmäk vazgeçme, bırakma

Sayfa: 23A

1. chaytarumȇ: kaytarumen geri veririm
2. chaytardun: kaytardun ‣ kaytardum geri verdim
3. chaytargil: kaytargıl geri ver
4. yularmen: yularmen çözerim, alırım, kurtarırım
5. yuldum: yuldum çözdüm, aldım, kurtardım
6. yulgil: yulgıl çöz, al, kurtar
7. yulmac: yulmak kurtuluş
8. coyarmȇ: koyarmen bırakırım
9. coydun: koydun ‣ koydum bıraktım
10. coygil: koygıl bırak
11. coigan: koygan koyan, bırakan
12. bexarmȇ: bezärmen vazgeçerim, bezerim
13. bexdum: bezdüm vazgeçtim, bezdim
14. bexgil: bezgil vazgeç
15. carau berumȇ: karav berümen ödüllendiririm, mükafatlandırırım
16. carau berdum: karav berdüm ödüllendirdim, mükafatlandırdım
17. carau bergil: karav bergil ödüllendir, mükafatlandır
18. carauxȋ bermac: karavsını bermäk ödüllendirme, mükafatlandırma
19. yulurmen: yülürmen tıraş ederim
20. yuludum: yülüdüm tıraş ettim
21. yulugil: yülügil tıraş et
22. yuluguz: yülügüç ustura

Sayfa: 23B

1. cayra alurmȇ: ka[y]ıra alurmen geri alırım
2. ceyiri aldum: keyiri ‣ kayırı aldum geri aldım
3. ceyri algil: ke[y]iri ‣ kayırı algıl geri al
4. ceyri almac: ke[y]iri ‣ kayırı almak geri alma
5. chendima tutarmȇ: kendimä tutarmen geri dururum, kendimi tutarım
6. chendima tutȗ: kendimä tut[t]um geri durdum, kendimi tuttum
7. chendima tutchil: kendimä tutkıl geri dur, kendini tut
8. chondarumȇ: köndärümen düz hale getiririm, düzeltirim
9. chondardum: köndärdüm düzelttim
10. chondargil: köndärgil düzelt
11. choiuj: köyüy ‣ könü düz, doğru
12. baskac: baskak yönetici, vali
13. chetarmȇ: ketärmen uzaklaşırım, giderim
14. chetum: ket[t]üm uzaklaştım, gittim
15. chetchil: ketkil uzaklaş, git
16. cheri caytarmȇ: keri kaytarmen geri gelirim, geri döndüm
17. cheri caytum: keri kayt[t]um geri geldim, geri döndüm
18. tirildurmen: tirildürmen ‣ tirilürmen ölümden dirilirim
19. tirildum: tirildüm ölümden dirildim
20. tirilgil: tirilgil ölümden diril
21. tirilmac: tirilmäk (ölümden) diriliş

Sayfa: 24A

1. upsunurmen: üpsünürmen hatırlarım, anımsarım
2. upsundum: üpsündüm hatırladım, anımsadım
3. upsȗgil: üpsüngil hatırla, anmsa
4. chularmȇ: külärmen gülerim
5. chuldum: küldüm güldüm
6. chulgil: külgil gül
7. chultchum: kültküm ‣ kültkün gülümseme, kahkaha
8. amanat berumȇ: amanat berümen emanet ederim
9. amanat berdun: amanat berdün ‣ berdüm emanet ettim
10. amanat ber: amanat ber emanet et
11. amanat: amanat emanet
12. ‹u̸u̸csunurmen›: üüksünürmen hatırlarım
13. ‹uucsundum›: üüksündüm hatırladım
14. kayturmȇ: kayturmen geri dönerim
15. kaytum: kayt[t]um geri döndüm
16. kaytchil: kaytkıl geri dön
17. kalurmen: kalurmen kalırım, geriye kalırım, artarım
18. kaldum: kaldum kaldım, arttım
19. kalgil: kalgıl kal, art

Sayfa: 24B

1. ald̤urmen: alurmen alırım
2. aldum: aldum aldım
3. algil: algıl al
4. yargu yarmac: yargu yarmak hüküm sürme, yönetme (Lat. regimentum)
5. uyanurmȇ: uyanurmen uyanırım
6. uyandun: uyandun ‣ uyandum uyandım
7. uyangil: uyangıl uyan
8. joap berurmȇ: co[v]ap berürmen cevap veririm
9. joap berdun: co[v]ap berdün ‣ berdüm cevap verdim
10. joap bergil: co[v]ap bergil cevap ver
11. joap: co[v]ap cevap
12. bagarmȇ: baḫarmen bakarım
13. bagtin: baḫtın ‣ baḫtım baktım
14. baghchil: baḫkıl bak
15. yalbarurmem: yalbarurmem ‣ yalbarurmen rica ederim
16. yalbardun: yalbardun ‣ yalbardum rica ettim
17. yalbargil: yalbargıl rica et
18. yalbarmac: yalbarmak rica, istek
19. tutuprurmem: tutuprurmem ‣ tutupturmen yönlendiririm, yönetirim
20. tutupturdun: tutupturdun ‣ tutupturdum yönlendirdim, yönettim
21. tutupturgil: tutupturgıl yönlendir, yönet
22. yargu yarmal: yargu yarmal ‣ yargu yarmak hüküm sürme, yönetme
23. ‹iamarmen›: yamarmen yamarım
24. ‹iamadim›: yamadım yamadım

Sayfa: 25A

1. bilurmȇ: bilürmen bilirim, anlarım
2. bildun: bildün ‣ bildüm anladım
3. ‹bilgil›: bilgil bil, anla
4. ux: us akıl, us
5. achel: akıl akıl
6. barmȇ: barmen varım
7. bardun: bardun ‣ bardum var idim
8. bol: bol ol
9. ghac teyrumȇ: ḫak te[y]irümen öderim
10. ghac teyrmac: ḫak te[y]irmäk ödeme
11. nisan larmȇ: nişanlarmen işaretlerim
12. nisan ladin: nişanladın ‣ nişanladım işaretledim
13. nisan lagil: nişanlagıl işaretle
14. nisan: nişan işaret, alamet, gösterge
15. moghor larmȇ: moḫorlarmen mühürlerim
16. moghor ladun: moḫorladun ‣ moḫorladum mühürledim
17. moghor la: moḫorla mühürle
18. moghor: moḫor mühür

Sayfa: 25B

1. çalarmen: çalarmen ses veririm, tınlarım, çınlarım; çalarım
2. çaldun: çaldun ‣ çaldum ses verdim, çaldım
3. çalgil: çalgıl ses ver, çal
4. un vel sax: ün veya sas ⁹⁹ ~ säs ¹⁰⁰ ses, seda ⁹⁹ Krş. Hal. sas ~ säs ses. ¹⁰⁰ Ko. Wb. bu kelimeyi saz ( < Far.) olarak okumuştur.
5. tus corarmȇ: tüş körärmen rüya görürüm, düş görürüm
6. tus corgil: tüş körgil ‣ kördüm rüya gördüm, düş gördüm
7. tus corgil: tüş körgil rüya gör, düş gör
8. tus: tüş rüya, düş
9. olturumen: olturumen otururum
10. olturdun: olturdun ‣ olturdum oturdum
11. oltur: oltur otur
12. olturguz: olturguç tabure
13. artarmȇ: artarmen geçerim, aşarım; üstün gelirim (Lat. superare)
14. artin: art[t]ın ‣ art[t]ım geçtim, aştım
15. artchil: artkıl geç, aş
16. artmac: artmak fazla, gereğinden fazla, gereksiz, fuzuli
17. saø̣̈k̤arzmȇ: saarçmen ‣ saçarmen (tohum) ekerim
18. saçztun: saçtum tohum ektim
19. sazchil: saçkıl tohum ek
20. ourluc: urluk ~ ö[v]ürlük ¹⁰¹ tohum ¹⁰¹ CC övürlük < *ügür+lük < DLT ügür darı, ET üyür darı.
21. yaxarmȇ vel çixarmen: yazarmen veya çizärmen yazmak
22. çisdum: çizdüm çizdim
23. çisgil: çizgil çiz
24. çismac: çizmäk çizim (Lat. scriba)
25. betichzi vel l[…]: betikçi veya l[…] yazıcı, katip (Lat. scriptura) ^{102 102} Lat. scriba ve scriptura kelimelerinin Kumanca karşılıkları ters verilmiştir.

Sayfa: 26A

1. tupcurumȇ: tüpkürümen tükürürüm
2. tupcurdȗ: tüpkürdüm tükürdüm
3. tupcurgil: tüpkürgil tükür
4. tupcurmac: tüpkürmäk tükürük
5. tatarmȇ: tatarmen tadarım, tadına bakarım
6. tattin: tattın ‣ tattım tattım, tadına baktım
7. tatchil: tatkıl tat, tadına bak
8. sonsarmȇ: sonsarmen ‣ susarmen susarım
9. sousadun: susadun ‣ susadum susadım
10. sousamac: susamak susamak
11. sousagan: susagan susayan, susamış
12. artinça yururmȇ: artınça yürürmen ardından giderim, takip ederim
13. artinça yurudum: artınça yürüdüm ardından gittim, takip ettim
14. artinça yurugil: artınça yürügil ardından git, takip et
15. toxarmȇ: tözärmȇ sabır ve tahammül gösteririm, dayanırım, katlanırım
16. toxdum: tözdüm sabır ve tahammül gösterdim, dayandım, katlandım
17. toxgil: tözgil sabır ve tahammül göster, dayan, katlan
18. sexarmȇ: sezärmen sezerim
19. sexdin: sezdin ‣ sezdim sezdim
20. sesmac: sezmäk his, duyu, sezi
21. chexarmȇ: kısarmen sıkıştırırım (Lat. stringere)
22. chestum: kıstum sıkıştırdım
23. cheschil: kıskıl sıkıştır

Sayfa: 26B

1. ayrumen: a[y]ırumen ayırırım
2. ayrdun: a[y]ırdun ‣ ayırdum ayırdım
3. ayrgil: a[y]ırgıl ayır
4. silcarmȇ: silkärmen silkerim, silkelerim
5. silctum: silktüm silktim, silkeledim
6. silcchil: silkkil silk, silkele
7. sixgirurmȇ: sızgırurmen tıslarım, cızırdarım, cazırdarım
8. sixgirdȗ: sızgırdum tısladım, cızırdadım, cazırdadım
9. sixgirgil: sızgırgıl tısla, cızırda, cazırda
10. sixgurma: sızgurma cazırtı, cızırtı
11. toxarmȇ: tözärmen ıstırap çekerim, acı çekerim
12. toxdun: tözdün ‣ tözdüm ıstırap çektim, acı çektim
13. toxgil: tözgil ıstırap çek, acı çek
14. toxmac: tözmäk ıstırap, acı
15. secharmȇ: sıkarmen sıkarım, bastırırım
16. sechtun: sıktun ‣ sıktum sıktım,bastırdım
17. sechil: sık[k]ıl sık, bastır
18. turãrmȇ: turarmen ayağa kalkarım, doğrulurum
19. turdun choptȗ: turdun ‣ turdum veya koptum ayağa kalktım, doğruldum
20. turgil chopchil: turgıl veya kopkıl ayağa kalk, doğrul
21. oscarmȇ: oşkarmen benzerim
22. oscadim: oşkadım benzedim
23. oscar vel benxar: oşkar veya benzär benzer, benzeri
24. salam berumȇ: salam berümen selam veririm, selamlarım
25. salam berdun: salam berdün ‣ salam berdüm selam verdim, selamladım
26. salam bergil: salam bergil selam ver
27. salam: salam selam

Sayfa: 27A

1. turumȇ: turumen ayakta dururum
2. turdun: turdun ‣ turdum ayakta durdum
3. tur: tur ayakta dur
4. tus larmen: tuzlarmen tuzlarım
5. tus ladum: tuzladum tuzladım
6. tus lagil: tuzlagıl tuzla
7. tus: tuz tuz
8. chulluc etarmȇ: kulluk etärmen hizmet ederim
9. chulluc etim: kulluk et[t]im hizmet ettim
10. chulluc etchil: kulluk etkil hizmet et
11. sechirumȇ: sekirümen sekerim, sıçrarım, atlarım
12. sechirdun: sekirdün ‣ sekirdüm sektim, sıçradım, atladım
13. sechirgil: sekirgil sek, sıçra, atla
14. sechirmac vel sozim: sekirmäk veya soçım ¹⁰³ sekmek, sıçrama, atlama ¹⁰³ krş. DLT suçı- (at) şaha kalkmak, ĐH sucu- ( < suçu-) sıçramak, tepinmek; BV suçu- sıçramak, tepinmek; MG suçu- sıçramak, tepinmek.
15. chomarmȇ: kömärmen gömerim
16. chomdun: kömdün ‣ kömdüm gömdüm
17. chongil: köngil ‣ kömgil göm

Sayfa: 27B

1. teyarme: teyärme[n] değerim, dokunurum (Lat. tangere)
2. teydun: teydün ‣ teydüm değdim, dokundum
3. teygil vel tutchil: teygil veya tutkıl değ, dokun
4. tartarmȇ: tartarmen tartarım, çekerim
5. tartum: tart[t]um tarttım, çektim
6. tartchil: tartkıl tart, çek
7. boyarmȇ: boyarmen boyarım
8. boyadum: boyadum boyadım
9. boyagil: boyagıl boya
10. boyazi: boyaçı boyacı
11. boya vel rang: boya veya rang boya, renk
12. titrarmȇ: titrärmen titrerim, sallanırım
13. titã dum: titrädüm titredim, sallandım
14. titra: titrä titre, sallan, sarsıl
15. titramac: titrämäk titreme, sallantı, sarsıntı
16. yer titramachi: yer titrämäki sarsıntı, deprem
17. chatisturumȇ: katışturumen şarabı karıştırırım
18. chatisturdȗ: katışturdum şarabı karıştırdım
19. chatistur: katıştur şarabı karıştır
20. chatisturmac: katışturmak şarabı karıştırmak
21. chezarmȇ: keçärmen (karşı tarafa) geçerim

Sayfa: 28A

1. cheztun: keçtün ‣ keçtüm keçtim
2. chezchil: keçkil keç
3. chocrar: kökrär gök gürler, şimşek çakarım
4. chocradi: kökrädi gök gürledi, şimşek çaktı
5. chocramac: kökrämäk gök gürlemesi, şimşek çakması
6. ‹tim boldi›: tım ‣ tın ¹⁰⁴ boldı sakinleşti, sessizleşti ¹⁰⁴ Krş. KMT tın rahat, sükunet, huzur.
7. ‹chorchusus›: korkusuz korkusuz
8. tec turumȇ: tek turumen susarım, sessiz dururum
9. tec turdun: tek turdun ‣ tek turdum sustum, sessiz durdum
10. tec turgil: tek turgıl sus, sessiz dur
11. burarmȇ: burarmen çeviririm, burarım
12. burdun: burdun ‣ burdum çevirdim, burdum
13. ‹burgil›: burgıl çevir, bur
14. tanucluc berumȇ: tanukluk berümen tanıklık ederim
15. tanucluc berdun: tanukluk berdüm tanıklık ettim
16. tanucluc bergil: tanukluk bergil tanıklık et
17. tanuc: tanuk tanık
18. oscurumȇ: öskürümen öksürürüm
19. oscurdun: öskürdün ‣ öskürdüm öksürdüm
20. oscurmac: öskürmäk öksürük

Sayfa: 28B

1. satarmȇ: satarmen satarım
2. satin: sat[t]ın ‣ sat[t]ım sattım
3. satchil: satkıl sat
4. satuc vel satmac: satuk veya satmak satma, satış
5. tilarmȇ: tilärmen isterim
6. tiladum: tilädüm istedim
7. tilagil: tilägil iste
8. tilamac: tilämäk istek, dilek
9. barumȇ: barumen giderim
10. bardun: bardun ‣ bardum gittim
11. bargil: bargıl git
12. yol: yol yol
13. safar: safar yolculuğa dahil olan, yolculuk
14. chorarmȇ: körärmen görürüm
15. chordun: kördün ‣ kördüm gördüm
16. chorgil: körgil gör
17. chormac: körmäk görme, görmek
18. yengrmȇ: yeng[ä]rmen yenerim, galip gelirim
19. yȇgdun: yengdün ‣ yengdüm yendim, galip geldim
20. yengil: yeng[g]il yen, galip gel
21. yengmac: yengmäk zafer, galibiyet
22. yengilmac: yengilmäk yenilmek, mağlup olmak

Sayfa: 29A

1. uzcarmȇ: uçkarmen ‣ uçarmen yüksekte uçarım
2. uztum: uçtum uçtum
3. uzchil: uçkıl uç
4. çipziclar: çıpçıklar kuş(lar)
5. undarmȇ: ündärmen seslenirim
6. undadum: ündädüm seslendim
7. undagil: ündägil seslen
8. un: ün ses, seda
9. tora oscarmȇ: törä oşkarmen (bir şeyi) adet haline getiririm, (bir şeye) alışırım
10. tora tuttun: törä tuttun ‣ tuttum alışkanlık veya adet haline getirdim
11. tora ocsat: törä okşat alışkanlık veya adet haline getir
12. ‹bos›: boş boş
13. ‹ṳ̈v›: uv ¹⁰⁵ av ¹⁰⁵ Krş. KMT uv av.
14. ‹cusarmen›: kusarmen kusarım
15. ‹custim›: kustım kustum
16. chelurmȇ: kelürmen gelirim
17. cheldȗ: keldüm geldim
18. chelgali: kelgäli ‣ kelgän gelen (Lat. venȋco, Far. anmadam)
19. ugialurmȇ ‹vel imenirmȇ›: uyalurmen veya imenirmen ¹⁰⁶ ürkerim, korkarım, çekinirim ¹⁰⁶ Krş. KMT iymen- utanmak, çekinmek.
20. ugialdim ‹vel imȇdim›: uyaldum veya imendim ürktüm, korktum, çekindim
21. ulgagil: ulyagıl ‣ uyalgıl ürk, kork, çekin
22. ugat: uyat çekingenlik, korku, ürkeklik

Sayfa: 29B

1. uyag turumȇ: uyaḫ turumen uyanık kalırım, uyanık dururum
2. uyag turdum: uyaḫ turdum uyanık kaldım, uyanık durdum
3. uyag tur vel co[r..]: uyaḫ tur veya ko[r..] uyanık kal, uyanık dur
4. çourumȇ: çö[v]ürümen çeviririm, döndürürüm
5. çouurdum: çövürdüm çevirdim, döndürdüm
6. çourgil: çö[v]ürgil çevir, döndür
7. çourmac vel teyrm[…]: çö[v]ürmäk veya te[y]irm[äk] ¹⁰⁷ döndürmek, çevirmek ¹⁰⁷ Bkz. (53), DRIMBA, 25 bu kelimeyi teşhis etmiştir. Ko. Wb.’in sözlüğünde bulunmayan bu kelime, Alman kısmında gösterdiği töwür- fiilinin eskicil bir halidir.
8. teyarmȇ: teyärmen değerindeyim, değerim
9. teydun: teydün ‣ teydüm değerindeydim, değerdim
10. teyar: teyär değerindedir, değer
11. tegmac: tegmäk değer, fiyat
12. corunurmȇ: körünürmen görünürüm
13. corundun: köründün ‣ köründüm göründüm
14. maga corunur: maga körünür bana görünür
15. cormac: körmäk görme duyusu, görme yetisi
16. surtarmȇ: sürtärmen sürerim, merhem sürerim (Lat. ungere)
17. surtum: sürt[t]üm (merhem) sürdüm
18. surtchil: sürtkil (merhem) sür
19. tirilurmȇ: tirilürmen yaşarım, hayattayım
20. tiyrildun: tiyrildün ‣ tirildüm yaşadım, hayattaydım
21. tiri ̱gil: tirigil yaşa, hayatta ol
22. tirilmac: tirilmäk yaşam, hayat, canlılık
23. cherti: kerti gerçek, doğru

Sayfa: 30A

1. da: +da yanında, yakınında (Bulunma Durum Eki)
2. en borȗ vel ylgaĩ: en borun veya ilgäri önde, önden
3. idan: ıdan ¹⁰⁸ ‣ +dan +dAn (Ayrılma Durum Eki) ¹⁰⁸ Kelimenin başında ‘i’ harfine benzeyen bir karakter görülmektedir.
4. catinda: katında huzurunda
5. yractim: ıraktım ‣ ıraktın uzak, uzakta (Far. açdour, Lat. alonge)
6. azi turlu: açı türlü acı (Lat. amare)
7. dagen vel anus: dagın ~ daḫın veya anuz şimdiye kadar, henüz
8. alay bolmassa: alay bolmazsa öyle değilse
9. birardæ: birärdä bir kez, bir defa; günün birinde; bir zamanlar
10. anzagina vel monzagin: ançagına ~ ançaḫına veya monçagın[a] ~ monçaḫın[a] biraz, birazcık
11. emdidan ari: emdidän arı şimdiden itibaren (Lat. admodo, Far. aç inpes)
12. terclap: terkläp yakın zamanda, biraz sonra, hemen
13. yacsi chele vel eygi: yakşı kılı veya eygi iyi, iyi yaradılışlı ghes hess
14. congul bila: heşş köngül bilä iyi kalpli, müşfik, sevecen, yardımsever (Lat. benigne)
15. terc: terk hızlı, hızla
16. catinda: katında bu tarafta, bu yanda (Lat. citra)
17. orta chele: orta kılı normal olarak, genellikle; sıradan, olağan, alışılagelmiş
18. birla ‹bile›: birlä, bile ile
19. chiminint˅ ‹kimning t〉̄: kiminin - tur, kimning tur kimindir?

Sayfa: 30B

1. otru: otru karşıda, karşısında
2. tangda: tangda sabah
3. condæ condæ ‹kundegi›: köndä köndä, kündegi günlük, gündelik (Lat. cotidie)
4. çop çoura: çöp çövrä çepeçevre
5. emdidȃ cheri ‹ertæ çakta›: emdidän keri, ertä çakta eskiden, önceleri
6. anginza: angınça -a kadar
7. dan: +dan +dAn (dışarı) (Ayrılma Durum Eki)
8. tatli chele ‹çeuh›: tatlı kılı, çe[v]üh tatlı
9. chorcunz bila ‹saarlap›: korkunç bilä, saarlap utanarak, çekinerek, sakınarak (Lat. dubioxe)
10. uxun chele ‹kopgadeyri›: uzun kılı, köpgä - deyri uzun, uzun süre
11. ymisac chelle ‹yumsak›: ımışak ¹⁰⁹ kıllı, yumşak zayıf yaradılışlı ¹⁰⁹ Ko. Wb. bu kelimeyi yımşak olarak okumuştur.
12. muna: muna işte orada
13. tage: tagı ~ taḫı ve
14. çunchin vel basa ‹aniguçun›: çünkin veya basa, anıg üçün öyleyse, o yüzden
15. basa: basa hatta, ve
16. tastin vel tascaĩ: taştın veya taşkarı dışarısı, dışarıda
17. tascaĩ: taşkarı dışarıya
18. egri chele ‹jalganlap›: egri kılı, yalganlap yanlışlıkla, aldatma amacıyla, yalan yere
19. ogrulam (ogrulain?) ‹ourum (ouruin?) vel ourula›: ogrılam ‣ ogrılan ~ ogrıla[y]ın, ovrum ‣ ovrun ~ ovruyın ¹¹⁰, ovrula[yın] ¹¹¹ gizlice, saklıca ^{110 111} A. g. m., 25-26 bu kelimeyi owrulayın olarak tamamlamıştır.
20. berc chele ‹berklep›: berk kılı, berklep sağlam, sert
21. cati chele ‹katirap›: katı kılı, katırap ‣ katılap sert, katı
22. cop curla: köp kurla sık sık
23. magar vel boxgai chȋ kete[…]: magar belki veya bozgay kim kete[r] ¹¹² belki gider ¹¹² Bkz. (53), DRIMBA, 26.
24. conu chelle ‹vel cønuhalæ›: könü kıllı, könü - halä ¹¹³ güvenilir, sadık, dürüst ¹¹³ Ko. Wb. bu kelimeyi könü χale olarak okumuştur.

Sayfa: 31A

1. ager chele: agır kılı ağır
2. barz tourada: barç[a] tövrädä genel olarak
4. ‹konçekūgni kijgil›: könçeküngni kiygil pantolonunu giy
5. ‹chisi azam›: kişi, azam insan
6. monda: monda burada
7. ager sij bila ‹auůrsibile vel hor[…]›: agırsıy bilä, avursı - bile saygı göstererek, hürmet ederek veya hor[mat] hürmetle, saygıyla
8. tunacȗ: tünäkün dün
9. buchun: bukün ~ bükün bugün
10. culuc birla ‹kiczi azulu bile›: kul[l]uk birlä uşaklık, hizmetkarlık ile, kikşi açulu bile ¹¹⁴ alçakgönüllülükle, tevazu ile (Lat. humiliter, cum servitio) ¹¹⁴ Ko. Wb. kiçi agulu bile olarak okumuştur. Ancak bizce kikşi açulu bile okunmalıdır. Kikşi ( < kikiş+i) KĐ kikiş alın kelimesinin 3. tekil şahıs iyelik eki almış şeklidir. Orta hece düşmesine uğrayarak kikşi alnı olmuştur. Açulu ise, DLT açıġlıġ bolluk içinde olma ya da açuḳluġ cömert, iyi huylu (ayrıca yüz açuḳluġı yüzdeki samimiyet) kelimelerinden gelmiş olabileceği gibi, - (X)glXg ekiyle aç- fiilinden türetilmiş edilgen bir sıfat-fiil de olabilir. Bu durumda açulu ( < *açıglıg) açılmış, açık anlamına geliyor olmalıdır. Sonuç olarak, kikşi açulu bile sözcük öbeği kelimesi kelimesine alnı açık olarak anlamına gelmektedir. Ancak bu deyim Türkçede çekinecek hiçbir durumu veya ayıbı olmayan anlamına gelmektedir. Buradaki anlama bakıldığında ya Kuman Türkçesinde ya da Türkiye Türkçesinde bir anlam kayması söz konusudur.
11. vay: vay vay!
12. yzinda vel izchaĩ: içindä veya içkäri içinde, içeride
13. euet vel alay: evet veya alay evet, öyle
14. ‹busat-r p-horan/m›: busat[t]ır ^{115 115} Bkz. (2), KUUN, bu kelimeyi bu saat tur olarak okumaktadır.
15. anigůzum: anıg - üçüm ‣ anıg - üçün o yüzden
16. bir anza ‹vel jmdi›: bir ança veya imdi şimdi, hemen
17. andan: andan oradan, o yüzden
18. ekinzi ‹vel jana›: ekinçi veya jana bir kez daha
19. da vel ga: +da veya +ga bir yerde, bir yere
20. izchaĩ: içkäri içeriye
21. ekinȋg ‹kating› harassinda: eki katıng harassında arasında (Lat. inter)
22. bitunluc birla: bitünlik birlä gerçek, tam, eksiksiz
23. ‹bu kijze cm (cim?) k(c)r(y)f bulgac boldi›: bu kiyçe ~ kiiçe kim karif bulgak boldı ¹¹⁶ (?) ¹¹⁶ Ko. Wb. bu cümleyi Bu kiçe … kövüs bulgak boldı Gestern Abend wurde … Busen unruhig olarak okuyup anlamlandırmıştır.
24. anda: anda oraya
25. socus bila: söküş bilä rencide ederek, inciterek
26. chatinda: katında yanında, huzurunda, yakınında
27. tubinda: tübindä derinde, alçakta
28. ghos congul bila: ḫoş köngül bilä seve seve, severek
29. yrac: ırak uzak, uzakta
30. jomart|congul bila: comart köngül bilä cömertçe
31. jengul congul bila: yengül köngül bilä hafiflikle, saflıkla
32. jengul: yengül hafif
33. ‹kim sasir›: kim sasır kim kötü kokuyor?

Sayfa: 31B

1. yaman chele: yaman kılı kötü (kişi)
2. emdi: emdi demin, şimdi, biraz önce (Lat. modo)
3. cop: köp çok
4. eyksik vel essic: eksik (eysik) veya essik eksik, az
5. menȋbila: menin - bilä benimle
6. eigirac: eygiräk daha iyi
7. ax: az az, ucuz (Lat. modicum)
8. axrac: azrak daha az, daha ucuz
9. ya̱mȃ congul bila: yaman köngül bilä kötülükle, kötü niyetle
10. eygirac: eygiräk daha iyi
11. yoc: yok yok, değil
12. emdi: emdi şimdi, artık
13. yoc exa: yok esä yok ise
14. heç nematage: heç nemä - tagı hiçbir şey
15. hạerchis ‹hergys›: herkiz, hergiz hiçbir zaman
16. artum vel cop: artum veya köp çok, çok fazla
17. bixin bila: bizin bilä bizimle
18. chayma: kayma hepsi, her şey, her
19. agbet vel magat: aḫbet ¹¹⁷ (?) ~ albet ¹¹⁸ veya magat kesinlikle, mutlaka (Far. albet) ¹¹⁷ Ar. ‘āḳıbet son, sonunda » CC aḫbet kesinlikle, mutlaka. ¹¹⁸ Ko. Wb. kelimeyi bu şekilde düzeltmiştir.
20. ghos ey bila: ḫoş ey ¹¹⁹ (~ ḫoşey) bilä onurlu, şerefli, namuslu, haysiyetli ¹¹⁹ Ko. Wb. sözlüğüne ḫoş-bile olarak almış ve ‘ey’ yazılan kelimeyi yok saymıştır. Bizce bu söz öbeği CC terkäy kelimesindeki gibi kuvvetlendirme eki (+Ay) almış Far. ḫoş ya da Far. ḫoş ve Tü. ey ( < DLT eḏ iyiye işaret eden herhangi bir şey) olarak incelenebilir. Ancak yazmada ayrı yazıldığı için ikinci olasılığı tercih ettik.
21. yaxirj: yaşırı gizli, saklı, gizlenmiş
22. artuc: artuk fazla
23. songra: songra sonra
24. acrȇ vel archum: akrın veya arkum ‣ arkun yavaş, sakin
25. embuorȗ: emburun (emborun) ilk başta, ilk defa

Sayfa: 32A

1. mayan: mayan başlıca, özellikle, bilhassa; asıl, asli, başlangıçta (Lat. principaliter)
2. ax: az az
3. ghaxa: ḫasa özellikle
4. yaoh: ya[v]oh yakın
5. yrah: ırah uzak
6. uçun: üçün -in yüzünden, -den dolayı
7. uçun: üçün için (Lat. pro)
8. uçun: üçün -den, içinden (Lat. per)
9. ascara vel tuyana: aşkara veya tuyana aleni, açıkça
10. toulu chele: tolu kılı dolu
11. toulu: tolu dolu
12. yamanrak: yamanrak daha kötü, beter
13. andan yamanrac: andan yamanrak ondan daha kötü, çok kötü
14. terchay: terkäy tez, çabuk, hızlı
15. artimac bila: artımak ‣ arıtmak bilä temiz, saf, arı olarak
16. boy bila: boy bilä şahsen, bizzat
17. bascha: başka başka, diğer
18. ne: ne ne
19. neza: neçä ne kadar, nice
20. chazȃ: kaçan ne zaman
21. neuzun: ne - üçün neden, niçin
22. aninucum: anın - üçüm ‣ anın - üçün onun için, o yüzden
23. yaane: yaanı yani
24. chayin: kayın kim
25. dan: dan - dan/ - den (daha), çok, pek çok, oladiğince (Lat. quam)
26. neçic: neçik ne şekilde, nasıl
27. chaysi: kaysı hangi(si), nasıl bir şey

Sayfa: 32B

1. artinda: artında arkasında
2. cogruluc bila: kogruluk ‣ togruluk bilä dosdoğru, dümdüz, iyi, doğru şekilde
3. ag: ag ağ
4. çourma vel çoura: çö[v]ürmä veya çövrä etrafında, çevresinde
5. ustun: üstün üstünde
6. saglic bila: saglık bilä mantıklı, sağlıklı
7. bascha: başka -sız, olmadan
8. salamarlic birla: salamarlık ‣ salamatlık birlä sağlıklı, sağlıkla
9. birga: birgä aynı zamanda, birlikte, beraber
10. cop: köp yeterli
11. egar: egär eğer, şayet
12. ustunda: üstündä üstte olan, üstte(ki)
13. tubinda vel astinda: tübindä veya astında alttaki
14. aninchibi: anın - kibi böyle, bu şekilde
15. neçic: neçik gibi, böyle
16. bassa vel ylla: bassa veya illa ve, ayrıca
17. aninbila: anın bilä onunla birlikte
18. yetar: yetär yeterli
19. yetmac bila: yetmäk bilä yeter miktarda
20. chexganip: kızganıp yetersiz, az, bol olmayan
21. eminlic bila: eminlik bilä kesin olan, emin olan
22. emdi: emdi hemen, şimdi
23. tec tec: tek tek sık sık, çoğunlukla (Lat. sepe)
24. yalguxol: yalguz - ol sadece o, yalnızca o
25. ocsasib: okşaşıb benzer, benzeyen

Sayfa: 33A

1. uxbila: us - bilä akılla, mantıkla, bilgelikle
2. jnçcalap: inçkäläp ince, narin
3. yaoh: ya - oh başka, başka türlü, diğer bir
4. andaoh: anda - oh o zaman
5. cheç: keç yavaş, geç
6. alayesa: alay - esä yine de, buna rağmen (Lat. tamen)
7. munza: munça o kadar
8. erta: ertä tam zamanında, doğru zamanda
9. senin bila: senin bilä seninle (birlikte)
10. alayoh: alay - oh öyle (bir), onun gibi
11. moninchibi vel falam: monın - kibi veya falam ‣ falan böyle, bunun gibi
12. cherti ̱lap: kertiläp gerçek, doğru
13. chayda: kayda nerede
14. chaydam: kaydam ‣ kaydan nereden
15. chescha: keşkä keşke
16. youaç: yovaç karşıda, öbür tarafta
17. ya: ya ya da
18. cop: köp çok
19. terclap: terkläp hızlı, hızla
20. ortu ‹vel jare›: ortu veya yarı karşısında

Sayfa: 33B

1. men: men ben
2. menḍạṇ ṉi ̱ṉ: mennin ‣ menin benim
3. manga: manga bana
4. menj: meni beni
5. medan: me[n]dän benden
6. bix: biz biz
7. bixḍạṃs̱i ̱g̱: bizig bizim
8. bixga: bizgä bize
9. bixin: bizin bizi
10. bixdam: bizdäm ‣ bizdän bizden
11. sen: sen sen
12. senḍạṇṉi ̱g̱: sennig ‣ senig senin
13. sanga: sanga sana
14. seni: seni seni
15. aysen: ay - sen hey sen
16. ‹sendæn›: sendän senden
17. six: siz siz
18. sixgạ̤ i ̱g̱̃: sizing sizin
19. sixga: sizgä size
20. sixnj: sizni sizi
21. ay six: ay siz hey siz
22. sixdam: sizdäm ‣ sizdän sizden

Sayfa: 34A

1. menim: menim benim
2. menimni: menimni benimkini
3. ol: ol o
4. aning: anıng onun
5. angar ‹vel aar›: angar veya aar ona
6. ani: anı onu
7. andan: andan ondan
8. anlar: anlar onlar
9. anlarnĩ: anlarnın onların
10. anlarga: anlarga onlara
11. anlarnj: anlarnı onları
12. anlardan: anlardan onlardan
13. bu: bu bu
14. munȋgi: munıngı ‣ munıng bunun
15. mungar: mungar buna
16. muni: munı bunu
17. mundan: mundan bundan
18. bular: bular bunlar
19. bular ning: bularnıng bunların
20. bularga: bularga bunlara
21. bularnj: bularnı bunları
22. bulardan: bulardan bunlardan
23. bixin: bizin bizim
24. bixdin: bizdin ‣ bizingni bizimkini
25. senin: senin senin
26. seningnj: seningni seninkini

Sayfa: 34B

1. anȋg: anıng onunki
2. aninginj: anıngını ‣ anıngnı onunkini
3. anlar ogh: anlar oḫ bizzat onların
4. anlarnj ogh: anlarnı oḫ bizzat onlarınkini
5. oxga: özgä diğer, bir diğer
6. oxgalar: özgälär diğerleri
7. at: at isim
8. atnj: atnı ismi
9. altlar: atlar isimler
10. atlarnj: atlarnı isimleri
11. lahab: lahab lakap
12. lahabra: lahabra ‣ lahabnı lakabı
13. lachlabar: laḫlabar ‣ laḫablar lakaplar
14. lahablarnj: lahablarnı lakapları
15. oulu: ulu ulu, büyük
16. oulunj: ulunı uluyu, büyüğü
17. oulular: ulular ulular, büyükler
18. oulularnj: ulularnı uluları, büyükleri
19. chiçi: kiçi küçük
20. chiçinj: kiçini küçüğü
21. chizilar: kiçilär küçükler
22. chizilarnj: kiçilärni küçükleri

Sayfa: 35A

1. yacsi vel eygir: yakşı veya eygir ‣ eygi iyi
2. yacsilar vel eygilar: yakşılar veya eygilär iyiler
3. yaman: yaman kötü
4. yamannj: yamannı kötüyü
5. yamanlar: yamanlar kötüler
6. tegma vel barza: tegmä veya barça hepsi, tamamı
7. tegmanj: tegmäni hepsini, tamamını
8. tegmȃlarnj: tegmänlärni ‣ tegmälärni hepsini, tamamını
9. yalgux: yalguz yalnız
10. yalguxnj: yalguznı yalnızı
11. yalguxlar: yalguzlar yalnızlar
12. yalguxlarnj: yalguzlarnı yalnızları
13. yalguxlardam: yalguzlardam ‣ yalguzlardan yalnızlardan
14. yungul: yüngül hafif
15. yungular: yüngül[l]är hafifler
16. ager: agır ağır
17. fallan: fallan böyle bir
18. chaysi: kaysı hangi, nasıl bir
19. oxga: özgä diğer
20. oxgalar: özgälär diğerleri

Sayfa: 35B

1. chiçi: kiçi küçük
2. chiçinj: kiçini küçüğü
3. tengri: tengri tanrı
4. marian chatun: maryan ‣ maryam ḫatun Meryem Ana
5. frista ẹl ̣ṭi ̣ṇg̣ạ: friştä melek, eltingä ~ eltincä (?)
6. peygambar: peygambar peygamber
7. ‹are algesli›: arı algışlı ~ alḫışlı aziz
8. ghaç: ḫaç haç
9. bapas: bapaz papaz
10. tøuræ: törä kanun
11. ysanmac vel o̷mæd: işänmäk veya ömäd umut, ümit
12. yari: yarı yardım
13. sadaga: sadaḫa sadaka
14. yarligamac: yarlıgamak merhamet, acıma, şefkat
15. baxlic: bazlık barış
16. tengri soumacligui: tengri sövmäkligi ‣ sövmäkliki tanrı sevgisi (Lat. caritas)
17. yaxuctȃ pesmȃ bolmac ‹vel jasuc uzun juoyc coturmeclic›: yazuktan peşman bolmak günahtan pişman olmak veya yazuk üçün yu[y]ık ~ yoyık kötürmeklik günah için [?] götürmek
18. ‹yasuc aytmac›: yazuk aytmak gühah çıkarmak
19. ỵ ṛạṛ ḅeṛ ṃ ̣ ạc ̣: irar bermäk ikrar etmek
20. tolamac ‹pr̄o yalbarmac›: tolamak ~ tölämäk ¹²⁰ kutsama, (günahlardan) arındırma, yalbarmak dua etmek ¹²⁰ Ko. Wb. bu kelimeyi tölemek okumuş ve ödemek anlamına gelen tölemek ile bir saymıştır.
21. olu cun: olu kün bayram günü, kutsal gün
22. uçmac: uçmak cennet
23. tamuc: tamuk cehennem
24. køk: kök gökyüzü
25. cuyas̷: kuyaş küneş (Lat. sol)
26. cuyas ay: ay ay
27. juldus: yulduz yıldız

Sayfa: 36A

1. hauwa vel salkon: hawa hava veya salkon rüzgar, cereyan
2. su: su su
3. yer: yer yer
4. ot: ot ateş
5. kan: kan kan
6. balcham: balkam balgam
7. ‹kursak›: kursak mide
8. sari: sarı safra
9. sauda: savda melankoli
10. ‹mane ærtæ.›: manı ärtä [çevirisi verilmemiştir]
11. gil: yıl (cıl?) yıl
12. ay: ay ay (zaman birimi)
13. cun: kün gün
14. ‹cȗn›: kün gün
15. chezä vel tun: keçä veya tün gece
16. sagat vel ocht: saḫat veya oḫt saat
17. nocta: nokta nokta, an (Lat. punctus)
18. ‹tun›: tün
19. tankerrtæ: tank - errtä ‣ tang - ertä sabah erkenden
20. as̸ octi ‹pma kun ertæ vel tng ærte›: aş oktı, kün ertä veya t[a]ng ärte öğlen (Lat. prima)
21. tus̸: tüş öğlen
22. echindu ‹chinde›: ekindü, kindä ¹²¹ ikindi ¹²¹ Bu kelimenin ön ses düşmesi ve ü » e ses değişmesiyle ET ekindü kelimesinden değiştiği kanaatindeyiz.
23. acsan: akşan ‣ akşam akşam
24. chezæ: keçä gece
25. buchȗ ‹bukun›: bukün ~ bukün, bukün ~ bükün ¹²² bugün ¹²² Krş. Kar. bugün, bügün bugün, Kzk. bügin bugün.
26. tunachȗ ‹tunekun›: tünäkün, tünekün dün
27. tangda ‹vel tanda›: tangda veya tanda sabah
28. biri ̱si kun ‹alio die›: birisi kün sabahtan sonra
29. ta?n saraunda: tan sara[v]unda fecir, tan kızıllığı
30. gjafta ‹vel jeti›: ḫafta (yafta) veya yeti hafta

Sayfa: 36B

1. tu sanbe: tu şanbe pazartesi
2. se sanbe: şe şanbe salı
3. çaar sanbe: çaar şanbe çarşamba
4. pansanbe: panşanbe perşembe
5. ayna: ayna cuma
6. sabat cun: şabat kün cumartesi
7. jesanbe: ye[k]şanbe pazar
8. ay: ay ay
9. aybasi: ay - başı ay başı
10. safar ay: safar ay ocak
11. sounz ay: sö[v]ünç ay şubat
12. ylias ay: ilyas ay ~ il[k] - yaz ay ¹²³ mart ¹²³ Ko. Wb.’in okuma önerisidir.
13. tob ay: töb ay ¹²⁴ nisan ¹²⁴ Ko. Wb. bu kelimeyi tobay ( < toba ay tövbe ayı) olarak okumuştur.
14. songusax ay: song - uşaş ay (?) ~ songu - yaz ay ¹²⁵ mayıs ¹²⁵ Ko. Wb.’in okuma önerisidir.
15. cux ay: küz ay haziran
16. orta cux ay: orta küz ay temmuz
17. sonchitx ay: son - kitz ‣ son - küz ay ağustos
18. ches ay: kış ay eylül
19. orta ches ay: orta kış ay ekim
20. curbȃ barȃ ay: kurban ba[y]ram (?) ay kasım
21. asuc ay: äşük ¹²⁶ ay aralık ¹²⁶ Ko. Wb. bu kelimeyi azuq (ay) olarak okumuştur.
22. cormac: körmäk görme (yetisi)
23. esitmac: eşitmäk işitme (duyusu)
24. tatmac: tatmak tatma (duyusu)
25. yylamac: yılamak ~ ıylamak ¹²⁷ koklama (duyusu) ¹²⁷ Daha önce de belirttiğimiz gibi, Ko. Wb. bu kelimeyi ıylamak olarak okumaktadır.
26. tutmac: tutmak dokunmak

Sayfa: 37A

1. gilar sani: yıl[l]ar sanı tarih
2. cun tousin: kün to[v]usın ‣ kün to[v]usı doğu
3. cun batisi: kün batısı batı
4. ouad: wad vade, zaman, süre
5. ayas: ayaz açık hava
6. yaregh: yarıḫ havanın açıklığı, aydınlık
7. bulud: bulud bulut
8. yamgurlu haua: yamgurlu hava yağmurlu hava
9. carangu: karangu karanlık
10. bulutlar: bulutlar bulutlar
11. yangur: yangur ¹²⁸ (‣ yamgur) yağmur ¹²⁸ Krş. KMT cangur yağmur.
12. char: kar kar
13. touman: tuman sis
14. çig: çig ~ çig ‣ çik ¹²⁹ çiğ (Lat. prina) ¹²⁹ Ko. Wb. bu kelimeyi çıq, EDPT çig okuyor.
15. çig: çıḫ ~ çıg ‣ çık ¹³⁰ çiy, şebnem (Lat. rosata) ¹³⁰ Krş. KĐ ve BM çıḳ nem : KĐ çik çiğ (çik et çiğ et), BV ve TA çig çiğ. Ayrıca KMT çık çiğ, şebnem.
16. yel: yel yel, rüzgar
17. charangu: karangu karanlık
18. yaret haua: yarıt (‣ yarık ?) hava aydınlık, açık hava
19. yay: yay yaz
20. ches: kış kış
21. gift: cift çift
22. tac: täk (?) eşit olmayan, farklı, ayrı, tek
23. tux: tuş ¹³¹ eşit, denk ¹³¹ Ko. Wb. bu kelimeyi tüz okumuştur.
24. burmix: burmış burulmuş
25. birchat: bir - kat tek kat ^{132 132} Lat. distortus burulmuş anlamı yanlış verilmiştir. Gerçek anlam sinplestir.
26. ecchi chat: ekki kat [fazladan yazılmıştır]

Sayfa: 37B

1. ecchi chat: ekki kat iki katlı
2. tegirma: tegirmä yuvarlak
3. torchul: tör[t]kül dörtgen
4. butun: bütün bütün
5. sinuc: sınuk kırık
6. burungi: burungı ~ burunḫı ilk
7. echinzi: ekinçi ikinci
8. togru vel conu: togru veya könü düz, doğru, dik
9. tatli: tatlı tatlı
10. açi: açı acı (Lat. acer)
11. açi: açı acı (Lat. amarus)
12. ehsi: ehşi ekşi
13. ykti: ikti evcil, domestik; sabırlı, sakin
14. cheyc: ke[y]ik yabani, vahşi hayvan
15. algesli vel barahat: algışlı ~ alḫışlı veya barahat kutsanmış, kutsal
16. chargesli: kargışlı kargışlanmış, kötülenmiş, lanetli
17. seyrac: seyräk seyrek, nadir
18. sech: sık sık
19. tuclu: tüklü tüylü
20. tucsus vel yulumis: tüksüz veya yülümiş tüysüz
21. gham: ḫam ham, pişmemiş olan
22. bisi: bişi pişmiş
23. gham: ḫam olgun olmayan, olmamış
24. çiyg: çiyg ~ çiig ¹³³ çiğ, pişmemiş olan, olgun olmayan ¹³³ Krş. KMT çiy çiğ, pişmemiş.
25. bisi: bişi pişmiş
26. jalannaz: yalannaç ¹³⁴ çıplak ¹³⁴ Krş. KMT calangaç yoksul, fakir, çıplak.
27. chebelmis: kebelmiş giyinmiş
28. sismis: şişmiş şişmiş, şişik

Sayfa: 38A

1. sisic chetchȃ: şişik ketkän şişliği inmiş
2. tatigli: tatıḫlı lezzetli
3. tux: tüz düz
4. tarima: tarıma düz olmayan, engebeli
5. burusmis: buruşmuş kırışık, buruşuk
6. coturulmis: kötürülmiş havaya kaldırılmış
7. emdurmis: emdürmiş ¹³⁵ indirilmiş ¹³⁵ Ko. Wb. bu kelimeyi endürmiş olarak düzeltmiştir ancak doğru biçim emdürmiş olmalıdır. Krş. KĐ emder-, emderil-; ĐH emit-, emdir-.
8. ticma: tikmä dikiş dikme
9. yarilgam: yarılgam ‣ yarılgan yarılmış
10. ocsas ‹vel usasi›: okşaş veya uşaşı benzer
11. tutsac ‹vel ticnah›: tutsak veya tıknah tutsak, rehin (Lat. pignus)
12. astelan vel rebe: astılan veya rebe faizcilik, tefecilik
13. butȗ ulus: bütün ülüş bütün pay, bütün parça (Lat. pars integra)
14. yarem: yarım yarım
15. uzunzi ulus: üçünçi ülüş üçüncü pay, parça
16. tortuzi ulus: törtü[n]çi ülüş dördüncü pay, parça
17. ghalgan: ḫalgan arta kalan
18. artchan vel artuc: artḫan veya artuk artan, fazla, gereksiz
19. eygilic: eygilik iyilik
20. eh chorc: körk güzellik
21. uxunluc: uzunluk uzunluk
22. uxȗ olça: uzun ölçä uzunluk ölçüsü
23. ager: agır ağırlık
24. saglic: saglık sağlık, akıl sağlığı
25. ululuc: ululuk büyüklük
26. chenglic: kenglik genişlik

Sayfa: 38B

1. agermac vel sacsixlic: agırmak ‣ agrımak veya saksızlık zayıflık, takatsizlik
2. olum: ölüm ölüm
3. tirilmac vel yas: tirilmäk veya yaş yaşam, yaşamak
4. aghlic: aḫlık beyazlık, beyaz olma durumu
5. yeijtlic: yeyitlik gençlik, delikanlılık
6. yassilic: yassılık yassılık
7. tatmac vel tatig: tatmak veya tatıḫ tat, lezzet
8. nema: nemä şey
9. yamȃlic: yamanlık kötülük
10. corcsixlic: körksizlik çirkinlik
11. cheschalic: kıskalık kısalık
12. çurumac: çürümäk çürümek
13. charimac: karımak yaşlanmak
14. chararmac: kararmak kararmak
15. oosamac: ooşamak ¹³⁶ benzerlik ¹³⁶ Krş. KMT oşa- ~ uşa- benzemek.
16. yacsi vel eygi: yakşı veya eygi iyi
17. yaman: yaman kötü
18. chorclu: körklü şirin, güzel
19. chorxux: kör[k]süz çirkin
20. uxȗ: uzun uzun
21. chescha: kıska kısa
22. xagsix: saḫsız güçsüz, zayıf
23. jymis vel sassimis: yımış ~ ıymış ¹³⁷ veya sassımış çürük, çürümüş ¹³⁷ CC yı-mış < *yıy- < *yıyı- < ET yıd+ı- veya CC ıy-mış < *ıyı- < *yıyı- < ET yıd+ı-.
24. ygit: igit genç
25. abuscha vel chart: abuşka veya kart yaşlı
26. yas: yaş taze, ıslak

Sayfa: 39A

1. churu: kuru kuru
2. us: us ıslak, yaş
3. arri: arrı arı, temiz
4. yangi: yangı yeni
5. eshi eschi: (eshi) eski eski
6. semix: semiz semiz, yağlı
7. areg: arıḫ zayıf, yağsız
8. baxet/c vel yogan: bazık ¹³⁸ veya yogan şişman, kalın, kaba ¹³⁸ Krş. Kar. bazıḫ kalın, yağlı, şişman.
9. inçcha: inçkä ince
10. ager: agır ağır
11. yungul: yüngül hafif
12. ong: ong sağ
13. sol: sol sol
14. terc vel tex: terk veya tez hızlı
15. kagal: kaḫal yavaş
16. chati: katı katı, sert
17. ymisac: ımışak ¹³⁹ yumuşak ¹³⁹ Ko. Wb. yazılışı yimsac olarak düzelterek kelimeyi yımşak okuyor.
18. yssi: issi sıcak
19. saogh: sa[v]oḫ soğuk
20. chos: ḫoş hoş, pahalı, değerli
21. uçux: uçuz ucuz, değersiz
22. bulgamis: bulgamış bulanık
23. yaregh: yarıḫ berrak, bulanık olmayan
24. tiri: tiri diri, yaşayan
25. olu: ölü ölü
26. balgamis: balgamış ‣ baglamış bağlı
27. sesmis: şeşmiş çözülmüş, serbest bırakılmış

Sayfa: 39B

1. jaghan: caḫan cihan, dünya
2. tengis: tengiz deniz
3. tag: tag dağ
4. oba: oba ova
5. enis: eniş vadi, falez
6. çugur: çuḫur ¹⁴⁰ çukur ¹⁴⁰ Ko. Wb. bu kelimeyi çugur olarak okuyor. Krş. Kar. cuhur çukur.
7. balçuc: balçuk balçık
8. yol: yol yol, patika
9. yol: yol yol
10. tas: taş taş
11. tos: toz toz
12. toprac: toprak toprak
13. terac: teräk ağaç
14. giemis: yemiş (cemiş?) meyve
15. ot: ot ot, şifalı ot, yabani ot
16. otalamac: otalamak otlak, mera
17. orlas: örläş tepe, tümsek, yükseklik
18. enis: eniş alçak arazi, çukurda kalan yer
19. el: el il, eyalet, vilayet, taşra
20. teyra: teyrä çevre, dolay
21. yer: yer yer, mevki, bölge
22. saar vel chent: şaar veya kent şehir, kent
23. kalaa: kalaa kale
24. gala: ḫala (gala?) köy
25. saray: saray saray
26. eu: ev ev
27. chebit vel tugȃ: kebit veya tugan ‣ tukan dükkan
28. chonaclic: konaklık yatak odası, misafir odası

Sayfa: 40A

1. tub: tüb dip, temel, kök
2. chopru: köprü köprü
3. chuyu: kuyu kuyu
4. orman: orman orman
5. agaç: agaç odun, tahta, ağaç
6. bacça: bakça bahçe, çiçek bahçesi (Far. bacča, Lat. iardinus)
7. bacça: bakça bağ, bostan (Far. bag ul borla → bustȃ, Lat. [h]ortus)
8. bag vel borla: bag bağ veya borla üzüm bağı
9. saban: saban saban
10. yax: yaz çayır, çimen, otlak
11. makala: makala sokak
12. maydan: maydan meydan
13. yol: yol yolculuk ? (Lat. carubius)
14. alaçuc: alaçuk kulübe
15. chugira: ḫucra dolap
16. çirac: çırak mum
17. çager sira bor: çagır ~ çaḫır, şıra, bor şarap
18. çachuç: çakuç çeküç
19. otluc: otluk çakmak
20. chou: kov kav, fitil, fünye
21. chibrit: kibrit kibrit

Sayfa: 40B

1. saraf: saraf banker
2. taraxu: tarazu terazi
3. taslar: taşlar ağırlık parçaları
4. bitic vel taftar: bitik veya taftar depo kaydı
5. duat: du[v]at mürekkep kabı
6. kalȃ: kalam kalem
7. sanar tacta: sanar takta tahta, masa, hesap tahtası
8. choux: kö[v]üz halı
9. nagt vel acça: nagt ‣ nakt veya akça para, sermaye
10. bacsi vel biticçi: bakşı veya bitikçi yazıcı, bakşı
11. borçlurlar: borçlurlar ‣ borçlular borçlular
12. taftar: taftar hesap defteri
13. chara: kara mürekkep
14. mahac: mahak ¹⁴¹ mihenk taşı (Lat. lapis auri) ¹⁴¹ Ar. meḥekk kelimesinden gelmektedir.
15. bitic: bitik yazı
16. chageth: kagıt kağıt
17. atar: atar aktar
18. çomlac: çömläk yemek tenceresi
19. sahar: şahar ‣ şakar şeker
20. bal: bal bal
21. burç: burç biber

Sayfa: 41A

1. gingibil: cincibil zencefil
2. darçini: darçını darçın
3. gul darçinj: gul darçını gül tarçını
4. nil: nil çivit
5. condroc: kondrok buhur
6. garanful: garanful karanfil
7. rangi lac: rang-ı lak lastik cila, vernik (?)
8. sachex: sakız sakız
9. chear sanba: ḫı[y]ar şanba ¹⁴² Hint hıyarı, hıyarşembe (Far. chear y sȃnbar) ¹⁴² Ko. Wb. bu kelimeyi χeyar şanba[r] okumuş ve Kassia olarak anlamlandırmıştır ancak krş. Kar. ḫıyar salatalık, hıyar. Aynı anlama gelen TT hıyarşembe kelimesinin de sonundaki [r] düşmüştür.
10. fil tisi: fil tişi fildişi
11. bachan: bakam ~ baḫam bakkam ağacı, kızılağaç
12. balaux: bala[v]uz bal mumu
13. açitas: açı - taş şap
14. magugh: maḫuḫ ‣ mamuḫ pamuk
15. sirichisch vel tar[..]: şir-i-ḫişk ‣ şir-i-ḫişt ¹⁴³ veya tar[…] kuvvet macunu ¹⁴³ Bkz. (30), BODROGLIGETI, 196.
16. tutia: tuti[y]a çinkosülfat
17. xernec: zırnık sarızırnık
18. sonbul: sonbul hint sümbülü
19. chababa: kababa kebabe
20. chababa: kababa kebabe
21. rauand ‹dne›: ravand ravent

Sayfa: 41B

1. canfor: kanfor kafur
2. vacsis: vaksıs kırmız böceği (boyası), koşnil
3. magmuda: maḫmuda mahmude (otu)
4. ypar: ıpar misk
5. zafran: zafran safran
6. oglanlar: oglanlar uşaklar, hizmetçiler
7. otlar: otlar (şifalı) ot
8. maaiun lar: maacunlar ağda, macun
9. otlar vel daru: otlar veya daru ilaç
10. touguç: tövgüç havan ve havan tokmağı
11. touguç vel cheli: tövgüç veya keli havan tokmağı
12. elac: eläk süzgeç, elek
13. chuburcuç: kuburkuç kutu
14. chapuç: kapuç kese, torba
15. gulaf suj: gulaf su[v]ı gül suyu
16. sabur: sabur aloe
17. chonasuj: könä su[v]ı cıva
18. charabar: karabar kehribar
19. çiurȗba: çurunba acı marul, hindiba (Far. çiurȗba)
20. çaman: çaman kimyon, çemen

Sayfa: 42A

1. xingft: zingft ‣ zinc[e]fr zincifre
2. mariȃd: marcand kırmızı koral, mercan
3. chitira: kitirä zamk ağacı
4. choligiȃ: ḫolıcan havlıcan
5. ambar: ambar cistus, laden zamkı
6. ymsiri: imsiri bitüm (?)
7. yag: yag zeytin yağı
8. gulaf yage: gulaf yagı gül yağı
9. chox yagi: koz yagı fındık yağı
10. samala: samala zift
11. buyu (buya?): buya meyan (kökü)
12. chulaf: kulaf gül
13. uxurmurs: üzürmürs ‣ üzürmür Mür ağacı
14. turbuc: turbuk ‣ turbut turp
15. xangar: zangar ~ zancar zencar, bakır yeşili
16. ot: ot merhem (Lat. unguentum)
17. chouruc: kövrük kükürt

Sayfa: 42B

1. altunçi vel temirzi: altunçı veya temirçi kuyumcu, demirci, nalbant
2. ors: örs örs
3. çacuç: çakuç çekiç
4. cheschaç: kıskaç kıskaç, pens, kerpeten
5. egau: egäv eğe
6. chescaz: kıskaç kerpeten
7. temir: temir demir
8. cumis: kümiş gümüş
9. altȗ: altun altın
10. bager: baḫır bakır
11. kalay vel accorgasȋ: kalay veya akkorgaşın kalay
12. corgasin: korgaşın kurşun
13. yes: yez pirinç
14. biçac: biçäk küçük bıçak
15. masa: maşa maşa
16. chura: kura eritme ocağı
17. curuc: kürük körük
18. comur: kömür kömür
19. tegana: tegänä ¹⁴⁴ ~ tıḫana ¹⁴⁵ tekne ¹⁴⁴ Krş. KMT tegene tekne, yalak. ¹⁴⁵ Krş. Kar. tıḫan hamur teknesi
20. coyan: koyan tavşan
21. ygina tonçi: tonçı kürkçü
22. ygina: iginä ~ iynä iğne
23. buçchi: buçkı bıçkı, makas
24. oymac: oymak yüksük
25. yp: ip iplik
26. eltiri: eltiri koyun postu
27. tulchu: tülkü tilki

Sayfa: 43A

1. tein: te[y]in sincap
2. caratȇ: karate[y]in gri/siyah sincap
3. chis: kiş samur
4. sausar: savsar ¹⁴⁶ ~ savsar ‣ sansar zerdeva, sansar ¹⁴⁶ Krş. KMT suvsar ağaç sansarı, vizon.
5. dela: delä Martes foina, bir tür gelincik ya da sansar
6. silausȗ: silävsün ¹⁴⁷ vaşak ¹⁴⁷ Krş. KMT sülevsün vaşak.
7. charsac: karsak korsak tilkisi, step ya da bozkır tilkisi, Vulpes corsac
8. charachusan: kara - küzän kokarca
9. eric: erik tabak, sepi
10. palang: palang leopar
11. teĩ ton: teri ton kürk, kürklü giysi
12. derxi: derzi terzi
13. çacmȃ: çakman ‣ çäkmän yünlü kumaş
14. bizchi vel chopti: bıçkı veya koptı ¹⁴⁸ makas ¹⁴⁸ Krş. CCG tolmaç < T tılmaç.
15. chaĩ vel arsun: karı veya arşun arşın
16. mondobaĩ vel lazate: mondobari veya lazate bir tür çizgili kumaş
17. veles: veles pamuklu bez
18. tosiac: töşäk töşek
19. yourgan: yo[v]urgan yorgan

Sayfa: 43B

1. eticçi: etikçi ayakkabıcı
2. kalip: kalıp kalıp
3. bix: biz bez
4. biçac eticçi: biçäk etikçi ‣ etikçi biçäk küçük ayakkabıcı bıçağı
5. tabȃ: taban taban
6. suruc: sürük ince, yumuşak deri
7. sastian: sastı[y]an ‣ sahtı[y]an sahtiyan, cilalı keçi derisi
8. choy suruchi: koy sürüki koyun derisi
9. etic: etik ayakkabı, çizme
10. basmac: başmak ayakkabı
11. etic baxi: etik başı ayakkabı başı, ucu
12. cherchi: kerki küçük balta
13. balta: balta balta
14. burau: burav matkap, delici
15. biçchi: bıçkı ¹⁴⁹ testere ¹⁴⁹ Ko. Wb. bu kelimeyi kıptı okumuştur.
16. uxun ip: uzun ip ip
17. uturgu: ütürgü kalem, keski
18. çachuç: çakuç çekiç
19. pargal: pargal pergel
20. uscu: üşkü marangoz rendesi
21. tocmac: tokmak tokmak
22. schinia: skincä kalem keski
23. yulunguç sachal yuzi: sakal yü[lü]çi berber
24. yulunguz: yülüngüç ustura
25. chuxgu: küzgü ayna
26. tas: tas berber tası
27. sungulza: süngülçä neşter

Sayfa: 44A

1. bilau: biläv bileği
2. ot vel malahan: ot veya malahan ‣ malaham merhem (Far. malham)
3. cliç ostasi: k[ı]lıç ostası kılıç yapan demirci
4. eyarçi: eyärçi saraç, eyer yapan kimse
5. yugȃçi: yügänçi gem yapan kişi
6. otaçi: otaçı hekim
7. otaçi: otaçı hekim
8. ghocumçi: ḫokumçı avukat
9. sicric: sıkrık kurye, ulak
10. yalçi: yalçı düğme döken kimse, düğme oyan kimse
11. çarçi: çarçi ‣ çärçi çerçi
12. astlançi: astlançı tefeci
13. talal vel miançi: talal veya mi[y]ançı simsar, tefeci
14. borçi: bör[k]çi börk veya şapka yapan kimse
15. borc: börk börk, şapka
16. casap: kasap kasap
17. biçacçi: biçäkçi (küçük) bıçak yapan kimse
18. siraz: şıraç[ı] şarap satan kimse, şarap satıcısı

Sayfa: 44B

1. diua ostasi: dıva[r] ostası duvarcı, duvar yapan kimse
2. chasma: kazma (evin temelleri için yapılan) kazı işi
3. tas: taş taş
4. chirac: kiräç kireç
5. nacs lagan: nakşlagan nakkaş
6. chalan: kalan ‣ kalam fırça
7. rang: rang renk
8. yelin: yelin ‣ yelim ¹⁵⁰ tutkal ¹⁵⁰ Krş. KMT celim tutkal, zamk.
9. baglagan: baglagan bağlayan ^{151 151} Burada ‘malları bağlayıp paketleyen kimse’ kast ediliyor olmalı.
10. çualdus vel ygina: çu[v]alduz veya iginä ~ iynä çuvaldız, büyük iğne
11. yogun ip: yogun ip kalın, kaba iplik
12. yp: ip kordon, sicim, tel
13. tang vel yuc: tang veya yük denk, balya
14. saadat: saadat küçük değnek, çubuk; alet edavat (Lat. stecha, Far. saadat)
15. chendir: kendir kendir, kenevir
16. etmaçi: etmä[k]çi fırıncı, ekmek yapan kimse
17. peç: peç fırın, ocak
18. churac: küräk kürek, fırıncı küreği
19. siburtchi: sibürtki süpürge
20. agaçlar: agaçlar odun
21. chamir: ḫamır hamur (Lat. pasta)
22. etmac: etmäk ekmek
23. chirda: kirdä turta
24. chirda: kirdä pasta
25. ehar: ehär ‣ ekär (?) bitki
26. urluc: urluk tohum
27. tub: tüb kök

Sayfa: 45A

1. terak: teräk ağaç
2. chamal: ḫamal hamal
3. chulucçi: kul[l]ukçı hizmetçi, uşak
4. yyacçi: yakçı yay yapan kimse
5. oghçi: oḫçı ok yapan kimse (Lat. frexeterius)
6. çigrigzi: çıḫrıḫçı ağaç tornacısı
7. bacçazi: bakçaçı bahçıvan
8. julaghac: yulaḫak dokumacı (Lat. tesitor)
9. yrçi: ırçı şarkıcı
10. cobuxçi: kobuzçı çalgıcı
11. oinçil mascara: o[y]ınçıl maskara şaklaban
12. taf: taf tef, tanbur
13. suruna: suruna çoban kavalı (Far. surna)
14. nakara: nakara kastanyet, köçek zili (Far. nachara)
15. tamasa: tamaşa temaşa, oyun, seyir, gösteri
16. culmac: külmäk kahkaha, şaka, alay
17. eliclamac: eliklämäk alay, şaka, istihza
18. tamasa: tamaşa eğlence, cümbüş
19. burgular: burgular trompet, borazan
20. burguça: burguça küçük trompet, borazan
21. ersac vel mur[..]: ersäk veya mur[dar?] fahişe
22. chaltac: kaltak pezevenk (kadın), kadın satan kadın
23. charabat: karabat randevu evi, genelev
24. bitic ostasi: bitik ostası okul hocası
25. osta vel chitab: osta usta, hoca veya kitab ‣ katib hoca
26. olturguçlar: olturguçlar koltuk, bank
27. oglanlar: oglanlar uşaklar (Lat. pueri)

Sayfa: 45B

1. pesa: peşä el işi, zanaat
2. is: iş iş, eser
3. cuç: küç emek, iş, amel
4. islamac: işlämäk çalışmak
5. can: kan kağan, hakan, han
6. soltan: soltan kral
7. soltan: soltan sultan
8. beg: beg prens, bey
9. bey: bey soylu kimse (Lat. baron, Far. amir)
10. çeĩbasi: çeribaşı komutan, kumandan
11. elzi: elçi elçi
12. yarguzi: yarguçı başkan, vali, yüksek yetkili memur
13. seriat: şeriat yargıç, hakim, kadı (Far. chadi)
14. bogaul: boga[v]ul mübaşir (Far. tataul)
15. atlu chisi: atlu kişi süvari
16. bey vel coia: bey veya koca ev sahibi, efendi
17. tagz: tacç ‣ taç taç
18. orda: orda belediye binası, senato binası (Far. ordu)
19. can catonj: kan katonı imparatoriçe
20. soltȃ catonj: soltan katonı kraliçe, sultanın eşi
21. eudagi epçi: evdägi epçi hizmetçi kadın
22. eudagi chex: evdägi kız hizmetçi kadın
23. carauas vel cȗ: karavaş veya kuma hizmetçi kadın, köle
24. telmaç: tılmaç tercüman (Far. talamaçi)

Sayfa: 46A

1. baxargan: bazargan tüccar, bezirgan
2. baxar: bazar pazar
3. satugh: satuḫ ticaret, alışveriş, piyasa
4. aliçi: alıçı alıcı
5. satugzi: satuḫçı satıcı
6. mianzi: mi[y]ançı aracı, komisyoncu, simsar
7. behet: behet peşinat, kapora
8. tolamac: tölämäk ödeme
9. ouada: wada vade, mühlet (Far. aouada)
10. nagt: nagt ‣ nakt madeni para, sikke
11. saga: saḫa ‣ baḫa değer, fiyat (Far. bagha)
12. chendir: kendir kendir, kenevir
13. çux: çuz pul, sim, incik boncuk (Far. chep)
14. sagri: sagrı deri, kösele (Lat. corium, Far. sagri)
15. sinduc: sınduk kutu, sandık, dolap (Far. sanduk)
16. ugu: ügü uhu, baykuş
17. ugu yungi: ügü yungı baykuş tüyü
18. yex tactasi: yez taktası pirinç levha
19. yung: yung yün
20. usculi: üsküli keten
21. fanar: fanar fener
22. chox: koz fındık
23. nac: nak bir tür altın brokar
24. nasiç: nasıç (nasiç?) incili altın brokar
25. baluc: baluk balık
26. yung: yung (kuş) tüyü

Sayfa: 46B

1. brinç: b[i]rinç pirinç
2. ypac: ipäk ipek
3. last: last ham ipek
4. frangi suf: frangi suf Avrupa koyun yünü (Far. suf franchi)
5. yscarlat: ıskarlat kırmızıya yakın renk
6. ters: ters ¹⁵² bir çeşit bez ¹⁵² Krş. Kzk. tires.
7. chouruc: kövrük kükürt
8. yionbȃ chetȃ: conban ketän[i] Champagne’den gelen keten
9. russi chetan: russi ketän Rus keteni
10. alamani chetanj: alamanı ketäni Alman keteni
11. orlens chetan: orlens ketän Orléans’tan gelen keten sasdachesi (Far. sansda chesi) dras.ches (Far. dras chesi)
12. lonbardi chetanj: lonbardi ketäni Lombardy keteni
13. astexan chetanj: astezan ketäni Asti keteni
14. ostume chetanj: ostume ‣ ostune ketäni Estonya keteni
15. catifa: katifa kadife
16. ranglar: ranglar renkler
17. bang: bang ‣ rang renk
18. ac: ak ak
19. chara: kara kara
20. chexel: kızıl kızıl
21. cremixi: krımızı bir ton kırmızı (Lat. ve Far. cremixi)
22. bachami: bakami ~ baḫami bir ton kırmızı
23. coc: kök mavi
24. saĩ: sarı sarı

Sayfa: 47A

1. yaxil: yaşıl yeşil
2. boxag: bozaḫ gri
3. ipchin: ipkin mor
4. narangi: naranci turuncu
5. al: al açık kırmızı
6. bergonia katanj: bergonya kätäni Begonya keteni
7. bgamasce ketanj: b[er]gamaske ketäni Bergamaske keteni
8. aracli: araklı bir tür keten
9. chetan can: ketän kan ‣ kan ketän[i] imperyal keten, imparatorluk keteni
10. yacut: yakut yakut, rübi
11. llal: lal Badahşan’dan gelen yakut
12. chabut yapcut: kabut yapkut safir
13. smurut: zmurut ‣ zumrut zümrüt
14. yalmas: yalmas elmas
15. beiuda: becuda grena
16. peroxa: pıroza firuze, turkuvaz
17. laal: laal değerli taş
18. bolor: bolor kristal
19. ingçu: ingçü inci
20. giltrin: yıltrın (cıltrın?) cam

Sayfa: 47B

1. asan vel chisi: azan ‣ azam veya kişi insan
2. epzi: epçi kadın, eş
3. erca vel er: erkä[k] veya er erkek
4. tusi: tişi dişi
5. bogum ‹vel buun›: bogum veya bu[v]un ¹⁵³ uzuv, organ; boğum, eklem ¹⁵³ krş. BV, ĐH, ĐM, ĐN, KFT, MG, TA, TZ boġun mafsal, boğum
6. bas: baş baş, kafa
7. elat: elat özsu
8. xaç: saç saç, sakal
9. teba: tebä saç (Lat. crinis), saç bandı (Far. muiband)
10. alni ‹vel magley›: alnı alın veya magley (maglıy?) alın
11. cas: kaş kaş
12. chirpich: kirpik kirpik
13. chulag: kulaḫ kulak
14. chox: köz göz
15. chox yaruhi: köz yaruhı göz ışığı, fer
16. buen: burun burun
17. ernin: ernin burun deliği
18. yangac: yangak yanak
19. yaagh: yaaḫ yanak
20. agx: ag[ı]z ağız
21. toodac: toodak dudak
22. erni: erni diş eti
23. tis: tiş diş
24. til: til dil
25. meng: meng ben, et beni
26. ‹erlic natura›: erlik doğa, karakter, huy, tabiat (Lat. natura)
27. ‹carmadim ich taste›: karmadım elimle dokundum, elimle yokladım
28. yaac: yaak çene
29. ‹meretrix charabat›: karabat fahişe

Sayfa: 48A

1. bogax vel tamac: bogaz veya tamak boğaz
2. bsagac: saḫak ~ sagak çene altı (Lat. mentum)
3. boyn: bo[y]ın boyun, gerdan
4. archa: arka ~ arḫa sırt, sırtın üst tarafı
5. tos: töş sine, göğüs, döş
6. emzac: emçäk meme ucu
7. tos: töş döş (Lat. forcella)
8. chindic: kindik göbek
9. caren: karın batın, mide
10. boy: boy beden, vücut, gövde
11. cursac: kursak mide
12. congul: köngül kalp, gönül
13. gigar: cigär (kara)ciğer
14. gigar band: cigar band akciğer (Lat. pulmoneus)
15. yçag vel suzug: içäg ‣ içäk veya suçuḫ bağırsak
16. teri: teri deri
17. sic ‹trienir stet pitte›: sik erkeklik organı, penis
18. taxac: taşak testis
19. amu: amu kadın cinsellik organı
20. ‹koti der ars›: köti kaba et, kıç
21. chol: kol kol
22. ‹koymiç der arsbeyn›: koymıç ¹⁵⁴ kuyruk sokumu ¹⁵⁴ Krş. KMT kuymuç leğen kemiği, kuyruk sokumu.
23. tamar: tamar damar
24. can: kan kan
25. souac: söväk kemik
26. et: et et
27. ouç: o[v]uç yumruk
28. el vel chol: el veya kol el

Sayfa: 48B

1. aya: aya aya, avuç içi
2. barmac: barmak parmak
3. buug: bu[v]uḫ eklem
4. singir: singir sinir
5. termac: tırmak ‣ tırnak tırnak
6. nafas: nafas nefes
7. bel: bel böbrek (Lat. renis)
8. chaburcha: kaburka kaburga
9. cursac: kursak mesane, sidiktorbası
10. sidic: sidik sidik
11. bogh: boḫ dışkı
12. buth: but uyluk, baldır
13. tixgi: tizgi diz
14. chonç: konç baldır
15. çigmac: çıḫmak ağım, ayaküstü
16. ayach: ayak ~ ayaḫ ayak
17. ayag uxi: ayaḫ üzi ağım
18. barmac sounçac: so[v]unçak topuk
19. taban barmac: barmak ayak parmağı
20. taban: taban ayak tabanı
21. tin: tin ruh
22. meyx vel çiray: me[y]iz veya çiray surat
23. sachal: sakal sakal
24. yas: yaş göz yaşı
25. ter: ter ter
26. naffas: naffas soluk, nefes
27. boy: boy kişi, zat

Sayfa: 49A

1. atta: atta baba
2. anna: anna anne
3. er: er koca, erkek eş
4. epzi vel çinay: ¹⁵⁵ epçi veya çinäy (çınay?) karı, kadın eş ¹⁵⁵ Bu kelime, yazmada oldukça siliktir.
5. ogul: ogul erkek evlat
6. chex: kız kız evlat
7. charandas: karandaş erkek kardeş
8. chez charandas: kız karandaş kız kardeş
9. ullu acta: ullu akta ‣ ullu atta büyük baba
10. chain: ka[y]ın kayınpeder, kaynata
11. chuyegu: küyegü damat
12. abaga: abaga dayı
13. ynj: ini yeğen, torun
14. egazi: egäçi hala
15. tagay: tagay amca çocuğu, kuzen
16. yexna: yeznä dayı (Lat. cognatus)
17. oynas vel chuni: oynaş veya küni sevgili, metres
18. ortac vel noga: ortak veya nögä[r] ‣ nökä[r] yoldaş
19. consi: konşı komşu
20. csim: k[ı]sım ~ k[i]şim ~ k[i]sim ¹⁵⁶ (?) kaynana, kayınvalide ¹⁵⁶Ko. Wb. bu kelimeyi csim ‣ esim: eşim okumuş, -m’yi 1. t. şahıs iyelik eki sayarak Uygurca ėşi ~ işi hanım, hanımefendi ile bir ve aynı saymıştır. Kisim okuması için krş. ET kis ~ kisi eş, zevce.
21. tuchal: tükäl tam, eksiksiz
22. yacsi vel eygi: yakşı veya eygi iyi, güzel
23. barlu chisi vel ba: barlu kişi veya ba[y] zengin, varlıklı
24. ustlu vel achel: ustlu veya akıl ( < Ar. ‘āḳil) akıllı
25. chorclu: körklü güzel
26. ghalal ogul: ḫalal ogul yasal evlat
27. conu: könü yasal, yasaya uygun

Sayfa: 49B

1. oxdan: özdän ¹⁵⁷ soylu, asil; ünlü, meşhur, tanınmış ¹⁵⁷ Krş. KMT özden hür, asil.
2. erdamli: erdämli erdemli
3. naamatlu: naamatlu merhametli, iyi yürekli, lütufkar
4. chuçlu: küçlü güçlü, kuvvetli
5. tocma: tökmä ¹⁵⁸ (tokma?) hünerli, becerikli (Far. honarmand) ¹⁵⁸ Bu kelime, ET tümge tek gayesi olan, azimli; ahmak, budala kelimesinden göçüşmeyle meydana gelmiş olabilir: CC tökmä < *tügme < ET tümge.
6. jomard: comard cömert
7. asuch: aşuk aşık
8. tex: tez tez, hızlı
9. tanur chisi: tanur kişi deneyimli kişi
10. souuar chisi: sövvär kişi dost
11. ersacsis: ersäksiz iffetli, namuslu
12. chelecli: kılıklı ahlaklı, terbiyeli, görgülü, namuslu, dürüst; saygın, saygıdeğer, saygı duyulan
13. chamus toxȗlu chisi: ḫamuş tözümlü kişi barışçıl, sakin kişi; sabırlı, sebatlı kişi
14. sauunur chisi: sävünür kişi mutlu kişi
15. ux chisi: uz kişi ehil, becerikli kişi
16. bagat˅: baḫatur yiğit, cesur
17. jaman: yaman kötü
18. yarli vel yocsul: yarlı veya yoksul yoksul, fakir
19. chart vel abusca: kart veya abuşka yaşlı
20. teli vel acmac: teli veya akmak deli, aptal, ahmak
21. badbact: badbakt mutsuz
22. çirchin: çirkin çirkin
23. rustan: rustan ‣rustay çiftçilikle alakalı
24. chahal: kahal değersiz, ucuz
25. sust: sust tembel, üşengeç, bezgin

Sayfa: 50A

1. sagsis: saḫsız zayıf, hasta, cılız
2. chelapan: keläpän cüzamlı
3. tax: taz kel
4. sochur vel zalis: sokur veya çalış şaşı
5. choxsis vel cor: közsiz veya kor kör
6. touluc | ‹kotur eȳ s[…]›: tövlük, kotur kör, görme engelli
7. chunradan touga[…]: künrädän ‣ künidän tovga[n?] piç
8. agsah: aḫsah aksak, topallayan
9. burnj chizi: burnı kiçi burnu küçük olan, küçük burunlu
10. tasacsix: taşaksız hadım
11. caltac: kaltak kadın satan (erkek)
12. choturlu: koturlu uyuz (hastalığına yakalanmış)
13. chulacsix: kulaksız sağır
14. tilsix: tilsiz dilsiz
15. beylitan chertan: beylitän kırtan ¹⁵⁹ yararsız, faydasız, işe yaramaz, gereksiz ¹⁵⁹ Bkz. (30), BODROGLIGETI, 164, belidän qırtaq olarak okumuştur.
16. bucru: bükrü kambur
17. otruczi: ötrükçi yalancı
18. olu conglu: olu köng[ü]l[l]ü yüce, azametli, kibirli
19. bachil ‹vel isarli i[.]i kȯ[.]›: baḫıl veya ızarlı ¹⁶⁰ kıskanç, açgözlü ¹⁶⁰ Bkz. (30), BODROGLIGETI, 116 ısarlı okumuştur. Ko. Wb. ise ızarlı okumuştur. Krş. KMT zar kıskanç.
20. ‹ṣụḥḥ suh kisi›: suh kişi aç gözlü, hırslı
21. fus ṿl s̤uh̤ k̤is̤i: fus ¹⁶¹ cimri, pinti, hasis; tamahkar ¹⁶¹ Bkz. (2), KUUN, bu kelimeyi fuzul[i] okumuştur.
22. ersaczi: ersäkçi iffetsiz kişi
23. tumismis: tumışmış ¹⁶² huysuz ¹⁶² Bkz. (30), BODROGLIGETI, 119 bu kelimeyi tümişmiş kötü kalpli, art niyetli olarak okuyup anlamlandırmıştır.
24. yaxuclu: yazuklu günahkar
25. egricsi: egriksi gerçek olmayan, sahte
26. xaxuclu: yazuklu günahkar
27. gaïp̑ vel yat: garip veya yat yabancı, tanıdık olmayan

Sayfa: 50B

1. çeyĩ: çeyri ordu
2. sanzis: sançış muharebe, cenk
3. allan vel tou: allan ‣ allam veya tov bayrak, sancak
4. ghasal cosac: ḫaşal (ḫasal?) kosak (kozak?) nöbetçi
5. sageth: sagıt ¹⁶³ silah ¹⁶³ Krş. KMT savut alet, edavat.
6. sirdac: sirdäk ~ şirdäk ¹⁶⁴ örtü ¹⁶⁴ Ko. Wb. bu kelimeyi şırdaq Koller olarak okuyup anlamlandırmıştır. Kendisinin neden kalın ünlülü okuduğu konusunda hiçbir bilgi vermemektedir. Almanca Koller kelimesinin yanlış anlamını alıp sözlüğüne geçiren Kemal Aytaç, şırdak kelimesinin anlamını Kuduz (atlarda beyin hastalığı) olarak vermiştir. Halbuki bu anlam, kelimenin geçtiği bölümde zırhların isimleri verildiği için uygun düşmemektedir. Aslında Ko. Wb.’in verdiği Koller kelimesinin ikinci anlamı deri göğüslük; mintandır. Ancak Ko. Wb.’in verdiği anlam, Kumanca sirdac kelimesinin sırasında yazan Lat. frexetus kelimesine değil, altındaki Lat. coyraçia kelimesine dayanmaktadır. Biz burada Lat. frexetus ve Far. auxida kelimelerini temel aldık. Bodrogligeti, Far. auxida kelimesini awzīda olarak okuyup a coat olarak tercüme etmiştir. Biz de sirdac olarak yazılmış bu kelimenin Klasik Moğolca sirdeg saddle pad ile bağlantılı olduğunu düşünerek şirdäk okuduk.
7. yaga: yaga ~ yaḫa (zırhtaki) yaka
8. toulga: to[v]ulga miğfer
9. chuba: kübä halkalı zırh (Far. xire)
10. butuluc: bütülük göğüs zırhı, cebe
11. cliz: k[ı]lıç kılıç
12. bizac: biçäk hançer
13. yaa: yaa yay
14. yxba: izba ¹⁶⁵ (izbä?) oda, kulübe ¹⁶⁵ Rus. изба kelimesinden gelmektedir.
15. bochoĩch: boḫorık şömine, ocak
16. diuar: dıvar (divar?) duvar
17. yusac: yuzak kilit
18. açchuz: açkuç anahtar
19. cheadau: kıadav ‣ kadav askı çivisi
20. olturguz: olturguç bank
21. sinduc: sınduk sandık, dolap
22. tosiac: töşäk döşek

Sayfa: 51A

1. oprac: oprak yem (Lat. foratura, Far. astar)
2. teriton: teri - ton kürklü giysi (Lat. penna)
3. tuuma: tüvmä düğme
4. yeng: yeng elbise yeni
5. ticmac: tikmäk dikme elbise
6. tub: tüb temel
7. tas: taş taş
8. chiraç: kiräç kireç
9. cun: kun ‣ kum kum
10. su: su su
11. agaç: agaç tahta, ahşap (Lat. trauus, Far. çouu)
12. tacta canga: takta kanga ¹⁶⁶ tahta levha, kalas ¹⁶⁶ Krş. KMT kanga ince tahta.
13. tic agaç: tik agaç direk, sütun
14. bismis cherptç: bişmiş kerptç ‣ kerpiç kiremit
15. tam: tam dam
16. sufra vel catra: sufra veya katra kadınlar odası (Lat. caminata, Far. sufra)
17. agengiç: agıngıç merdiven
18. tarag vel tuluc: tarac[a] veya tuluk balkon
19. diuar: dıvar duvar
20. aurex: avrez hela, tuvalet
21. choulac: kövläk gömlek
22. chonzac: könçäk ¹⁶⁷ pantolon ¹⁶⁷ Krş. Kar. kencaklar pantolon, KMT könçek pantolon, don.
23. oprac: oprak giysi
24. cur vel beligab: kur veya beligab ‣ bel - bagı ¹⁶⁸ ~ belibag ¹⁶⁹ kuşak ¹⁶⁸ Krş. ĐH belbağı kuşak, TA bil baġı kuşak, kemer. ¹⁶⁹ Krş. KMT belibav kemer.

Sayfa: 51B

1. yanzic: yançık kese, para kesesi
2. chepas vel borc: kepäs ~ kepäş ¹⁷⁰ veya börk kukuleta (Lat. cappellus) ¹⁷⁰ Krş. KĐ kebes, TA kebeş.
3. çalma: çalma baş örtüsü (Far. dulband)
4. ouat: wat ottan yapılan bir tür ayakkabı (Lat. calige)
5. çulgau: çulgav ¹⁷¹ dolama şeklinde çorap ¹⁷¹ Krş. KMT çulgav dolama şeklinde çorap.
6. etic: etik çizme
7. basmac: başmak ayakkabı
8. tixga: tizgä çorap bağı
9. artmac: artmak çıkın
10. yasman: yasman yassı şişe
11. çater: çatır çadır
12. camzi: kamçı kamçı
13. chamar: kamar kemer
14. saget: sagıt donanım, teçhizat, özel olarak koşum takımı
15. araba: araba araba
16. at: at at
17. naal: naal nal
18. migh vel cadau: mıḫ veya kadav çivi (Lat. clavus)
19. ayran: a[y]ıran ¹⁷² atların durduğu bölme ¹⁷² Krş. Ma. faciran duvar < *padiran; Hal. hadur- ayırmak < *padır-.
20. eyat/c yabogi: eyät yaboḫı ‣ eyär yaboḫı eyer örtüsü
21. chasrau: kaşrav ~ kaşra[v]u kaşağı (Far. chasragu)
22. nocta: nokta yular
23. yugan: yügän gem
24. eyar: eyär dizgin, yular, gem
25. topra: topra torba
26. chisan: kişän köstek

Sayfa: 52A

1. tixgin: tizgin dizgin
2. ghalcha vel toga: ḫalka veya toḫa halka
3. aguxlug: aguzluḫ ağızlık
4. tuuma: tüvmä düğüm
5. sazac: saçak püskül, saçak
6. eyarnȋg agazi: eyärning agaçı eyer konulacak yer
7. alindagi cas: alındagı kaş ön eyer kaşı
8. artindazi cas: artındaçı ‣ artındagı kaş arka eyer kaşı
9. chiix: ki[y]iz keçe örtü
10. eyar yaboçi: eyär yaboçı ‣ yabokı eyer örtüsü
11. uxangi: üzängi üzengi
12. toga tili: toḫa tili toka çengeli
13. texmac: teşmäk delik (Lat. foramen, Far. sulach)
14. comuldruc: kömüldrük gömüldürük
15. toga: toḫa toka
16. coyscan: ko[y]ışkan ¹⁷³ kuskun (Lat. posna, Far. paldomb) ¹⁷³ Bkz. (30), BODROGLIGETI, 176 bu kelimeyi kuyşkan olarak okumuştur. Krş. Kzk. Kkalp. kuyıskan, Özb. kuyişkån.
17. ail: a[y]ıl kuşak, kemer
18. yengirzac: yıngırçak kürtün, yük hayvanlarına vurulan semer, palan
19. tosac: töşäk döşek
20. tosacnȋg ayagi: töşäkning ayaḫı yatağın uç kısmı, ayak tarafı
21. salan: salan ‣ salam saman

Sayfa: 52B

1. yastuc: yastuk yastık
2. çiarzau: çarşav yatak örtüsü, çarşaf (Far. çiarzau)
3. yourgan: yo[v]urgan yorgan
4. chilim: kilim kilim
5. gali vel coux: ḫalı veya kö[v]üz halı
6. chosagan: köşägän ¹⁷⁴ cibinlik ¹⁷⁴ Bu kelime, Moğ. *kösegen ( < KM kösigen < T köşik) kelimesinden gelmektedir.
7. ghaser vel yegan: ḫasır veya yegän ¹⁷⁵ halı, hasır ¹⁷⁵ Krş. KMT cegen hasır.
8. sinduc: sınduk sandık
9. tastar vel sarpȃ: tastar veya sarpan masa örtüsü
10. giltrin vel sisa: yıltrın veya şişä şişe
11. piala: pi[y]ala bardak, kupa, kadeh
12. bardac: bardak bardak
13. çirac lic: çıraklık şamdan
14. çirac: çırak mum
15. tabac: tabak tabak
16. as: aş besin, yemek, aş
17. chaxan: kazan kazan
18. tegana: tegänä ~ tıḫana su teknesi
19. çomiç: çömiç kepçe
20. chasuc: kaşuk kaşık
21. çomlac: çömläk tencere, büyük tencere

Sayfa: 53A

1. yaglaou: yaglaw tava
2. touguç: tövgüç havan
3. cheli: keli havan tokmağı
4. caxan ayac vel oça: kazan ayak veya oça[k] kazan altlığı
5. çanac: çanak çanak, tas
6. xingil: zincil zincir
7. chaurcina: ka[v]urkına kavurmaya veya kızartmaya yarayan tava
8. balta: balta balta
9. boghoric: boḫorık yemek pişirmek için açık ocak, şömine (Bodr. oven, stove)
10. tutun: tütün duman
11. yalen: yalın alev
12. girgac: yırgak ¹⁷⁶ (cırgak?) çengel ¹⁷⁶ Krş. DLT ırġāġ çengelli demir, KMT ırgak kanca, çengel.
13. tepsi: tepsi tepsi
14. terac: teräk ağaç
15. tub: tüb ağaç kökü
16. butac: butak ağaç dalı
17. yabuldrac: yabuldrak yaprak
18. agaç: agaç tahta, ahşap (Lat. lignum)
19. cabuc: kabuk ağaç kabuğu
20. yç: iç ağacın iliği, özü
21. ‹beichluch›: be[y]iklük ağacın büyüklüğü, yüksekliği
22. colaga: kölägä gölge
23. ‹jemis›: yemiş (ağacın) meyve(si)
24. chiras: kiras kiraz
25. armut vel chertme: armut veya kertme armut
26. alma: alma elma
27. nardan: nardan nar
28. be: be ayva

Sayfa: 53B

1. çatlauc: çatla[v]uk fındık
2. cox: koz ceviz
3. saftalu: şaftalu şeftali (Far. saftalu di rusta)
4. saftalu: şaftalu şeftali
5. eric: erik erik
6. mismis: mişmiş kayısı
7. ingir: incir incir
8. xuxȗ: şüşüm ¹⁷⁷ ~ yüzüm ¹⁷⁸ üzüm ¹⁷⁷ Krş. ET çüşüm dut, KK şüşüş kuru üzümden yapılan bir tür şarap. ¹⁷⁸ Krş. BV, DM, GT, KK, TA, TZ yüzüm üzüm, üzüm salkımı; KMT cüzüm üzüm ( < yüzüm).
9. churu xuxȗ: kuru şüşüm ~ yüzüm kuru üzüm
10. castana: kastana kestane
11. ghorma: ḫorma hurma
12. badam: badam badem
13. chear: ḫı[y]ar salatalık, hıyar (Far. chear)
14. naĩnç: narinç portakal
15. limon: limon limon
16. nouma: novma ¹⁷⁹ portakal ¹⁷⁹ Bkz. (30), BODROGLIGETI, 174 bu kelimeyi norıma olarak okumuştur.
17. pistac: pıstak fıstık (Far. festuc)
18. coun: ko[v]un kavun
19. sadaf: sadaf sedef otu
20. gischiç: yışkıç (?) nane
21. salg: salg ~ salḫ ada çayı (Far. salg)
22. yspanac: ıspanak ıspanak
23. mangdan: mangdan maydanoz (Far. mandan)
24. marul: marul marul
25. salghan vel samuc: şalḫan ‣ şalḫam veya samuk şalgam, pancar
26. cabac: kabak kabak

Sayfa: 54A

1. çugundur: çügündür ¹⁸⁰ kırmızı pancar, şalgam ¹⁸⁰ Krş. KMT çügündür pancar.
2. laghan vel: laḫan lahana veya […]
3. sarmisac: sarmısak sarımsak
4. sogan vel youa: sogan veya yova soğan, yabani soğan
5. raxiana: razı[y]ana rezene (Far. raziana)
6. yanauar: canavar vahşi hayvan (Far. ayvan)
7. at: at at
8. arstlan: arstlan aslan
9. chestrac: kıstrak kısrak (Lat. leopardus, Far. madian)
10. chestrac: kıstrak kısrak (Lat. jumenta, Far. madian)
11. chater: katır katır
12. esac: eşäk erkek eşek
13. tisi esac: tişi eşäk dişi eşek
14. tisi cat: tişi kat[ır] dişi katır
15. tongus: tonguz domuz
16. cheyc tongus: ke[y]ik tonguz yaban domuzu
17. tisi tngux: tişi t[o]nguz dişi domuz
18. ogus vel seger: ögüz ‣ öküz veya sıgır öküz, sığır (Lat. bos)
19. ynac: inäk inek
20. buxau: buzav ~ buza[v]u buzağı
21. tisi coy: tişi koy (dişi) koyun
22. gozchar: ḫoçkar ~ goçkar ‣ koçkar koç

Sayfa: 54B

1. ‹choy›: koy koyun
2. coxi: kozı kuzu
3. ezchi: eçki teke, erkek keçi
4. tisi ezchi: tişi eçki dişi keçi
5. ‹ogolach›: ogolak oğlak
6. itt: itt ‣ it köpek
7. mazi tisi: maçı tişi ‣ tişi maçı dişi kedi
8. mazi: maçı erkek kedi
9. pil: pil fil
10. toua: tövä deve
11. saxagan: sazagan ejderha, dragon
12. yrs: irs (ırs?) vaşak (Far. yrs)
13. ayu: ayu ayı
14. maymun: maymun maymun
15. boru: börü kurt
16. coyan: koyan tavşan
17. cara cuxan: kara küzän kokarca
18. susager: su - sagır ‣ su - sıgır (?) manda, bizon, bufalo
19. cheoxsis ‹opea›: keözsiz ‣ közsiz, opea (opı[y]a?) köstebek (Far. coram)
20. siçchan: sıçkan sıçan
21. boga: boga ~ boḫa boğa
22. curt: kurt kurtçuk
23. saxagan: sazagan yılan
24. gillan: yıllan (cıllan?) yılan
25. çibin: çibin sinek
26. bit: bit bit
27. burça: bürçä pire

Sayfa: 55A

1. suruçibin: sürüçibin sivrisinek
2. candala: kandala tahta kurusu
3. çipçic: çıpçık kuş
4. charachus: karakuş kartal
5. balaban: balaban doğan, şahin
6. çarçiga: çarçıga ‣ karçıka doğan, şahin
7. cheegey: kırgıy atmaca
8. çura: çura küçük atmaca
9. sar: sar doğan, şahin
10. sar: sar akbaba
11. turna: turna turna
12. yabalac: yabalak kukumav
13. çil: çil keklik
14. chax: kaz kaz
15. tauc: ta[v]uk tavuk
16. ghorox: ḫoroz horoz
17. balazuc: balaçuk piliç, tavuk
18. songur: songur ~ sonḫur doğan
19. taus: ta[v]us tavus kuşu
20. ‹soulun›: sövlün (sülün?) sülün
21. segerçic: sıgırçık sığırcık (Lat. colunbus)
22. bulbul: bulbul bülbül
23. totu: totu papağan
24. saka: saka saka kuşu
25. ‹korguy›: korguy bülbül

Sayfa: 55B

1. ‹vel boday frum̄ ›: veya boday buğday
2. bugday vel aslic: bugday veya aşlık buğday, tahıl
3. arpa: arpa arpa
4. tuturgan vel bring: tuturgan veya b[i]rinc pirinç
5. tuuj ‹vel tw · coctȗ dȋ dire›: tüvi ¹⁸¹ veya tü ¹⁸² darı lapası ¹⁸¹ Krş. DLT tügi. ¹⁸² Krş. KMT tüy darı.
6. noghuc: noḫuk ‣ noḫut nohut
7. maruimac: marucmak ‣ marcumak mercimek
8. briuzac: bruçak ‣ burçak dolu
9. un: un un
10. chebac: kebäk kepek
11. ous: o[v]us ¹⁸³ çavdar ¹⁸³ Rus. oвёс kelimesinden gelmiştir.
12. sut: süt süt
13. yugurt: yugurt yoğurt
14. bizan: biçän kuru ot, saman
15. tari: tarı darı
16. suulu: suvlu kılçıksız buğday, triticum spelta
17. coptaluc: koptaluk ¹⁸⁴ un ve etten yapılan bir yemek (Far. coptaluc) ¹⁸⁴ Krş. Kar. kopta köfte.